Przestrzenne aspekty rozwoju regionalnego. Teorie lokalizacji w historycznej i aplikacyjnej konfrontacji

  • Zdzisław Adam Błasiak Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Społecznych
Słowa kluczowe: polityka rozwoju; rozwój regionalny; polityka przestrzenna; teorie lokalizacji

Abstrakt

Skutkiem ewolucji polityki rozwoju jest między innymi jej synchronizacja z polityką przestrzenną. W państwach bloku wschodniego polityka taka – interpretowana jako polityka zagospodarowania przestrzennego – wiele lat zastępowała politykę rozwoju, zwłaszcza rozwoju układów terytorialnych. Postęp decentralizacji, promujący samorządowe podmioty władzy, awansował politykę rozwoju układów terytorialnych do jednego z głównych instrumentów polityki rozwoju kraju. Artykuł prezentuje problematykę przestrzennych aspektów rozwoju regionalnego, przywołując klasyczne teorie lokalizacji i rozważając ich potencjał w perspektywie potrzeb nowoczesnej polityki rozwoju.

Bibliografia

Barnes T.J., The Place of Locational Analysis: A Selective and Interpretive History, “Progress in Human Geography” 27(2003), No. 1, pp. 69-95.

Beckmanna M., Wilhelm Launhardt: Location Theorist, in: Regional Competition, eds. P.W.J. Batey, P. Friedrich, Advances in Spatial Science, Springer, Berlin–Heidelberg 2000.

Beguin H., Christaller’s Central Place Postulates, “The Annals of Regional Science” 26(1992), No. 3, pp. 209-229.

Beguin H., Region a ośrodki centralne, w: Ekonomiczna analiza przestrzenna, praca zbiorowa pod kierunkiem C. Ponsarda, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 1992, s. 187-222.

Benko G., Geografia technopolii, PWN, Warszawa 1993.

Blaug M., Teoria ekonomii. Ujęcie retrospektywne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.

Blaug M., The Economics of Johann von Tünen, in: Research in the History of Economic Thought and Methodology, ed. W.J. Samuels, JAI Press, Greenwich, Conn. 1985, pp. 1-25.

Blaug M.: The German Hegemony of Location Theory: A Puzzle in the History of Economic Thought, “History of Political Economy” 11(1979), No. 1, pp. 21-29.

Brodzicki T., Szultka S., Tamowicz P., Polityka wspierania klastrów. Najlepsze praktyki. Rekomendacje dla Polski, IBNGR, Gdańsk 2004.

Bucka M., Wsparcie rozwoju klastrów w Polsce w perspektywie finansowej 2014-2020, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2017, nr 466, s. 63-70.

Budner W., Lokalizacja przedsiębiorstw. Aspekty ekonomiczno-przestrzenne i środowiskowe, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2004.

Czuma Ł., François Perroux’ teoria wzrostu zharmonizowanego a rozwój gospodarczy południowych Włoch, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 1973.

Domański R., Gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.

Domański R., Gospodarka przestrzenna. Koncepcje teoretyczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań 2018.

Dymski G.A., On Krugman’s Model of Economic Geography, “Geoforum” 1996, No. 4, pp. 439-452.

Ekonomiczna analiza przestrzenna, praca zbiorowa pod kierunkiem C. Ponsarda, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 1992.

Golachowski S., Rola teorii Christallera w planowaniu hitlerowskim, „Studia Śląskie” 1968, nr 10, s. 167-177.

Gorzelak G., Polityka państwa w obliczu przekształceń strukturalnych polskiej przestrzeni, w: Przemiany polskiej przestrzeni, red. G. Gorzelak, Europejski Instytut Rozwoju Regionalnego i Lokalnego UW, Warszawa 1997, s. 35, Studia Regionalne i Lokalne, t. 19.

Gospodarka i polityka regionalna okresu transformacji, red. W. Kosiedowski, UMK, Toruń 2001.

Grycuk A., Teoria i praktyka klastrów: ekonomiczne i socjologiczne podstawy teorii gron, TNOiK, Warszawa 2003.

Isard W., Location and Space-Economy. A General Theory Relating to Industrial Location, Market Areas, Land Use, Trade, and Urban Structure, Technology Press of Massachusetts Institute of Technology and Wiley, New York 1956, https://archive.org/details/locationspaceeco00isar

Isard W., Metody analizy regionalnej. Wprowadzenie do nauki o regionach, PWN, Warszawa 1965.

Jałowiecki B., Społeczna przestrzeń metropolii, Scholar, Warszawa 2000.

Kilar W., Technopolie jako miejsca lokalizacji korporacji informatycznych, „Przedsiębiorczość – Edukacja” 2016, nr 12, s. 114-122.

Krugman P., A Model of Innovation, Technology Transfer, and the World Distribution of Income, “Journal of Political Economy” 1979, No. 2, pp. 253-266.

Krugman P., Development, Geography and Economic Theory, MIT Press, Cambridge, MA 1995.

Krugman P., Geography and Trade, MIT Press, Cambridge, MA 1991, http://books.google.pl

Krugman P., New Theories of Trade Among Industrial Countries, “The American Economic Review” 1983, No. 2, pp. 343-347.

Krugman P., Targeted Industrial Policies: Theory and Evidence, in: “Industrial Change and Public Policy.” A Symposium Sponsored by the Federal Reserve Bank of Kansas City, Jackson Hole, Wyoming, 25-26 August, 1983 (with Commentary: G.C. Eads, R. Kuttner).

Krugman P., Obstfeld M., Ekonomia międzynarodowa. Teoria i polityka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.

Linde van der C., The Cluster Meta-Study. List of Clusters and Bibliography, http://www.isc.hbs.edu/MetaStudy2002Bib.pdf

Lindqvist G., Ketels Ch., Sölvell Ö., The Clusters Initiative Greenbook 2.0, Ivory Tower Publishers, Stockholm 2013.

Lösch A., Gospodarka przestrzenna. Teoria lokalizacji, PWE, Warszawa 1961.

Markowski T., Marszał T., Metropolie. Obszary metropolitalne. Metropolizacja. Problemy i pojęcia podstawowe, Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, Warszawa 2006.

Martin R., Sunley P., Paul Krugman’s Geographical Economics and Its Implications for Regional Development Theory: A Critical Assessment, “Economic Geography” 1996, No. 3, pp. 259-292.

Misala J., Lokalizacja działalności gospodarczej w warunkach globalizacji (ujęcie teoretyczne), w: Globalizacja od A do Z, praca zbiorowa, NBP, Warszawa 2004, s. 260-284.

Nowicki M., Paradoks lokalizacji – wirtualizacja lokalizacji i narzędzia jej służące, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2016, nr 421, s. 444-467.

Perreur R., Lokalizacja jednostek produkcyjnych, w: Ekonomiczna analiza przestrzenna, pod kier. C. Ponsarda, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 1992, s. 77-128.

Pinto J.V., English Economists’ Descriptive Accounts of Location Theory, “Working Papers Series” 1998, No. 97-03, College of Business Administration Northern Arizona University.

Porter M., Porter o konkurencji, PWE, Warszawa 2001 (zwłaszcza rozdz. 6, s. 191-244: Przewaga konkurencyjna narodów).

Porter M., The Competitive Advantage of Nations, Free Press, New York 1990.

Potoczek A., Polityka regionalna i gospodarka przestrzenna, TNOIK, Toruń 2003.

Putnam R., Samotna gra w kręgle, WAiP, Warszawa 2008.

Sagan I., Metodologiczne dylematy współczesnej geografii społeczno-ekonomicznej, „Studia Regionalne i Lokalne” 2000, nr 2, s. 5-19.

Sölvell Ö., Ketels Ch., Lindqvist G., The Clusters Initiative Greenbook, Bromma tryck AB, Stockholm 2003.

Stackelberg von K., Hahne U., Teorie rozwoju regionalnego, w: Rozwój ekonomiczny regionów. Rynek pracy. Procesy migracyjne, red. S. Golinowska, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 1998, s. 19-110, Raport IPiSS, z. 16.

Thünen von J.H., Der isolierte Staat in Beziehung auf Landwirtschaft und Nationalökonomie, Verlag von Gustav Fischer, Jena 1910, https://archive.org/details/derisoliertestaa00thuoft

TRANS 01 Wspólna Europa. Przedsiębiorstwo wobec globalizacji, red. H. Brdulak, T. Gołębiowski, PWE, Warszawa 2001.

Weber A., Über den Standort der Industrie, Verlag von J.C.B. Mohr (Paul Siebeck), Tübingen 1922 (drugie wyd. 1909, dostępne online: https://archive.org/details/ueberdenstandort00webeuoft).

Weresa M.A., Kowalski A.M., Sieńko-Kułakowska E.B., Rozwój klastrów i metody ewaluacji, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2017.

Wykorzystanie koncepcji klastrów dla kształtowania polityki innowacyjnej i technologicznej państwa. Rekomendacje dla polityki stymulowania rozwoju klastrów w Polsce, IBNGR, Gdańsk 2009.

Zarycki T., O niektórych dylematach współczesnych badań nad przestrzenią społeczną, „Studia Regionalne i Lokalne” 2000, nr 4, s. 5-22.

Zaucha J., Brodzicki T., Ciołek D., Komornicki T., Mogiła Z., Szlachta J., Zaleski J., Terytorialny wymiar wzrostu i rozwoju, Difin, Warszawa 2015.

Opublikowane
2020-03-06
Dział
ARTYKUŁY