Protection of Graves and Cemeteries in Treaties on Friendship and Cooperation Signed by Poland with States Formed after the Collapse of the USSR

Wojciech Szczepan Staszewski

doi:10.18290/rnp20303-8

Wojciech Szczepan Staszewski John Paul II Catholic University of Lublin, Poland https://orcid.org/0000-0002-4139-3475

DOI: https://doi.org/10.18290/rnp20303-8

Keywords: treaties on friendship and cooperation, political treaties, Polish treaty practice, graves, cemeteries, final resting place, protection of graves and cemeteries, treaties signed by Poland with states formed after the collapse of the USSR

Abstract

Cooperation of states in terms of protection of graves and cemeteries is an important factor of building mutual respect and trust between countries and encourages the creation of a basis of understanding and rapprochement between nations. This article analyses agreements on friendship and cooperation signed by Poland, which play a special role in state treaty relations. The personal scope of the study was limited to agreements signed with states formed after the collapse of the USSR—this area, taking into account various events shaped historically (and not only in the scope of the history of Poland) is especially important in the context of protection of graves and cemeteries. It is where numerous necropolises and places of burial of Poles are located. It also needs to be taken into account that a number of places of burial of remains of persons coming from various countries are located in the territory of Poland. The aim of the study is to provide an answer to the research question of whether cooperation in terms of protection of graves and cemeteries was taken into account in the provisions of political treaties signed by Poland with the aforementioned states and if this cooperation was given an appropriate rank, thus, whether there was an adequate legal framework guaranteeing implementation of the cooperation in an appropriate way in the discussed scope.

References

[no author given]. 2015. Cierpieniu – prawdę, Umarłym – modlitwę. Miejsca polskiej pamięci w Rosji. Katalog wystawy, Centrum Naukowo-Informacyjne “Memoriał” w Petersburgu. Warsaw: Instytut Pamięci Narodowej.

[no author given]. 2017, January. Katalog polskich miejsc pamięci narodowej na Litwie. Cmentarze wojskowe, groby żołnierzy, pomniki, upamiętnienia. Wersja robocza, Vilnius: Embassy of the Republic of Poland in Vilnius, study available at: https://www.msz.gov.pl/resource/069694e1-cce5-4341-b392-5283bc313ad1:JCR (access: 30 January 2020).

Banaszkiewicz, Adam. 2004. “Umowy międzynarodowe jako środek osiągania celów w polityce zagranicznej państwa.” In Uwarunkowania i kierunki polskiej polityki zagranicznej w pierwszej dekadzie XXI wieku, ed. Marian S. Wolański, 13–38. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum.

Brodowski, Leon. 1995. “Stosunki z Litwą.” In Rocznik Polskiej Polityki Zagranicznej 1995, ed. Barbara Wizimirska, 115–18. Warsaw: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.

Cieślik, Mirosław. 1994. “Stosunki polsko-ukraińskie.” In Rocznik Polskiej Polityki Zagranicznej 1992, ed. Barbara Wizimirska, 135–44. Warsaw: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.

Czyżak, Mariusz. 2011. “Prawna ochrona grobów i cmentarzy wojennych w polskim systemie prawnym.” Wojskowy Przegląd Prawniczy 2:50–58.

Fedorowicz, Aleksander. 2004. “Polsko-kirgiskie stosunki polityczne, kulturalne, naukowe i ochrona miejsc pamięci narodowej.” In Kirgistan. Historia – Społeczeństwo – Polityka, ed. Tadeusz Bodio, 758–68. Warsaw: Dom Wydawniczy Elipsa.

Grzywacz, Jacek. 2010. “Zapomniane sacrum: cmentarze ludności niemieckiej i żydowskiej jako problem społeczno-kulturowy współczesnego miasta.” Studia Etnologiczne i Antropologiczne 10:386–404.

Hejke, Krzysztof. 2011. Uzbekistan. Polskie cmentarze wojenne, introduction by Andrzej K. Kunert. Warsaw: Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

Kawęcki, Krzysztof. 2013. “Kontrowersje wokół traktatu polsko-litewskiego z 1994 roku.” In Filozoficzne i kulturowe aspekty działalności człowieka w służbie rozwoju – wybrane karty historii, eds. Wojciech Słomski, Zdzisław Sirojć, Marek Storośka, et al., 237–43. Warsaw: Wyższa Szkoła Menadżerska w Warszawie.

Kolbuszewski, Jacek. 1996. Cmentarze. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.

Krajewski, Kazimierz. 2010. “Ukraińskie miejsca pamięci narodowej na terenie Polski.” Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej 7–8:118–37.

Leończyk, Sergiusz. 2011. “Polskość syberyjskich cmentarzy. Szkice z przeszłości.” Zesłaniec 48:17–28.

Leończyk, Sergiusz. 2018. “Cmentarze polskie na Syberii XIX-XXI w.” Łódzkie Studia Teologiczne 27(4):9–31.

Mikołajczyk, Jolanta (introduction and editing). 1997. Ochrona grobów i cmentarzy wojennych w Polsce. Wybór dokumentów. Cracow: Księgarnia Akademicka.

Piątek, Regina, and Jerzy Platajs. 2011. Polskie cmentarze wojenne w Uzbekistanie. Warsaw: Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

Pirimkudov, Shodmonkuł D. 2001. “Polacy w historii Uzbekistanu.” In Uzbekistan. Historia – Społeczeństwo – Polityka, ed. Tadeusz Bodio, 51–75. Warsaw: Dom Wydawniczy Elipsa.

Przyborowska-Klimczak, Anna, and Wojciech Sz. Staszewski (introduction and editing). 2006. Stosunki polsko-kirgiskie. Wybór dokumentów. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Przyborowska-Klimczak, Anna, and Wojciech Sz. Staszewski (introduction and editing). 2005a. Traktaty o przyjaźni i współpracy zawarte przez Polskę. Wybór dokumentów. Lublin: Lubelskie Wydawnictwa Prawnicze.

Przyborowska-Klimczak, Anna, and Wojciech Sz. Staszewski. 2005b. “Wstęp.” In Traktaty o przyjaźni i współpracy zawarte przez Polskę. Wybór dokumentów, introduction and editing Anna Przyborowska-Klimczak, and Wojciech Sz. Staszewski, 5-16. Lublin: Lubelskie Wydawnictwa Prawnicze.

Przyborowska-Klimczak, Anna, Wojciech Sz. Staszewski, and Stanisław Wrzosek. 2002. Międzynarodowa współpraca w dziedzinie kultury. Wybór dwustronnych umów zawartych przez Polskę. Radom: Wyższa Szkoła Handlowa w Radomiu.

Skłodowski, Jan. 2010. “Zabytkowe cmentarze na Żmudzi – polskie ślady przeszłości dwóch narodów.” In Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej, eds. Wojciech Walczak, and Karol Łopatecki. Vol. I, 197–217. Białystok: Instytut Badań nad Dziedzictwem Kultury Europy, Benkowski Publishing&Ballons.

Staszewski, Wojciech Sz. 2017. “Ochrona grobów i cmentarzy w traktatach o przyjaźni i współpracy zawartych przez Polskę z państwami sąsiednimi.” In Pecunia servire debet sed non regere. Księga Jubileuszowa dedykowana Księdzu Profesorowi Stanisławowi Dubielowi, eds. Krzysztof Wiak, and Paweł Kaleta, 343–52. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Staszewski, Wojciech Sz. (editing). 2019. “Dwustronne umowy o ochronie grobów i cmentarzy zawarte przez Polskę.” In Prawo międzynarodowe publiczne. Studia i materiały, eds. Kinga Stasiak, Wojciech Sz. Staszewski, and Anna Szarek-Zwijacz. Vol. II, 191-246. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Surmacz, Beata. 2002. Współczesne stosunki polsko-ukraińskie. Politologiczna analiza traktatu o dobrym sąsiedztwie. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Swat, Tadeusz. 1999. “Pamięć i serce (Polskie cmentarze wojenne na Kresach Wschodnich).” Niepodległość i Pamięć 14:83–96.

Śmidowski, Witold. 2001. “Stan i perspektywy rozwoju polsko-ubeckich stosunków politycznych.” In Uzbekistan. Historia – Społeczeństwo – Polityka, ed. Tadeusz Bodio, 389–401. Warsaw: Dom Wydawniczy Elipsa.

Widacki, Jan. 1997. “Stosunki z Litwą.” In Rocznik Polskiej Polityki Zagranicznej 1997, ed. Barbara Wizimirska, 147–58. Warsaw: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.

Wójcik, Katarzyna. 2010. “Ochrona mniejszości narodowych w świetle dwustronnych traktatów zawartych przez Polskę.” Studia Iuridica Lublinensia 14:217–35.

Zajączkowski, Wojciech. 1992. “Stosunki polsko-rosyjskie”. In Rocznik Polskiej Polityki Zagranicznej 1992, ed. Barbara B. Wizimirska, 187–193. Warsaw: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.