Between Nitschean Atheism and Kierkegaardian Idealism: On the Basis of Novelty Niels Lyhn by Jens Peter Jacobsen
Abstract
The article analyses Niels Lyhne, a novel written by the Danish writer Jens Peter Jacobsen. The authoress believes that the novel can be interpreted through the prism of Søren Kierkegaard’s philosophy of despair and melancholy, as well as Friedrich Nietzsche’s philosophy of deicide. She investigates the issue of atheism and contradictions that result from it by, firstly, (1) focusing on arguments proving the weakness of religion and then (2) by discussing arguments supporting atheism that are advanced by the main protagonist in the novel. What draws attention in Niels’s line of thought is, on the one hand, an unambiguous departure from religion and, on the other, adopting naturalism, which is difficult to reconcile with his idealism. Furthermore, (3) the authoress concentrates on Niels’s worldview, pointing out that it is constituted by a metaphysical rebellion, i.e. refusing to accept an ontic status of man, which involves suffering and death. She claims that Niels has not mastered „the art of losing,” which is addressed by Elizabeth Bishop in her poem. (4) In her conclusion, the authoress indicates contradictions in Niels’s line of thought, which undermine coherence and usefulness of his atheistic worldview.
References
Bishop, Elizabeth. 1993. „Ta jedna sztuka”. W: Od Chaucera do Larkina. 400 nieśmiertelnych wierszy 125 poetów anglojęzycznych z 8 stuleci. Antologia w wyborze, przekładzie i opracowaniu Stanisława Barańczaka. Kraków: Znak.
Booth, Wayne. 2005. „Who is Responsible in Ethical Criticism”. W: Stephen K. George (ed.). Ethics, Literature & Theory. An Introductory Reader. 2nd Edition, 79–98. Lanham, Boulder, New York, Toronto, Oxford: Rowman & Littlefield Publishers.
Dąbrowska, Maria. 1963. „Wstęp”. W: Jens Peter Jacobsen. Niels Lyhne. Przełożyła Maria Dąbrowska, 5–11. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Descartes, René. 2002. Medytacje o filozofii pierwszej. Przełożył Jan Hartmann. Kraków: Aureus.
Dostojewski, Fiodor. 2004. Bracia Karamazow. Przełożył Adam Pomorski. Kraków: Znak.
Hayman, Roland. 1998. Głosy Nietzschego. Przełożył. Jacek Hołówka. Warszawa: Amber.
Jacobsen, Jens Peter. 1963. Niels Lyhne. Przełożyła Maria Dąbrowska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Kieran, Matthew. 2009. „Cognitive Value of Art”. W: Stephen Davies, Kathleen Marie Higgins, Robert Hopkins, Robert Stecker, David E. Cooper. A Companion to Aesthetics, 194–197. 2nd Edition. Oxford: Wiley-Blackwell.
Kierkegaard, Søren. 1967. Albo-albo. T. I. Przełożył Jarosław Iwaszkiewicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Naukowe.
Kierkegaard, Søren. 1976. Albo-albo. T. II. Przełożył Karol Toeplitz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Naukowe.
Kierkegaard, Søren. 1982. „Bojaźń i drżenie”. W: Idem. Bojaźń i drżenie. Choroba na śmierć. Przełożył Jarosław Iwaszkiewicz, 7–137. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Kierkegaard, Søren. 1995 Choroba na śmierć. Przełożył Jarosław Iwaszkiewicz. Poznań: Zysk i S-ka.
Kierkegaard, Søren. 2008. Czyny miłości. Kilka rozważań chrześcijańskich w postaci mów S. Kierkegaarda. Przełożył Antoni Szwed. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki, 2008.
Kierkegaard, Søren. 2000. Powtórzenie. Przedmowy. Przełożył i opracował Bronisław Świderski. Warszawa: WAB.
Lewis, Clive Staples. 2013. Koniec człowieczeństwa. Przełożyła Magda Sobolewska. Kraków: Wydawnictwo Esprit.
Lisi, Leonardo F. 2013. „Kierkegaard and Modern European Literature”. W: John Lippitt i George Pattison (eds.). The Oxford Handbook of Kierkegaard, 550–570. Oxford: Oxford University Press.
Marai, Sándor. 2011. Niebo i ziemia. Przełożył Feliks Netz. Warszawa: Czytelnik.
Nietzsche, Fryderyk. 2010. Poza dobrem i złem. Przełożył Stanisław Wyrzykowski. Kraków: Vis-à-vis.
Nietzsche, Fryderyk. 2014. Tako rzecze Zaratustra. Przełożył Wacław Berent. Poznań: Zysk i S-ka.
Nietzsche, Fryderyk. 2003. Wiedza radosna. Tłum. Leopold Staff. Kraków: Zielona Sowa.
Nussbaum, Martha. 1990a. „Introduction. Form and Content, Philosophy and Literature”. W: Eadem. Love’s Knowledge. Essays on Philosophy and Literature, 3–53. Oxford, New York: Oxford University Press.
Nussbaum, Martha. 1990b. “‘Finely Aware and Richly Responsible’: Literature and the Moral Imagination”. W: Eadem. Love’s Knowledge. Essays on Philosophy and Literature, 148–167. Oxford, New York: Oxford University Press.
Pattison, George. 2004. Kierkegaard, Religion and The Nineteenth-Century Crisis of Culture. Cambridge. New York: Cambridge University Press.
Rilke, Rainer Maria. 1996. Listy do młodego poety. Przełożyła Justyna Nowotniak. Warszawa: Czuły Barbarzyńca.
Copyright (c) 2019 Roczniki Filozoficzne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.