Konstrukcja aktów tetycznych Czesława Znamierowskiego oraz geneza pojęcia czynności konwencjonalnych

  • Patryk Kupis Uniwersytet Szczeciński, Wydział Prawa i Administracji
Słowa kluczowe: Zygmunt Ziembiński, czynności konwencjonalne, Czesław Znamierowski, czynności tetyczne

Abstrakt

Czesław Znamierowski stworzył koncepcję aktów tetycznych, która w jego czasach była oryginalnym modelem teoretycznym w prawoznawstwie na skalę europejską. Oparł ją na spostrzeżeniu, że istnieją takie działania człowieka, których skutek nie jest fizykalnym następstwem podjęcia tego działania. Do takich czynności należy np. złożenie obietnicy, sporządzenie testamentu czy sprzedaż, a także inne czynności prawne. Drugim pojęciem występującym w prawoznawstwie opartym na tej obserwacji jest koncepcja czynności konwencjonalnych stworzona przez Zygmunta Ziembińskiego i jego zespół. Związek między tymi koncepcjami nie jest oczywisty, mimo że obie powstały w poznańskim ośrodku teorii prawa. W artykule rozważa się, czy koncepcja czynności konwencjonalnych jest rozwinięciem koncepcji aktów tetycznych, czy też jest to jednak koncepcja oparta na podobnych założeniach, ale genetycznie stanowiąca odrębny model teoretyczny.

Bibliografia

Austin John L., Jak działać słowami, [in:] Idem, Mówienie i Poznawanie. Rozprawy i wykłady filozoficzne. Transl. B. Chwedeńczuk., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1993.

Bonecki Mateusz, Jerzy Kmita – interpretacja humanistyczna i społeczno-regulacyjna koncepcja kultury, „Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna” 1(2012), no. 2, pp. 183-198.

Burkhardt Armin, Soziale Akte, Sprechakte und Textillokutionen, Tübingen: Niemeyer 1986.

Chrudzimski Arkadiusz, Reinach’s Theory of Social Acts, “Studia Phaenomenologica” 2015, no. 15, pp. 281-302.

Czepita Stanisław, Czesława Znamierowskiego koncepcja „redukcji indywidualizującej”, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 3(1987), pp. 63-73.

Czepita Stanisław, Koncepcje teoretycznoprawne Zygmunta Ziembińskiego a idee naukowe Czesława Znamierowskiego, [in:] Szkice z teorii prawa i szczegółowych nauk prawnych, ed. S. Wronkowska i M. Zieliński, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 1990, pp. 463-480. Czepita Stanisław, Wronkowska Sławomira, Zieliński Maciej, Założenia szkoły poznańsko-szczecińskiej w teorii prawa, „Państwo i Prawo” 2013, no. 2, pp. 3-16.

Dybowski Maciej, Czesława Znamierowskiego koncepcja władzy jako łącznego stanowienia norm, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2013, no. 1, pp. 43-56.

Grodziński Eugeniusz, Wypowiedzi performatywne, Wrocław: Ossolineum 1979.

Kmita Jerzy, Nowak Leszek, Studia nad teoretycznymi podstawami humanistyki, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 1968.

Kuźmicz Karol, Stosunek Czesława Znamierowskiego do filozofii Immanuela Kanta, „Miscellanea Historico-Iuridica” 5(2007), pp. 73-83.

Lorini Giuseppe, Ontologia społeczna Czesława Znamierowskiego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2010, no. 4, pp. 21-30.

Morris Michael, An Introduction to the Philosophy of Language. Cambridge Introductions to Philosophy. Cambridge: Cambridge University Press 2007.

Moniuszko Łukasz, Życzliwość powszechna, jako podstawa normy naczelnej w systemie etycznym Czesława Znamierowskiego, „Studia z Filozofii Polskiej” 13(2018), pp. 84-105.

Moniuszko Łukasz, U źródeł poznańskiej szkoły filozofii prawa. Czesław Znamierowski (1888-1967) - w pięćdziesiątą rocznicę śmierci filozofa, „Studia z Filozofii Polskiej”, 12(2017), pp. 93-102.

Moniuszko Łukasz, Humanistyczne i społeczne podstawy prawa. Studium koncepcji Czesława Znamierowskiego, Kraków: Wydawnictwo Avalon 2020.

Nowak Leszek, Wronkowska Sławomira, Zieliński Maciej, Ziembiński Zygmunt, Czynności konwencjonalne w prawie, „Studia Prawnicze” 33(1972), pp. 73-99.

Patryas Wojciech, Koncepcje Czesława Znamierowskiego a podstawowe problemy prawa karnego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, 1987, no. 3, pp. 47-61.

Perz Zygmunt, Dziedzina wartości moralnych w ujęciu Czesława Znamierowskiego, „Studia Philosophiae Christianae” 1966, no. 1, pp. 135-164.

Perz Zygmunt, Życzliwość powszechna według Cz. Znamierowskiego a miłość bliźniego w ujęciu katolickim, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 1967, no. 3, pp. 19-37.

Redelbach Andrzej, Czesława Znamierowskiego myśli o władzy, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, 1987, no. 3, pp. 29-38.

Smolak Marek, Czesław Znamierowski. W poszukiwaniu sprawnego państwa, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2007.

Ślipko Tadeusz, Teoria wartości Czesława Znamierowskiego, „Roczniki Filozoficzne KUL” 9(1961), no. 2, pp. 5-27.

Sprung Helga, Carl Stumpf – Eine Biographie. Von der Philosophie zur Experimentellen Psychologie, München: Profil 2006.

Wronkowska-Jaśkiewicz Sławomira, Z teorii i filozofii prawa Zygmunta Ziembińskiego, Warszawa: Wolters Kluwer Polska 2007.

Wolff Kurt H., The Sociology Of Georg Simmel, London: The Free Press 1950.

Znamierowski Czesław, Podstawowe pojęcia teorii prawa. Część I – Układ prawny i norma prawna, Poznań 1934.

Ziembiński Zygmunt, Przepis prawny a norma prawna, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1960, no. 1, pp. 105-122.

Ziembiński Zygmunt, Logiczne podstawy prawoznawstwa, Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze 1966.

Ziembiński Zygmunt, Kompetencja i norma kompetencyjna, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1969, no. 4, pp. 23-41.

Ziembiński, Zygmunt, Czesława Znamierowskiego koncepcje grupy społecznej i społeczności, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, 3(1987), pp. 1-11.

Zajadło Jerzy, Czesław Znamierowski – uczony transcendentny, „Państwo i Prawo” 2018, no. 11, pp. 66-76.

Opublikowane
2023-04-26
Dział
Artykuły: Prawo