Zdolność świadków do składania zeznań przed sądami kościelnymi

Justyna Krzywkowska

doi:10.18290/rnp.2019.29.4-10

Justyna Krzywkowska Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Prawa i Administracji https://orcid.org/0000-0002-0667-6453

DOI: https://doi.org/10.18290/rnp.2019.29.4-10

Słowa kluczowe: proces o nieważność małżeństwa; audytor; sędzia; świadectwo kwalifikacyjne; prawdomówność

Abstrakt

Ważnym środkiem dowodowym w procesach przed sądem kościelnym są świadkowie. Obowiązkiem świadków jest szczere i zgodne z rzeczywistym stanem rzeczy przedstawianie faktów. Tylko świadkowie prawdomówni przyczyniają się do poznania prawdy. Elementami potwierdzającymi prawdomówność świadków są: wrodzona skłonność mówienia prawdy, dobre świadectwo wiarygodności moralnej, odpowiedzialność kanoniczna za składanie fałszywych zeznań. Czynnikiem negatywnym w odniesieniu do prawdomówności jest skłonność do manipulacji i kłamstw, jak również chęć osiągnięcia własnych korzyści w zamian za fałszywe zeznania. W niniejszym artykule ukazane zostało znaczenie zeznań świadków w procesach o stwierdzenie nieważności małżeństwa, które toczą się przed sądami kościelnymi. Często prawdy o małżeństwie, jego nieważności, nie można udowodnić za pomocą dokumentu, wówczas osiągnięcie prawdy jest możliwe za pomocą zeznań świadków. Świadkowie wzywając imienia Boga przyrzekają mówić całą prawdę i tylko prawdę.

Bibliografia

Brzemia-Bonarek Aleksandra: Metody odkrycia prawdy procesowej przez sędziego w kanonicznym procesie małżeński, Analecta Cracoviensia 48 (2016), s. 313-329, doi: http://dx.doi.org/10.15633/acr.2029

Del Amo León: Dowody, [w:] Codex Iuris Canonici. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. Powszechne i partykularne ustawodawstwo Kościoła katolickiego. Podstawowe akty polskiego prawa wyznaniowego, red. P. Majer, edycja polska na podstawie wydania hiszpańskiego, Kraków: Lex a Wolters Kluwer business 2011, s. 1147-1190.

Gajda Piotr M.: Sankcje karne w Kościele w świetle Kodeksu Prawa Kanonicznego Jana Pawła II oraz późniejszych uzupełnień i zmian. Studium kanoniczno-pastoralne, Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos 2008.

Grocholewski Zenon: Struktura etapu dowodowego procesu, [w:] Plenitudo legis dilectio. Księga pamiątkowa dedykowana prof. dr. hab. Bronisławowi Z. Zubertowi OFM z okazji 65. rocznicy urodzin, red. A. Dębiński, E. Szczot, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 2000, s. 355-378.

Krzywkowska Justyna, Sztychmiler Ryszard: Adwokat w sprawach o nieważność małżeństwa. Rozwiązania ustawodawcze i ich stosowanie w sądach kościelnych (1983-2019), Olsztyn: Zakład Poligraficzny Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie 2018.

Myrcha Marian A.: Dowód ze świadków w procesie kanonicznym, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 1936.

Pawluk Tadeusz: Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II, t. IV: Doczesne dobra Kościoła. Sankcje w Kościele. Procesy, Olszyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne 1990.

Pieronek Tadeusz: Normy ogólne kanonicznego procesu sądowego, cz. I, Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej 1970.

Sztychmiler Ryszard: Ochrona praw człowieka w normach kanonicznego procesu spornego, Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie 2003.

Sztychmiler Ryszard: Rekwizycje sądowe, Biuletyn Stowarzyszenia Kanonistów Polskich 17 (2004), s. 63-82.

Wójcicki Rafał: Znaczenie świadectw kwalifikacyjnych w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa, [w:] Dowodzenie w procesach kościelnych, red. J. Krzywkowska, R. Sztychmiler, Olsztyn: Zakład Poligraficzny Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie 2014, s. 161-170.