Problemy interpretacyjne dotyczące zakresu znaczeniowego pojęcia „osoba samotnie wychowująca dziecko” w polskim prawie podatkowym

Słowa kluczowe: osoba samotnie wychowująca dziecko, samotny rodzic lub opiekun prawny, ulga dla osoby samotnie wychowującej dziecko

Abstrakt

Preferencyjne zasady opodatkowania osoby samotnie wychowującej dziecko stanowią wyraz szczególnej troski i wsparcia ustawodawcy dla osób, które nie mogą liczyć na pomoc drugiego rodzica dziecka. Do końca 2021 roku ustawa PIT gwarantowała możliwość wspólnego rozliczenia się z dzieckiem. Polski Ład wprowadził w tym zakresie niezwykle istotną zmianę – mianowicie dotychczasowe zasady korzystnego rozliczenia podatkowego zastąpiono ulgą w wysokości 1500 zł. Pod wpływem lawiny krytyki rząd podjął próbę wyeliminowania z ustawy nowej ulgi na rzecz powrotu możliwości wspólnego rozliczenia się osoby samotnie wychowującej dziecko z dzieckiem. Rozważania dotyczą w pierwszej kolejności przesłanek skorzystania z preferencji, rozbieżności interpretacyjnych pojawiających się w związku z kwalifikacją danej osoby jako „samotnego rodzica” oraz oceny czy zmiany wprowadzone od 2022 roku oraz proponowane zmiany w Polskim Ładzie zminimalizują wątpliwości istniejące dotychczas na gruncie omawianej instytucji.

Bibliografia

Bartosiewicz Adam, Kubacki Ryszard: Komentarz do art. 6 u.p.d.o.f., [in:] PIT. Komentarz, LEX, thesis 16.

Dąbrowska Dorota: Opodatkowanie dochodów samotnie wychowujących dzieci, LEX, thesis 2.

Domański Maciej: Orzekanie o pieczy naprzemiennej w wyrokach rozwodowych, “Prawo w działaniu. Sprawy cywilne” 2016, vol. 25, pp. 97-148.

Domański Maciej: Orzekanie o pieczy naprzemiennej w wyrokach rozwodowych, Warszawa: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości 2015.

Drozdowski Edgar: Preferencyjne opodatkowanie rodzica samotnie wychowującego dziecko w ramach opieki naprzemiennej. Glosa do wyroku WSA z dnia 16 lutego 2018 r., I SA/Wr 1234/17, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2020, no. 6, pp. 156-169.

Gomułowicz Andrzej: Problemy teorii opodatkowania w Polsce, „Glosa” 1996, no. 4.

Kowalski Radosław: Komentarz do art. 6 u.p.d.o.f., [in:] PIT. Komentarz do wybranych przepisów, LEX/el. 2020.

Krzywoń Adam: Podatki i inne daniny publiczne w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe 2011.

Kulicki Jacek: Opinia na temat zgodności z konstytucyjną zasadą równości i zasadą ochrony małżeństwa i rodziny zasad opodatkowania osób samotnie wychowujących dzieci, określonych w art. 6 ust. 4–5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych” 2011, no. 1(29), pp. 143-158.

Kulicki Jacek: Systemy opodatkowania dochodów rodziny w Polsce w latach 1918–2011, „Analizy BAS” 2011, no. 4, pp. 1-19.

Łukasiewicz Jakub M.: Obowiązek alimentacyjny przy pieczy naprzemiennej, „Monitor Prawniczy” 2018, no. 7, pp. 348-352.

Mariański Adam: (Nie)sprawiedliwy polski podatek dochodowy od osób fizycznych, Warszawa: C.H. Beck 2021.

Moczydłowska Wiesława: Nowa ulga dla samotnych rodziców mniej korzystna, https:// www.prawo.pl/podatki/nowa-ulga-dla-samotnych-rodzicow-w-polskim-ladzie,513058.html [accessed: 13.03.2022].

Moczydłowska Wiesława: RPO interweniuje: Rodzice samotnie wychowujący dzieci tracą na Polskim Ładzie, https://www.prawo.pl/podatki/rodzice-samotnie-wychowujacy-dzieci-a-polski-lad-apel-rpo,512962.html [accessed: 13.03.2022].

Ofiarski Zbigniew: Wybrane aspekty opodatkowania dochodów osób samotnie wychowujących dzieci, [in:] Księga Jubileuszowa Profesora Tadeusza Smyczyńskiego, eds. M. Andrzejewski, L. Kociucki, M. Łączkowska, A. Schulz, Toruń: Dom Organizatora 2008, pp. 559-575.

Popławski Mariusz: Introduction to polish tax law, Białystok: Temida 2 2011.

Radwański Zbigniew, Olejniczak Adam: Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa: C.H. Beck 2013.

Smolarek Tomasz: Polski Ład: Zmiany w zasadach wspólnego rozliczenia małżonków oraz osób samotnie wychowujących dzieci, LEX/el. 2021, thesis 3.

Smoleń Paweł: Instrumenty polityki społecznej w konstrukcji podatku dochodowego od osób fizycznych. Próba weryfikacji wybranych rozwiązań, „Doradztwo Podatkowe – Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych” 2021, no. 8(300), pp. 18-26.

Sokołowski Marcin: Komentarz do art. 26, [in:] Kodeks cywilny. Komentarz, ed. M. Gutowski LEGALIS, thesis 4.

Strugała Radosław: Komentarz do art. 26, [in:] Kodeks cywilny. Komentarz, eds. E. Gniewek, P. Machnikowski, LEGALIS, thesis 6.

Szczepańska Ilona: Rozwiązania o charakterze prorodzinnym w polskiej konstrukcji podatku dochodowego od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, „Ius Novum” 2013, no. 2, pp. 143-173.

Święch Katarzyna: Pozycja rodziny w polskim prawie podatkowym, Warszawa: Wolters Kluwer 2013.

Święch Katarzyna: Zasady opodatkowania osób samotnie wychowujących dzieci i ich ewolucja, [in:] Prawo finansowe po transformacji ustrojowej. Międzynarodowe i europejskie prawo podatkowe, Zjazd Katedr Prawa Finansowego i Podatkowego, eds. I. Mirek, T. Nowak, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2013, pp. 459-467.

Wójtowicz Wanda, Smoleń Paweł: Podatek dochodowy od osób fizycznych – prorodzinny czy neutralny?, Warszawa: Dom Wydawniczy ABC 1999.

Zieliński Robert: Personalizacja w systemie obciążeń dochodów osób fizycznych w Polsce, Warszawa: Wolters Kluwer 2019.

Zieliński Robert: Instrumenty personalizacji podatkowej w konstrukcji podatku dochodowego od osób fizycznych, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H. Oeconomia” 2016, vol. 50, no. 1, pp. 701-710.

Opublikowane
2022-08-04
Dział
Artykuły: Prawo