Zakres odpowiedzialności małżonka za zobowiązania podatkowe małżonka-podatnika

Słowa kluczowe: odpowiedzialność podatkowa; prawo podatkowe; prawo rodzinne; współmałżonek; wspólność majątkowa; rozdzielność majątkowa; spadkobierca; osoby trzecie

Abstrakt

Celem niniejszego artykułu jest omówienie odpowiedzialności małżonka za zobowiązania podatkowe współmałżonka. Główną przesłanką odpowiedzialności małżonka jest istnienie pewnego związku ekonomicznego między nim a podatnikiem. W zależności od istnienia konkretnych okoliczności zakres tej odpowiedzialności jest różny. Najszerszy zakres omówionych odpowiedzialności dotyczy odpowiedzialności małżonka pozostającego z podatnikiem w ustroju wspólności ustawowej. Odmiennie kształtuje się odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe w sytuacji ustanowienia rozdzielności majątkowej między małżonkami. Ostatnim omówionym w treści artykułu rodzajem odpowiedzialności podatkowej jest odpowiedzialność po śmierci jednego z małżonków. Małżonek będący spadkobiercą wstępuje wówczas w miejsce spadkodawcy, stając się podatnikiem, co jest podstawową cechą różniącą ten rodzaj odpowiedzialności od pozostałych.

Szczególny charakter przedstawionego zagadnienia wynika z faktu, że odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe ponoszą osoby nie będące podmiotami żadnych obowiązków wynikających z prawa podatkowego związanych z poborem podatków. Istnienie tej odpowiedzialności oznacza dla wierzyciela poszerzenie kręgu podmiotów, od których może żądać wykonania zobowiązania, które to zobowiązanie ciążyło pierwotnie wyłącznie na podatniku.

Bibliografia

Bednarek Małgorzata: Mienie. Komentarz do art. 44-553 Kodeksu Cywilnego, Kraków: Wolters Kluwer 1997.

Brzeziński Bogumił, Kalinowski Marek, Olesińska Agnieszka [i in.]: Ordynacja podatkowa. Komentarz, Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora” 2007.

Budziarek Magdalena: Komentarz do art. 26 Ordynacji podatkowej, [w:] Ordynacja podatkowa.

Komentarz, red. H. Dzwonkowski, Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck 2018, s. 324-327.

Budziarek Magdalena: Komentarz do art. 29 Ordynacji podatkowej, [w:] Ordynacja podatkowa. Komentarz, red. H. Dzwonkowski, Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck 2018, s. 332-338.

Gajda Jan: Komentarz do art. 614 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy: komentarz, red. K. Pietrzykowski, Warszawa: C.H. Beck 2018, s. 545-551.

Gintowt-Jankowicz Maria: Odpowiedzialność podatkowa członków rodziny podatnika i innych osób trzecich, Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze 1973.

Huchla Andrzej: Komentarz do art. 29 Ordynacji podatkowej, [w:] Ustawa – ordynacja podatkowa: komentarz, red. C. Kosikowski, H. Dzwonkowski, A. Huchla, Warszawa: Dom Wydawniczy ABC 2003, s. 148-150.

Łączkowska Małgorzata: Rodzaje i skuteczność umów majątkowych małżeńskich, [w:] Europeizacja prawa prywatnego, t. I, red. M. Pazdan, W. Popiołek, E. Rott-Pietrzyk [i in.], Warszawa: Wolters Kluwer 2008, s. 677-697.

Mariański Adam: Odpowiedzialność osób trzecich według regulacji ordynacji podatkowej, Glosa 4 (1998), s. 1-11.

Mariański Adam: Odpowiedzialność za zobowiązania podatnika, płatnika, inkasenta w prawie polskim, Warszawa: Dom Wydawniczy ABC 1999.

Olesińska Agnieszka: Odpowiedzialność członków rodziny podatnika za jego zobowiązania podatkowe, [w:] Księga Pamiątkowa ku czci Docenta Eligiusza Drgasa. Studia z zakresu Ordynacji podatkowej, red. Z. Chmiel, Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora” 1998, s. 163-200.

Olesińska Agnieszka: Polskie prawo podatkowe. Zarys systemu, Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierowania 2009.

Pietrzykowski Krzysztof: Komentarz do art. 21 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, [w:] Kodeks rodzinny i opiekuńczy: komentarz, red. K. Pietrzykowski, Warszawa: C.H. Beck 2018, s. 253-255.

Winiarz Jan: Prawo rodzinne, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1993.

Zdebel Marek: Komentarz do art. 98 Ordynacji podatkowej, [w:] Ordynacja podatkowa. Komentarz, red. H. Dzwonkowski, Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck 2014, s. 636-638.

Opublikowane
2020-06-10
Dział
Artykuły: Prawo