The Values and the Rules of Law

Słowa kluczowe: wartości; regulacja prawna; przepis prawny

Abstrakt

Wartości i zasady prawa

Artykuł poświęcony jest zagadnieniu połączenia dwóch kwestii, tj. wartości i regulacji prawnych. Stawiamy problem, że przepis prawny niesie wartości, powinien z nich wyrastać, a przede wszystkim powinien je chronić. Regulacje prawne zabezpieczają wartości. Jeśli chodzi o system prawa kanonicznego, prawnik kanonista powinien wyinterpretować normę moralną z normy kanonicznej, która jest zawarta w przepisie Kodeksu Prawa Kanonicznego. Wartość odnosić się do rozumienia pewnego dobra dla jednostki lub społeczności, które są traktowane jako warte realizacji, zwłaszcza w życiu jednostek. Z drugiej strony „norma” odnosi się do sposobu i granic, w których uniwersalne wartości mogą być konkretnie realizowane. Wartości człowieka mają bezpośredni wpływ na jego życie i zachowanie w społeczeństwie. Artykuł skupia się na funkcji sumienia ze względu na fakt, że odnosi się do najwyższych wartości ukrytych w Absolucie. Sumienie jest głosem wewnętrznym, który krytykuje podejmowane działania i ocenia je jako dobre lub złe. Norma jest ważna, jeśli realizuje dobro jako wartość. Podstawową wartością jest wartość prawdy. Jeśli chcemy uświadomić sobie jakąkolwiek wartość, musimy najpierw zdać sobie sprawę, że jest ona rzeczywiście wartością. Być wartością oznacza być prawdziwą wartością. Postulatami realizacji wartości są: rozum ludzki – ukazywanie prawdy, dobra, piękna. Za wszystko odpowiada człowiek, strażnik i współtwórca realnego świata. Norma wymaga pola jej spełnienia: może je zapewnić tylko rzeczywistość, będąc przygotowana na przyjęcie wartości.

Bibliografia

Bartnik, Czesław. 2000. Historia filozofii. Lublin: Standruk.

Bołoz, Walerian. 1983. „Personalistyczne uzasadnienie norm moralnych w nauce Soboru Watykańskiego II.” Studia Theologica Varsaviensia 1 (21):102-7.

Böckenförde Ernst W. 1992. „Prawo i wartości. O krytyce idei aksjologicznego ugruntowania prawa.” Znak 11 (450):56-69.

Bronk, Andrzej. 1993. „Wartości chrześcijańskie (Uwagi Amatora).” Roczniki Filozoficzne 2:68-69. Bronk, Andrzej. 1998. Zrozumieć świat współczesny. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Bączkowicz Franciszek, Józef Baron, i Władysław Stawinoga. 1957. Prawo kanoniczne. Podręcznik dla duchowieństwa. T. I, wyd. 3. Opole: Wydawnictwo Diecezjalne Św. Krzyża w Opolu.

Greniuk, Franciszek. 1997. „Dzieje kształtowania się koncepcji sumienia.” W Człowiek. Sumienie. Wartości. Materiały z sympozjum KUL, 2-3 XII 1996 r., red. Janusz Nagórny, i Andrzej Derdziuk, 75-90. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Grygiel, Stanisław. 1973. „Problemy z etyki aktualne dzisiaj.” Znak 2 (224):170-79.

Grześkowiak, Alicja.1999. „Fundamenty integracji Europy.” W Kultura i prawo. Podstawy jedności europejskiej, red. Józef Krukowski, Otto Theisen, 253-78. T. I. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Kasprzak, Sylwester. 2008. „Prawotwórcza rola słowa wypowiadanego we wspólnocie Kościoła. Jak słowo staje się obowiązującym prawem.” Nurt SVD. Kwartalnik Misjologiczno-Religioznawczy 3-4 (123-124):169-98.

Kisiel, Stefan. 1985. „Problem sumienia.” Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 3:45-56.

Kopaliński, Władysław. 1990. Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych. Wyd. 20. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Kość, Antoni. 1998. Podstawy filozofii prawa. Lublin: Pracownia Poligraficzna przy Prywatnym Liceum Ogólnokształcącym.

Kość, Antoni. 2005. Podstawy filozofii prawa. Wyd. 3. Lublin: Petit.

Kość, Antoni. 2006. „Relacja prawa i moralności w społeczeństwie otwartym.” W Hominum causa omne ius constitutum est. Księga jubileuszowa ku czci Profesor Alicji Grześkowiak, red. Antoni Dębiński, Małgorzata Gałązka, Radosław G. Hałas, i Krzysztof Wiak, 554-59. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Krąpiec, Mieczysław Albert.1993. Człowiek i prawo naturalne. Wyd. 3. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Kuryłowicz, Marek. 2003. Prawo Rzymskie. Historia. Tradycja. Współczesność. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Łączkowski, Wojciech. 2000. „Czy państwo i prawo stanowione mogą być aksjologicznie neutralne?.” Prawo – Administracja – Kościół 1:57-66.

Oleś, Piotr. 2002. „Z badań nad wartościami i wartościowaniem: niektóre kwestie metodologiczne.” Roczniki Psychologiczne 5:53-61.

Opałek, Kazimierz. 1997. Studia z teorii i filozofii prawa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Piechowiak, Marek. 1999. Filozofia praw człowieka. Prawa człowieka w świetle ich międzynarodowej ochrony. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Rosik, Seweryn. 1970. „Sytuacyjna funkcja sumienia.” Collectanea Theologica 4(40):37-38.

Rosik, Seweryn. 1992. Wezwania i wybory moralne. Refleksje teologicznomoralne, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Rymarz, Franciszek. 1999. „Chrześcijański system wartości a wolność słowa.” W Kultura i prawo. Podstawy jedności europejskiej, red. Józef Krukowski, Otto Theisen, 323-25. T. I. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Sarkowicz, Ryszard, i Jerzy Stelmach. 2002. Teoria prawa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Sobański, Remigiusz. 2001. Nauki podstawowe prawa kanonicznego, t. I: Teoria prawa kanonicznego. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.

Sobański, Remigiusz. 1982. „Problem samookreślenia się osoby w ramach struktur Kościoła.” Kościół i Prawo 2:101-22.

Sobański, Remigiusz. 1998. „Problematyka osobowości prawnej uzyskiwanej przez sakrament chrztu świętego.” W Kapłaństwo powszechne a kapłaństwo hierarchiczne. Materiały spotkania wykładowców prawa kanonicznego (WSD OO. Franciszkanów, Katowice – Panewniki, 16 kwietnia 1998 roku), red. Adam Kaczor, 21-31. Lublin: [b.w.]. Stróżewski, Władysław. 1992. W kręgu wartości. Kraków: Znak.

Styczeń, Tadeusz. 1971. „O głównym problemie w etyce.” Studia Philosophiae Christianae ATK 1:23-35.

Świeżawski, Stefan. 1995. Święty Tomasz na nowo odczytany. Wyd. 2. Poznań: W Drodze.

Van der Poel, Cornelius J. 1979. W poszukiwaniu wartości ludzkich, przekł. Tadeusz Zembrzuski. Wyd. 2. Warszawa: Pax.

Weron, Eugeniusz. 1958. „Etyka sytuacyjna.” Homo Dei 1(85):46-47.

Ziembiński, Zygmunt. 1992. O pojmowaniu sprawiedliwości. Lublin: Daimonion.

Życiński, Józef. 1999. „Wartości chrześcijańskie a państwo demokratyczne.” W Kultura i prawo. Podstawy jedności europejskiej, red. Józef Krukowski, Otto Theisen, 11-40. T. I. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Opublikowane
2020-06-10
Dział
Artykuły: Prawo