Zasada decentralizacji administracji publicznej w świetle personalistycznej koncepcji administracji publicznej i prawa administracyjnego
Abstrakt
Jednym z najbardziej ożywiających kierunków, a zarazem dobrze tłumaczących problem decentralizacji są koncepcje personalistyczne, w swej prawnej treści nawiązujące przede wszystkim do tez Emmanuela Mouniera i Jacques’a Maritaina.
Personalistyczna koncepcja administracji publicznej i prawa administracyjnego w nowy sposób rozświetla zagadnienie decentralizacji publicznej. Dostrzegając człowieka jako osobę, z całym jego bogactwem bytowym, podkreśla jego autonomię, ale też i wspólnotowość. Jednostkowość człowieka jest funkcją materii i dlatego nie wyodrębnia go w stosunku do grupy społecznej, ale podporządkowuje tej grupie na wzór podporządkowania komórki biologicznej całemu organizmowi. Natomiast człowiek jako osoba góruje nad społecznością i ta powinna być jemu przyporządkowana. Dlatego też ostateczną granicą każdej myśli centralistycznej jest osoba ludzka. Nie można jednak wpadać w niebezpieczeństwo indywidualizmu. Bez wspólnoty nie ma bowiem człowieka. Człowiek nie potrzebuje jakiegokolwiek społeczeństwa, ale właśnie wspólnoty – ludzi powiązanych szczególnymi więzami. Tylko w takim środowisku może być osobą.
Bibliografia
Achterberg Norbert: Algemeines Verwaltungsrecht. Ein Lehrbuch, Heidelberg: C.F. Müller 1986.
Bartnik Czesław: Personalizm, Lublin: Czesław Stanisław Bartnik 2000.
Burgos Juan Manuel: Personalizm. Warszawa: Centrum Myśli Jana Pawła II 2010.
Fundowicz Sławomir: Decentralizacja administracji publicznej w Polsce, Lublin: Wydawnictwo Naukowe KUL 2005.
Fundowicz Sławomir: Koncepcje administracji publicznej i prawa administracyjnego w polskiej nauce prawa administracyjnego, [w:] Prawo administracyjne dziś i jutro, red. J. Jagielski, M. Wierzbowski, Warszawa: Wolters Kluwer 2018.
Fundowicz Sławomir: Obywatel w gminie, „Studia Diecezji Radomskiej” 4 (2002).
Fundowicz Sławomir: Służba publiczna w świetle personalistycznej koncepcji administracji publicznej, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, sectio G, 64 (2021), nr 1.
Gacka Bogumił: Personalizm amerykański, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1996.
Głombik Czesław: Osoba i kultura w filozoficznej wizji Jacques’a Maritaina, [w:] Filozofia XX wieku, red. Z. Kuderowicz, Warszawa: Wiedza Powszechna 2002.
Granat Wincenty: Osoba ludzka. Próba definicji, Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne w Sandomierzu 1961.
Granat Wincenty: U podstaw humanizmu chrześcijańskiego, Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1976.
Konstytucje Rzeczypospolitej oraz komentarz do Konstytucji RP z 1997 r., red. J. Boć, Wrocław: Kolonia Limited 1998.
Kowalczyk Stanisław: Wprowadzenie do filozofii J. Maritaina, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1992.
Krąpiec Albert: Człowiek i prawo naturalne, Lublin: Wydawnictwo KUL 1993.
Krąpiec Albert: Ja – człowiek, Lublin: Wydawnictwo KUL 1991.
Krąpiec Albert: Suwerenność – czyja?, Lublin: Wydawnictwo KUL 1996.
Maritain Jacques: Człowiek i państwo, Kraków: Wydawnictwo Znak 1993.
Maritain Jacques: Humanizm integralny. Zagadnienia doczesne i duchowe nowego świata chrześcijańskiego, Londyn 1960, Warszawa: Wydawnictwo Krąg 1981.
Maritain Jacques: O nową cywilizację chrześcijańską, Lublin: Towarzystwo Wiedzy Chrześcijańskiej 1935.
Maritain Jacques: Osoba ludzka i społeczeństwo, [w:] tenże: Pisma filozoficzne, Kraków: Wydawnictwo Znak 1988.
Maritain Jacques: Trzej reformatorzy: Luter, Descartes, Rousseau, Warszawa: Verbum 1939.
Mounier Emmanuel: Co to jest personalizm? oraz wybór innych prac, Warszawa: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” 1960.
Mounier Emmanuel: Personalizm, [w:] Wprowadzenie do egzystencjalizmów, Warszawa: Biblioteka Więzi 1964.
Olejniczak-Szałowska Ewa: Prawo do udziału w referendum lokalnym, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2002.
Płużański Tadeusz: Emmanuel Mounier – twórca personalizmu, [w:] Filozofia XX wieku, red. Z. Kuderowicz, Warszawa: Wiedza Powszechna 2002.
Prawo administracyjne, red. J. Boć, Wrocław: Kolonia Limited 1997.
Skrzydło-Niżnik Iwona: Znaczenie wspólnoty samorządowej dla tworzenia i stosowania prawa administracyjnego, [w:] Prawo administracyjne w okresie transformacji ustrojowej, red. E. Knosala, A. Matan, G. Łaszczyca, Kraków: Kantor Wydawniczy Zakamycze 1999.
Strzeszewski Czesław: Katolicka nauka społeczna, Warszawa: ODiSS 1985.
Whitman Walt: Demokracja i personalizm, Lublin: Bogumił Gacka 1994.
Wojtyła Karol: Osoba i czyn i inne studia antropologiczne, [w:] Człowiek i moralność, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 1994.
Wolff Hans J., Bachof Otto, Stober Rolf: Verwaltungsrecht. Bd. I: Ein Studienbuch, München: C.H. Beck 1994.
Zdyb Marian: Publiczne prawo gospodarcze, Kraków: Kantor Wydawniczy Zakamycze 1998.
Copyright (c) 2021 Roczniki Nauk Prawnych
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
