Luka podatkowa w podatku od towarów i usług w Polsce

  • Janina Kotlińska Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Społecznych
  • Beata Peek
Słowa kluczowe: szara strefa; luka podatkowa; VAT

Abstrakt

Jedną z najważniejszych instytucji systemu podatkowego w danym kraju jest podatek obciążający obrót towarów i usług. W Polsce takim podatkiem jest podatek od towarów i usług (VAT), najbardziej wydajna ze wszystkich danina publiczna, zasilająca budżet państwa. Wpływy z tytułu tego podatku mogłyby być jednak jeszcze większe, gdyby nie fakt, że część z nich, określanych jako luka podatkowa, nigdy do tego budżetu nie trafia. Celem artykułu jest: 1) identyfikacja przyczyn powstawania luki podatkowej, w tym w szczególności w VAT, 2) wskazanie rozmiarów „szarej strefy” w Polsce na tle innych krajów UE, 3) zaprezentowanie najczęstszych mechanizmów oszustw podatkowych, prowadzących do powstania luki w VAT, 4) przedstawienie wielkości luki podatkowej w VAT w wybranych latach. Okres objęty badaniem obejmuje lata 2004-2014.

Bibliografia

Ćwikowski D., Gospodarka nieoficjalna a bezpieczeństwo ekonomiczne państwa, CeDeWu, Warszawa 2016.

Dolata S., Podstawy wiedzy o polskim systemie podatkowym, Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., Warszawa 2011.

Dziemianowicz R.I., Nadmierny fiskalizm: bariera czy stymulator funkcjonowania sektora publicznego?, „Optimum. Studia Ekonomiczne” 2008, nr 4 (40).

Famulska T., Reakcje przedsiębiorstw na obciążenia podatkowe (na przykładzie podatku od towarów i usług), „Optimum. Studia Ekonomiczne” 2015, nr 1 (73).

Głuchowski J., Polskie prawo podatkowe, LexisNexis Sp. z o.o., Warszawa 2006.

Głuchowski J., Patyk J., Zarys polskiego prawa podatkowego, LexisNexis Sp. z o.o., Warszawa 2011.

Kosikowski C., Podatki. Problem władzy publicznej i podatników, LexisNexis Sp. z o.o., Warszawa 2007.

Nowak K., Wybrane zagadnienia dotyczące działalności tzw. słupów w ramach zorganizowanych grup przestępczych dopuszczających się oszustw podatkowych w związku z obrotem wyrobami stalowymi, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2014, nr 10.

Rachunki narodowe GUS według sektorów i podsektorów instytucjonalnych w latach 2000-2006, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2008.

Rachunki narodowe GUS według sektorów i podsektorów instytucjonalnych w latach 2007-2010, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2012.

Rachunki narodowe GUS według sektorów i podsektorów instytucjonalnych w latach 2011-2014, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2016.

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej” (Dz.U. nr 100, poz. 908).

Schneider F., Raczkowski K., Sfera nieoficjalna w gospodarce, „Infos” nr 21 (158) z 21.11.2013 r., Biuro Analiz Sejmowych, Warszawa 2013.

Schneider K., Błędy i oszustwa w dokumentach finansowo-księgowych, PWE, Warszawa 2007.

Sowiński R., Skutki zjawiska uchylania się od opodatkowania – przegląd problematyki, w: Podatkowe i niepodatkowe źródła finansowania zadań publicznych, red. J. Głuchowski, A. Pomorska, J. Szołno-Koguc, Wydawnictwo KUL, Lublin 2007.

Tratkiewicz T., Luka w VAT – sposoby przeciwdziałania w Polsce i Unii Europejskiej, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2016, nr 294.

Opublikowane
2020-03-06
Dział
ARTYKUŁY