The Formation of the Concept of a Hermit, or an Anchorite, in the Light of the Codification of the Latin Church Law After the II Vatican Council
Abstract
The subject of the article is the formation of the concept of a hermit or an anchorite in the light of the codification of the Latin Church law after the Second Vatican Council. The legislator in the can. 603 CCL uses two terms of a hermit and an anchorite which used interchangeably have a rich semantics presented by the author which roots date back to Christian antiquity. The legislator in the CIC did not regulate the canonical status of the eremitic life in the Latin Church. It was only in the period of the codification after the Second Vatican Council the canonical norm regulating the eremitic life was redacted. As a result of the codification works in the can. 603 CCL the eremitic life was recognized as one of the forms of individual consecrated life. The eremitic life in the modern times, both in the Byzantine and Latin traditions, is developing again, attracting both women and men with its beauty.
References
[b.a.], Eremita s. heremita s. hermitha, [w:] Słownik łaciny średniowiecznej w Polsce, t. III, z. 8 (26): entafilon-exactionalis, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Polska Akademia Nauk 1973, kol. 1168.
Andrés Domingo J.: Il diritto dei religiosi. Commento esegetico al Codice, wyd. 2, Roma: Ediurcla 1999.
Bączkowicz Franciszek, Baron Józef, Stawinoga Władysław: Prawo kanoniczne. Podręcznik dla duchowieństwa, t. I, wyd. 3, Opole: Wydawnictwo Diecezjalne św. Krzyża 1957.
Benedykt z Nursji Święty, Reguła, [w:] Reguła Mistrza. Reguła św. Benedykta, Tyniec–Kraków: Wydawnictwo Benedyktynów 2006, s. 373-503.
Bianco Maria G.: Cenobio, cenobita, [w:] Nuovo dizionario patristico e di antichità cristiane, t. I: A-E, red. A. Di Berardino, Genova–Milano: Marietti 1820, 2008, kol. 984-985.
Bogdan Franciszek: Prawo zakonów, instytutów świeckich i stowarzyszeń życia apostolskiego, Poznań: Pallotinum 1988.
Borecki Marian: Eremita, [w:] Słownik polszczyzny XVI wieku, red. M.R. Mayenowa [i in.], t. VI: dra-eżby, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk 1972, s. 559.
Bouix Dominique: Tractatus de iure regularium: ubi et de religiosis familiis, quae vota solemnia, vel etiam simplicia perpetua non habent, t. I, Parisiis: apud Jacobum Lecoffre et Socios 1857.
Chrapkowski Arnold, Krzywda Józef: Normy wspólne wszystkim instytutom życia konsekrowanego, [w:] Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. II, cz. 2: Księga II. Lud Boży. Część 3. Instytuty życia konsekrowanego i stowarzyszenia życia apostolskiego, red. J. Krukowski, Poznań: Pallotinum 2006, s. 9-39.
Clay Rotha M.: The Hermits and Anchorites of England, London: Methuen & Co 1914, http://www.historyfish.net/anchorites/clay_anchorites.html [dostęp: 8.04.2018].
Conte a Coronata Matthaeus: Institutiones iuris canonici ad usum utriusque cleri et scholarum, t. I: Normae generales. De clericis. De religiosis. De laicis, Taurini: Marietti 1939.
Ćwikliński Henryk: Anachoreci, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. I, red. F. Gryglewicz [i in.], Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 1989, kol. 474-475.
Daniluk Mirosław, Jerzy Duchniewski: Eremici. I. Podstawy ideowe, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. IV, red. R. Łukaszyk [i in.], Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 1989, kol. 1069-1070.
Daniluk Mirosław: Encyklopedia instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 2000.
Daniluk Mirosław: Mnich, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. XII, red. E. Gigilewicz [i in.], Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2008, kol. 1447.
Doyère Pierre: Complexité de l’érémitisme, La vie spirituelle 377 (1952), s. 243-255.
Doyère Pierre: Ermites, [w:] Dictionnaire de Droit Canonique, t. V, red. R. Naz, Paris: Letouzey et Ané 1953, kol. 412-429.
Doyère Pierre: L’érémitisme dans la vie spirituelle et dans la vie religieuse, La vie spirituelle 377 (1952), s. 278-288.
Dybski Henryk: Początki anachretyzmu w Egipcie w świetle nauczania Ojców Kościoła IV i V wieku, Studia Teologiczne 27 (2009), s. 203-229.
Ferraris Lucii, Prompta Bibliotheca Canonica, Juridica, Moralis, Theologica, nec non Ascetica, Polemica, Rubricistica, Historica, t. III, Lutetiae Parisorum: apud J.-P. Migne 1852.
Gai Sollii Apollinaris Sidonii: Carmina, [w:] Gai Sollii Apollinaris Sidonii, Epistvlae et Carmina (Monumenta Germaniae Historica. Auctores Antiquissimi, t. VIII), red. Ch. Lütjohann, wyd. 2, München: Monumenta Germaniae Historica 1985, s. 173-264.
Gribomont Jean: Anacoreta, [w:] Nuovo dizionario patristico e di antichità cristiane, t. I: A-E, red. A. Di Berardino, Genova–Milano: Marietti 1820, 2008, kol. 257.
Gribomont Jean: Eremita. 1. Filologia, [w:] Dizionario degli Istituti di Perfezione, t. III, red. G. Pelliccia, G. Rocca, Roma: Edizioni Paoline 1976, kol. 1153.
Gutiérrez Anastasius: Schema Canonum. De institutis vitae consecratae per professionem consiliorum evangelicorum, Commentarium pro Religiosis et Missionaris 58 (1977), s. 3-34.
Gutiérrez Anastasius: Schema Novi Iuris pro Institutis perfectionis christianae, Commentarium pro Religiosis et Missionaris 58 (1977), s. 193-209.
Hemmer Hippolyte: Anachorètes, [w:] Dictionnaire de Théologie Catholique, t. I, red. A. Vacant [i in.], Paris: Letouzey et Ané 1909, kol. 1134-1141.
Hemperek Piotr, Góralski Wojciech: Komentarz do kodeksu prawa kanonicznego z 1983 r., t. I, cz. 1: Historia źródeł i nauki prawa kanonicznego, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1995.
Henry Antonin M.: L’érémitisme dans l’histoire, La vie spirituelle 377 (1952), s. 306-308.
Hughes–Edwards Mari: Solitude and Sociability. The World of the Medieval Anchorite, [w:] http://www.buildingconservation.com/articles/anchorites/anchorites.htm [dostęp: 8.04.2018].
Iohannis Cassiani, Opera, pars II, Johannis Cassiani, Co(n)lationes XXIIII (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, t. XIII), red. Michael Petschenig, Vindobonae: apud C. Geroldi Filivm Bibliopolam Academiae 1886; tekst polski w: Jan Kasjan, Rozmowy z ojcami, t. II, Rozmowy XI-XVII, red. Sz. Hiżycki, Tyniec: Wydawnictwo Benedyktynów 2015.
Itinerarium Egeriae, [w:] Itineraria et alia geographica. Itineraria Hierosolymitana. Itineraria Romana. Geographica (Corpus Christianorum Series Latina, t. CLXXV), red. P. Geyer [i in.], Brepols: Turnhout 1965, s. 35-103.
Jone Heribertus: Commentarium in Codicem iuris canonici, t. I, Padeborn: Schöningh 1950.
Jones Edward A.: Rites of Enclosure. The English „Ordines” for the Enclosing of Anchorites, Traditio 67 (2012), s. 145-234.
Lampe Geoffrey W.H.: A Patristic Greek Lexicon, Oxford: At The Claredon Press 1961.
Leclercq Henri: Erémitisme, [w:] Dictionnaire d’Archéologie Chrétienne et de Liturgie, t. V, cz. 1, red. F. Cabrol, H. Leclercq, Paris: Letouzey et Ané 1922, kol. 384-386.
Liatine Clément: Érémitisme, [w:] Dictionnaire de Spiritualité Ascétique et Mystique Doctrine et Histoire, t. IV, red. M. Viller [i in.], Paris: Beauchesne 1960, kol. 936-983.
Maciąg Józef: XX niedziela zwykła „A” (Mt 15,21-2) – Jezus i udręczony świat pogański, [w:] http:// sfd.kuria.lublin.pl/index.php/slowo-na-niedziele/lectio-divina/3446-uhyjiyuyu [dostęp: 8.04.2018].
Miles Mark G.: Canon 603. Diocesan Hermits in the Light of Eremitical Tradition, Romae: Pontificia Universitas Gregoriana 2003.
Mironowicz Antoni: Specyfika życia monastycznego w Europie Wschodniej, Przegląd Wschodnioeuropejski 1 (2010), s. 225-241.
Moroni Gaetano: Dizionario di erudizione storico-ecclesiastica da S. Pietro sino ai nostri giorni, t. XXII, in Venezia: Tipografia Emiliana 1843.
Naumowicz Józef: Ławra, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. XI, red. S. Wilk [i in.], Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2006, kol. 426.
Osek Ewa: Apendyks 2. Leksykon terminów ascetycznych św. Jana Klimaka, [w:] Św. Jan Klimak, Drabina raju, red. E. Osek, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki 2011, s. 368-437.
Pilszak Paweł: L’actualité de la vocation a la vie érémitique pour l’Eglise d’aujourd’hui, Ouagadougou: Grand Séminaire Saint Jean-Baptiste de Wayalghin, 2012 [mps].
Reclus Théophile, Plaidoyer pour l’érémitisme, La vie spirituelle 377 (1952), s. 230-242.
Rincón-Pérez Tomás: Com. ad can. 603, [w:] Comentario exegético al Código de Derecho Canónico, t. II, cz. 2, red. Á. Marzoa [i in.], wyd. 3, Pamplona: Eunsa 2002, s. 1497-1499.
Rincón–Pérez Tomás: Instytuty życia konsekrowanego i stowarzyszenia życia apostolskiego, [w:] Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. Powszechne i partykularne ustawodawstwo Kościoła katolickiego. Podstawowe akty prawa polskiego prawa wyznaniowego, red. P. Majer, edycja polska na podstawie wydania hiszpańskiego, Kraków: Wolters Kruwer 2011, s. 480-576.
Skorupa Ambroży: Wymiar strukturalny życia pustelniczego, [w:] http://www.ifzk.episkopat.pl/ dokumenty/sympozjum2016_konf-3.pdf [dostęp: 8.04.2018].
Sondermann Antonina: Praedicatio silentiosa et ecclesia minor. Eremitisches Leben nach dem geltenden Recht der katholischen Kirche, Essen: Ludgerus Verlag 2014.
Sulpicii Severi, Dialogus Primus, [w:] Sulpicii Severi, Libri qui supersunt (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, t. I), red. C. Halm, Vindobonae: apud C. Geroldi Filium Bibliopolam Academiae 1866, s. 152-180; tekst polski w: Sulpicjusz Sewer, Dialogi o życiu św. Marcina, [w:] Pisma o św. Marcinie z Tours. Żywot, listy, dialogi, red. M. Starowieyski, Tyniec–Kraków: Wydawnictwo Benedyktynów 1995, s. 107-187.
Szczur Piotr: Początki życia pustelniczego w Kościele, referat wygłoszony na spotkaniu Podkomisji KEP ds. Indywidualnych Form Życia Konsekrowanego, Centrum Promocji IFŻK oraz diecezjalnych referentów ds. IFŻK, Siedlce, 12 marca 2016 r., [w:] http://www.historyfish.net/ anchorites/ clay_anchorites.html [dostęp: 8.04.2018].
Szewczul Bożena: [recenzja] I nuovi eremiti. La „fuga mundi” nell’Italia di oggi, Isacco Turina, Milano: Edizioni Medusa 2007, ss. 239, Prawo Kanoniczne 53 (2010), nr 3-4, s. 347-351.
Śmiarowski Henryk: Pustelniczy kan. 603: uregulowania kanoniczne diecezjalnego życia pustelniczego w Kościele rzymskokatolickim, Ełk: Fundacja Szlakiem JP2 2016.
Warren Ann K.: Anchorites and their Patrons in Medieval England, Berkeley–Los Angeles–London: University of California Press 1985.
Winandy Jacques: Eremita. In Occidente (statuto canonico), [w:] Dizionario degli Istituti di Perfezione, t. III, red. G. Pelliccia, G. Rocca, Roma: Edizioni Paoline 1976, kol. 1154-1155.
Wipszycka Ewa: Wstęp, [w:] Św. Atanazy Aleksandryjski, Żywot świętego Antoniego. Św. Antoni Pustelnik, Pisma, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX 1987, s. 7-27.
Zubert Bronisław W.: Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r., t. II, cz. 3: Księga II. Lud Boży. Część III. Instytuty życia konsekrowanego i stowarzyszenia życia apostolskiego, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1990.
Copyright (c) 2018 Roczniki Nauk Prawnych
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
