Fausto Sozzini's Explicatio Primae Partis Primi Capitis Euangelii Ioannis and Its Erasmian Exegesis

Juliusz Domański

doi:10.18290/rf2204.3

Juliusz Domański

Keywords: Erasmus of Rotterdam, Socin, Biblical interpretation

Abstract

This is an English translation of Juliusz Domański’s “Fausta Socyna Explicatio primae partis primi capitis Euangelii Ioannis i egzegeza erazmiańska,” in his "Erasmiana minora. Studia i szkice o pisarstwie filozoficznym i religijnym Erazma z Rotterdamu" (Warsaw: Instytut Tomistyczny, Instytut Filologii Klasycznej UW, 2017), 337–63. Translated with the Author’s permission.

The paper compares the method of Biblical interpretation used by Erasmus of Rotterdam with the method of Socinus, raising the question of the extent to which the method outlined by Socinus in his Explicatio primae partis primi capitis Euangelii Joannis can be seen as continuous and and consonant with the method of Erasmus, and to what extent it should be seen as its rejection or modification. In addition, the essay outlines similarities and differences, with respect to both method and content, between Erasmus' Adnotationes and Socinus’ Explicatio.

Author Biography

Juliusz Domański

Julisz Domański, Emeritus Professor, Polish Academy of Science in Warsaw and University of Warsaw

References

Aldridge, John W. The Hermeneutics of Erasmus. Basel Studies of Theology 2. Winterthur 1966.

Béné, Charles. Érasme et Saint Augustin ou influence de Saint Augustin sur l’humanisme d’Érasme. Geneva: Droz, 1969.

Cantimori, Delio, and Elisabeth Feist, eds. Per la storia degli eretici italiani del secolo sedicesimo in Europa. Rome: Reale Accademia D’Italia, 1937.

Cantimori, Delio. Eretici italiani del Cinquecento. Ricerche storiche. Florence: G. C. Sansoni, 1939.

Chmaj, Ludwik. Faust Socyn, 1539-1604. Warsaw: Książka i Wiedza, 1963.

Domański, Juliusz. “Fausta Socyna Explicatio primae partis primi capitis Euangelii Ioannis i egzegeza erazmiańska.” In Erasmiana minora. Studia i szkice o pisarstwie filozoficznym i religijnym Erazma z Rotterdamu, 337–63. Warsaw: Instytut Tomistyczny, Instytut Filologii Klasycznej UW, 2017.

Domański, Juliusz. “Glosy do erazmiańskiego pojęcia filozofii,” Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej 15 (1969): 5–45.

Domański, Juliusz. “Z patrystycznych źródeł philosophia Christi: św. Jan Chryzostom i erazmiańska koncepcja filozofii,” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego 250. Prace Historyczne 33 (1971): 89–93.

Dresden, Sem. “Présence d’Erasme.” In Actes du Congrès Erasme, organisé par la Municipalité de Rotterdam sous les auspices de l’Académie Royale Néerlandaise des Sciences et des Sciences Humaines, edited by Cornelis Reedijk, 1–13. Amsterdam: North-Holland, 1971.

Febvre, Lucien. Le problème de l’incroyance religieuse au XVIe siècle. Paris: A. Michel, 1942.

Gasbarri, Primo. “Il significato storico della ‘Philosophia Christiana’ di Erasmo di Rotterdam.” Rivista di Filosofia Neo-Scolastica 35, no. 2 (1944): 75–114.

Górski, Konrad. Studia nad dziejami polskiej literatury antytrynitarskiej XVI w. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1949.

Kohls, Ernst-Wilhelm. Die Theologie des Erasmus. Vols. 1–2. Basel: Reinhardt, 1966.

Lubac, Henri de. L’exégèse médiévale. Les quatre sens de l’Écriture. Vols. 1–2. Paris: Aubier, 1964.

Mann-Phillips, Margaret. “La ‘Philosophia Christi’ reflétée dans les ‘Adages’ d’Érasme.” In Courants religieux et humanisme à la fin du XVe et au début du XVIe siècle. Colloque International de Strasbourg 9-11 mai, 45–51. Paris: Presses universitaires de France, 1959.

Mesnard, Pierre. “La ‘Paraclesis’ d’Erasme.” Bibliothèque d’Humanisme et Renaissance 13, no. 1 (1951): 26–34.

Ogonowski, Zbigniew. “Kryteria prawdziwości chrystianizmu u Fausta Socyna.” Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej 9 (1963): 81–83.

Ogonowski, Zbigniew. “Le rationalisme danse la doctrine des sociniens.” In Movimenti ereticali in Italia e in Polonia nei secoli XVI-XVII. Atti del Convegno italo-polacco, Firenze, 22-24 settembre 1971, 141–57. Florence: Istituto Nazionale di Studi sul Rinascimento, n.d.

Ogonowski, Zbigniew. “Wiara i rozum w doktrynach religijnych Socyna i Locke’a.” In Studia nad arianizmem, edited by Ludwik Chmaj, 425–50. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.

Payne, John B. “Toward the Hermeneutics of Erasmus.” In Scrinium Erasmianum. Mélanges historiques publiés sous le patronage de l’Université de Louvain à l’occasion du cinquième centenaire de la naissane d’Erasme, vol. 2, edited by Joseph Coppens. Leiden: Brill, 1969.

Pineau, Jean-Baptiste. Erasme, sa pensée religieuse. Paris: Presses Universitaires, 1924.