Depressive Disorders as a Cause for Consensual Inability to Contract a Marriage

Grzegorz Leszczyński

doi:10.18290/rnp20304-11

Grzegorz Leszczyński Uniwersytet Łódzki, Polska https://orcid.org/0000-0003-4189-5165

DOI: https://doi.org/10.18290/rnp20304-11

Słowa kluczowe: małżeństwo, zgoda małżeńska, depresjać, niezdolnoś

Abstrakt

Zaburzenia depresyjne jako przyczyna niezdolności konsensualnej do zawarcia małżeństwa

Akt zgody małżeńskiej, będący aktem ludzkim, wymaga od kontrahenta zdolności konsensualnej, zwanej też zdolnością psychiczną. Chodzi tu o zdolność do powzięcia świadomej, rozważnej i swobodnej decyzji odnoszącej się do zawarcia małżeństwa. W konsekwencji brak tej zdolności oznacza niezdolność naturalną albo inaczej: konsensualną lub psychiczną do zawarcia małżeństwa. Określenie wpływu silnej depresji na niezdolność konsensualną do zawarcia małżeństwa wydaje się najbardziej interesujące z punktu widzenia aktualnej doktryny i orzecznictwa, a więc w odniesieniu do przepisów zawartych w kan. 1095, 2° i 3° Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r. Pytanie, które należy jednak postawić, jest następujące: czy każda depresja skutkuje niezdolnością psychiczną do wyrażenia zgody małżeńskiej czy, też jedynie ogranicza tę wolę nie powodując nieważności małżeństwa? Niniejszy artykuł jest próbą odpowiedzi na tak postawione pytanie.

Bibliografia

Bless Henryk: Zarys psychiatrii duszpasterskiej, Warszawa: ATK 1980.

García Faílde Juan J.: Nuevo estudio sobre trastornos psíquicos y nulidad del matrimonio, Salamanca: Universidad Pontificia de Salamanca 2003.

Góralski Wojciech: Kościelne prawo małżeńskie, Warszawa: Wydawnictwo UKSW 2006.

Góralski Wojciech: Niezdolność do zawarcia małżeństwa według kan. 1095, nn. 1-3 kpk. Próba syntezy, „Prawo Kanoniczne” 39 (1996), pp. 25-42.

Góralski Wojciech, Dzierżon Ginter: Niezdolność konsensualna do zawarcia małżeństwa kanonicznego, Warszawa: Wydawnictwo UKSW 2001.

Grzywa Anna: Oblicza psychozy, Lublin: Czelej 2005.

Hammen Constance: Depresja, trans. M. Trzebiatowska, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 2006.

Jaspers Karl: Psicopatologia generale, Roma 1988.

Kępiński Antoni: Melancholia, Warszawa: Wydawnictwo Literackie 1996.

Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD – 10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne, eds., trans. S. Pużyński, J. Wiórka, Kraków–Warszawa: Vesalius 2000.

La melanconia: ricerca dell’Università di Firenze sulla patologia dell’umore, eds. C. Faravelli, S. Pallanti, Bologna 1992.

Leszczyński Grzegorz: Psychoza maniakalno-depresyjna jako przyczyna niezdolności konsensualnej do zawarcia małżeństwa (kan. 1095, 1° - 3° KPK), Łódź: Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie 2009.

Liňán García Ángeles: La psicosis maníaco-depresiva y su incidencia en el consentimiento matrimonial, Malaga 2001.

Oksfordzki podręcznik psychiatrii, ed. A. Grzywa, Lublin: Czelej 2007.

Panizo Orallo Santiago: Falta de libertad interna, [in:] Curso de derecho matrimonial y procesal canónico para profesionales del foro, ed. F.R. Aznar Gil, Salamanca: Universidad Pontificia de Salamanca 1986, p. 239-280.

Paździor Stanisław: Przyczyny poważnego braku rozeznania oceniającego w świetle kan. 1095 n. 2, Lublin: Polihymnia 2004.

Profita Michela: L’incidenza della depressione nelle cause canoniche di nullità del matrimonio: profili medico-legali e probatori, Roma: Lateran University Press 2006.

Psychiatria, Vol. I: Podstawy psychiatrii, eds. A. Bilikiewicz, S. Pużyński, J. Rybakowski, J. Wciórka, Wrocław: PZWL 2002.

Psychiatria, Vol. II: Psychiatria kliniczna, eds. A. Bilikiewicz, S. Pużyński, J. Rybakowski, J. Wciórka, Wrocław: PZWL 2002.

Pużyński Stanisław: Depresje i zaburzenia afektywne, wyd. II, Warszawa: PZWL 1999.

Rybakowski Janusz: Oblicza choroby maniakalno-depresyjnej, Poznań: Temedia 2008.

Sarteschi Pietro, Maggini Carlo: Manuale di psychiatria, Abbiategrasso: Manduzzi 1989.

Stawniak Henryk: Uprawnienie – obowiązek zrodzenia i wychowania potomstwa w świetle kanonicznego prawa małżeńskiego, „Prawo Kanoniczne” 32 (1989), No. 3-4, pp. 125-142.

Sztychmiler Ryszard: Doktryna Soboru Watykańskiego II o celach małżeństwa i jej recepcja w Kodeksie Prawa Kanonicznego z roku 1983, Lublin: TN KUL 1993.

Zavalloni Roberto: La libertà personale. Psicologia della condotta umana, Milano: Vita e Pensiero 1973.

Zuanazzi Gianfrancesco: Psicologia e psychiatria nelle cause matrimoniali canoniche, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 2006.