Positive Act of Will (Can. 1101 § 2 CIC) in the Light of Doctrine and Rotal Judgment

Keywords: marriage, simulation of conjugal consent, a positive act of the will

Abstract

One of the titles of nullity of marriage is the simulation of conjugal consent (simulatio consensus matrimonialis), sanctioned in can. 1101 § 2 of the CCP in force. In such a case, there is a clear discrepancy between the words (or equivalent signs) and the marriage consent understood as an act of will (can. 1057 § 2 of the Code of Canon Law), i.e. an internal act. The spoken words or the appropriate signs are then not covered by the will of the counterparty, while it is the will that determines the formation of the marriage bond, in accordance with can. 1057 § 1 of the Code of Criminal Procedure.

In the structure of the simulation of marital consent, both total (exclusion of the marriage itself) and partial (exclusion of some essential element of marriage or an essential attribute), an essential component is a positive act of the will, by virtue of which the spouse disqualifies this. Referring to the simulation of marriage consent, John Paul II, in his speech to the Roman Rota of January 29, 1993, said that “it would be a serious wound inflicted on the durability of marriage, and therefore its sanctity, if the simulation fact were not always specified by the alleged simulator in a positive act of will.”

After presenting a historical outline of the shaping of the legal norm (can. 1101 § 2 of the Code of Criminal Procedure), the author, taking into account the achievements of both the doctrine and the jurisprudence of the Roman Rota, defines the concept of a positive act of will, then indicates the ways and forms of taking it, and finally discusses its proving.

References

Abate Antonio M.: Il matrimonio nella nuova legislazione canonica, Brescia: Paideja 1982.

Aristotele: L’anima, Milano: G. Movia 2001.

Benigni Salvatore: La simulazione implicita: aspetti sostanziali e processuali, Roma: Pontificia Università Lateranense 1999.

Bertolini Giacomo: La simulazione tra esclusione del bonum coniugum e della sacramentalità, [w:] La giurisprudenza della Rota Romana sul consenso matrimoniale (1908-2008), Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 2009.

Bianchi Paolo: Quomodo un matrimonio è nullo? Guida ai motivi di nullità matrimoniale per i pastori, consulenti e fedeli, Milano: Ancora 1998.

Bonnet Piero A.: Introduzione al consenso matrimoniale canonico, Milano: Giuffré Editore 1985.

Carlini Andrea: Volonta, [w:] Enciclopedia Filosofica, red. Centro Di Studi Dilisofici Di Gallarate, t. VIII, Roma: Gontier-Lesevic Ed. 1979.

Cartesio: Le passioni dell’anima, Milano: S. Obinu 2003.

Castaño Jose F.: Il sacramento del matrimonio, Roma: REDC 1992.

D’annibale Giuseppe: Summa theologiae moralis, t. I, Romae: Marietti 1908.

D’auria Andrea: Il consenso matrimoniale. Dottrina e giurisprudenza canonica, Roma: Aracne Editrice 2007.

De Liguori Alphonsus M.: Theologia moralis, Bononiae: Apud Mellier Paulum 1763.

Franceschi Hector: L’esclusione della prole, [w:] La giurisprudenza della Rota Romana sul consenso matrimoniale (1908-2008), Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 2009.

Gasparri Pietro: Tractatus canonicus de matrimonio, t. II, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 1932.

Giacchi Orio: Il consenso nel matrimonio canonico, Milano: Giuffré Editore 1968.

Gil De Las Heras Francesco: El concepto canónico de la simulación, [w:] Simulación matrimonial en el Derecho Canónico, red. Juan I. Bañares, Pamplona: Universidad de Navarra 1994.

Glinkowski Benedykt: Symulacja całkowita zgody małżeńskiej w orzecznictwie Roty Rzymskiej (1965-1995), Poznań: Redakcja Wydawnictw UAM 2004.

Góralski Wojciech: Matrimonium facit consensus. Z orzecznictwa Trybunału Roty Rzymskiej w sprawach o nieważność małżeństwa rozpoznanych z tytułów dotyczących zgody małżeńskiej (1997-2016), Płock: Płocki Instytut Wydawniczy 2018.

Góralski Wojciech: Presunzioni giuridiche nell’ambito del diritto matrimoniale sostanziale nel Codice di Diritto Canonico del 1983, [w:] ,,Iustitia et iudicium”. Studi di diritto matrimoniale e processuale canonico in onore di A. Stankiewicz, t. I, red. Janusz Kowal, Joaquin Llobell, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 2010.

Góralski Wojciech: Symulacja całkowita zgody małżeńskiej na przykładzie wyroku Roty Rzymskiej c. Defilippi z 13.10.2010 roku, [w:] Prawo w służbie małżeństwu i rodzinie. Księga jubileuszowa dedykowana ks. prof. dr. hab. Ryszardowi Sztychmilerowi z okazji 70. rocznicy urodzin, red. Mieczysław Różański, Justyna Krzywkowska, Magdalena Rzewuska, Olsztyn: Wydawnictwo UWM 2018.

Graziani Ermanno: Mentalità divorzistica ed esclusione dell’indissolubilità del matrimonio, ,,Ephemerides Iuris Canonici” 34 (1978), nr 1-2, s.18-39.

Graziani Ermanno: Volontà attuale volontà precettiva nel negozio matrimoniale canonico, Milano: Giuffré Editore 1956.

Grocholewski Zenon: De exclusione indissolubilitatis ex consensu matrimoniali eiusque probatione, Napoli: D’Auria Editore 1973.

Grocholewski Zenon: Positivo l’atto di volontà come causa di nullità del matrimonio secondo can. 1101 § 2 del nuovo Codice, [w:] Questioni Canoniche, Miscellanea in onore del prof. Estaban Gômez, Milano: Masimo 1984.

Grocholewski Zenon: Relatio inter errorem et positivam indissolubilitatis exclusionem in nuptiis contrahendis, ,,Periodica” 69 (1980), s. 569-601.

Gutierez Martin Luis: Voluntad y declaraciôn en el matrimonio, Salamanca: Pontificia Universidad de Salamanca 1990.

Huguccius: Summa Deceti Gratiani, fol. 281, 22, [w:] Pedro Maria Abellán, El fin y la significación sacramental del matrimonio desde S. Anselmo hasta Guillermo de Auxerre, (Biblioteca teológica Granadina), Granada 1939.

Huizing Peter: Actus excludens substantiale matrimonii. Crisis doctrinae et Codicis, ,,Gregorianum” 45 (1964), nr 4, s. 761-794.

Krajczyński Jan: ,,Probationum regina” w procesie o nieważność małżeństwa z tytułu wykluczenia nierozerwalności małżeństwa, [w:] Prawo w służbie małżeństwu i rodzinie. Księga jubileuszowa dedykowana ks. prof. dr. hab. Ryszardowi Sztychmilerowi z okazji 70. rocznicy urodzin, red. Mieczysław Różański, Justyna Krzywkowska, Magdalena Rzewuska, Olsztyn: Wydawnictwo UWM 2018.

Mc Kay Gerard: Il rapporto tra errore ed esclusione nel processo di formazione del consenso matrimoniale, [w:] Verità del consenso e capacità di donazione. Temi di diritto matrimoniale e processuale canonico, red. Héctor Franceschi, Miguel A. Ortìz, Roma: EDUSC 2009.

Marinelli Danilo: La prova presuntiva nella giurisprudenza rotale più recente in tema di esclusione della dignità sacramentale del matrimonio, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 2016.

Navarrete Urbano: A proposito del decreto del S.T. della Segnatura Apostolica del 23 novembre 2005, ,,Periodica” 96 (2007), nr 2, s. 307-361.

Pastuszko Marian: Całkowita symulacja małżeństwa, Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej 1982.

Peña García P.: El matrimonio. Derecho y praxis de la Iglesia, Madrid: Dikinson 2004.

Platone: Gorgia, Milano: G. Reale 2001.

Reggi Sonia: Atto positivo di volontà e simulazione (can. 1101 § 2). Dottrina e giurisprudenza, Venezia: Marcianum Press 2011.

Sanchez Thomas: De sancto matrimonii sacramento, Venetiis: Nicolaus Pezzena Ed 1737.

Schmitt Joseph: L’act positif de volonté en tant quae cause de la nullité du mariage, selon le can. 1101 § 2, ,,Revue de droit canonique” 34 (1984).

Serrano Ruiz Jose M.: El acto de voluntad por el que se crea o frustra el consentimiento matrimonial, ,,Revista Española de Derecho Canonico” 51 (1994), nr 137, s. 567-589.

Stankiewicz Antoni: Concretizzazione del fatto simulatorio nel „positivus voluntatis actus”, ,,Periodica” 87 (1998), s. 257-286.

Stankiewicz Antoni: De iurisprudentia rotali recentiore circa simulationem totalem et partialem, ,,Monitor ecclesiasticus” 122 (1997), nr 3-4, s. 425-512.

Stankiewicz Antoni: La simulazione del consenso in generale, ,,Ius Ecclesiae” 14 (2002), nr 3, s. 639-654.

Tommaso D’aquino: Summa theologica, [w:] Opera omnia, Paris: Typis Comini Venture 1871.

Turnaturi Egidio: Liberta e consenso matrimoniale, [w:] Matrimonium et ius. Studi in onore Sebastiano Villeggiante, red. J.E. Villa Avila, Celestino Gnazi, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 2006.

Viladrich Pedro J.: Comentario al can. 1101, [w:] Comentario Exegético al Codigo de Derecho Canonico, red. Ángel Marzoa, Jorge Miras, Rafael Rodriguez-Ocaña, t. III, Pamplona: Universidad de Navarra, Thomson Reuters Aranzadi 1996.

Viladrich Pedro J.: Konsens małżeński. Sposoby prawnej oceny i interpretacji w kanonicznych procesach o stwierdzenie nieważności małżeństwa, tłumaczenie z jęz. hiszpańskiego S. Świaczny, Warszawa: Wydawnictwo UKSW 2002.

Wąsik Wojciech: Symulacja zgody małżeńskiej jako przyczyna nieważności małżeństwa w prawie Kościoła łacińskiego, „Kieleckie Studia Teologiczne” 12 (2013), s. 215-253.

Wojtyła Karol: Osoba i czyn, Kraków: Wydawnictwo Znak 1969.

Zuanazzi Ilaria: La prova della simulazione del matrimonio canonico con particolare riferimento all’esclusione del ,,bonum prolis” e del ,,bonum coniugum”, [w:] La prova della nullità matrimoniale secondo la giurisprudenza della Rota Romana, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 2011.

Published
2021-07-30
Section
Articles: Canon Law