Postulaty Soboru Watykańskiego II dotyczące stosunków pomiędzy Kościołem katolickim i państwem w nauczaniu papieża Franciszka

Jakub Stępień

doi:10.18290/rnp21312-10

Jakub Stępień Uniwersytet Łódzki, Polska https://orcid.org/0000-0003-0106-6805

DOI: https://doi.org/10.18290/rnp21312-10

Słowa kluczowe: Kościół katolicki, autonomia, niezależność, dobro wspólne, papież Franciszek, Sobór Watykański II

Abstrakt

Integralną częścią prac Soboru Watykańskiego II stało się określenie stosunku wspólnoty kościelnej do państwa. Ojcowie soborowi wypracowali katalog konkretnych zasad, według których powinny być kształtowane relacje na linii Kościół katolicki–państwo. Doktryna soborowa stanowi obecnie podstawę papieskiego nauczania. Kolejni biskupi Rzymu nie poprzestali jednakże wyłącznie na kontynuowaniu przekazywania nauki soborowej, ale starali się ją rozwinąć. Również papież Franciszek podejmuje działania zmierzające do pogłębienia nauki soborowej w jej wybranych aspektach, w tym także kwestii relacji pomiędzy Kościołem i państwem.

Bibliografia

Borecki Paweł: Geneza modelu stosunków państwo–Kościół w Konstytucji RP, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe 2008.

Chaberek Michał: Kościół i wolność. Analiza pojęcia wolności w nauczaniu Kościoła od Wielkiej Rewolucji Francuskiej do Soboru Watykańskiego II, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego 2019.

Góralski Wojciech: Sobór Watykański II – Dar i zadanie (W 40 rocznicę zakończenia), „Studia Płockie” 34 (2006), s. 101-114.

Jan XXIII: Przemówienie na otwarcie II Powszechnego Soboru Watykańskiego (fragmenty), „Chrześcijaństwo – Świat – Polityka” 2012, nr 2 (14), s. 5-10.

Kietliński Krzysztof: Społeczno-polityczny charyzmat papieża Franciszka, „Studia Theologica Varsaviensia” 55 (2017), nr 2, s. 175-189.

Królikowski Janusz: Wolność, władza, wspólnota w świetle nauczania Soboru Watykańskiego II, „Studia Socialia Cracoviensia” 6 (2014), nr 2 (11), s. 149-161.

Krukowski Józef: Kościelne prawo publiczne. Prawo konkordatowe, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2013.

Krukowski Józef: Kościół i państwo. Podstawy relacji prawnych, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2000.

Krukowski Józef: Podstawy współdziałania Kościoła i Państwa, „Kościół i Prawo” 8 (1992), s.19-32.

Miziński Artur Grzegorz: Relacje między państwem a Kościołem na Soborze Watykańskim II, [w:] Katolickie zasady relacji Państwo–Kościół a prawo polskie, red. Józef Krukowski, Mirosław Sitarz, Henryk Stawniak, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2015, s. 43-73.

Nawracała Tomasz: Kościół powszechny i kościoły lokalne w nauczaniu papieża Franciszka, „Poznańskie Studia Teologiczne” 2018, nr 33, s. 23-39.

Nowina-Konopka Piotr: Laickie państwo a Kościół, https://deon.pl/kosciol/komentarze/laickie-panstwo-a-kosciol,442022 [dostęp: 01.04.2021].

Przeciszewski Marcin: Myśl społeczna papieża Franciszka, https://ekai.pl/mysl-spoleczna-papieza-franciszka/ [dostęp: 01.04.2021].

Sitarz Mirosław: Teologiczne i prawne podstawy relacji Kościół–państwo, [w:] Aктуальні проблеми країнознавчої науки. Матеріали ІV Міжнародної науково-практичної інтернет-конференції (м. Луцьк, 15-16 листопада 2016 р.), red. W. Łażnik, Луцьк: Вежа-Друк 2016, s. 206-211.

Słowikowska Anna: Soborowa zasada współdziałania Kościoła i państwa w kontekście zasad ją warunkujących, „Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego” 9 (2014), nr 11 (2), s. 31-62.

Stanisz Piotr: Konstytucyjne zasady określające relacje państwa z Kościołami i innymi związkami wyznaniowymi: autonomia i niezależność oraz współdziałanie, [w:] Katolickie zasady relacji Państwo–Kościół a prawo polskie, red. Józef Krukowski, Mirosław Sitarz, Henryk Stawniak, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2015, s. 159-204.

Steczkowski Piotr: Zasady relacji Kościół–Państwo według Soboru Watykańskiego II, „Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego” 13 (2018), nr 15 (1), s. 157-181.

Szołtysik Piotr: Wzajemne relacje między Kościołem a państwem w nauczaniu społecznym Kościoła, Katowice: Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego Księgarnia św. Jacka 2004.

Szulist Janusz: Dialog wyznacznikiem relacji we wspólnocie politycznej w kontekście nauczania papieża Franciszka, „Studia Gdańskie” 2014, nr 35, s. 111-123.

Kościół ludzi równych, https://www.tygodnikpowszechny.pl/kosciol-ludzi-rownych-33911 [dostęp: 01.04.2021].