Kształtowanie się Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jako podmiotu ubezpieczeń społecznych w Polsce

  • Piotr Makarzec Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie
Słowa kluczowe: budżet; instytucja finansowa; Zakład Ubezpieczeń Społecznych; polityka społeczna

Abstrakt

Jednym z elementów polityki społecznej państwa jest funkcjonowanie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ma on na celu zabezpieczenie bytu oraz podstawowych potrzeb materialnych świadczeniobiorców. Zakład jest instytucją, która obsługuje system ubezpieczeń społecznych. Zapewnia on bezpieczeństwo socjalne na wypadek choroby, inwalidztwa, starości oraz śmierci. ZUS jest połączeniem instytucji finansowej (pobór składek, wypłata świadczeń, pobór podatków od emerytur i rencistów) z instytucją społeczną. Do ZUS-u każdego miesiąca wpłacane są składki na ubezpieczenia społeczne za 14,5 mln osób, które wpłaca ponad 2 mln płatników. Z ZUS-u wypłacane jest co miesiąc 7,3 mln emerytur i rent oraz 400 tys. zasiłków i innych świadczeń krótkoterminowych wynoszących łącznie około 14 mln zł. Funkcjonowanie Zakładu kosztuje niewiele ponad 2% obsługiwanych pieniędzy. W stosunku do skali realizowanych zadań jest to kwota niska. Kwota ta praktycznie nie zmieniała się od lat ze względu na zamrożenie płac budżetówki.

Bibliografia

Balcerski S.: Geneza i zakres działania Izby Ubezpieczeń Społecznych, „Przegląd Ubezpieczeń Społecznych” 1934, nr 2.

Bober T.: Sytuacja finansowo-majątkowa ubezpieczeń społecznych w okresie okupacji, „Studia i Materiały z Historii Ubezpieczeń Społecznych w Polsce” 1986, z. 4.

Bruner W., Kopankiewicz Z.: Nowe ubezpieczenia społeczne: ubezpieczenie na wypadek choroby i macierzyństwa, ubezpieczenie od wypadków i chorób zawodowych, ubezpieczenie emerytalne robotników, ubezpieczenie pracowników umysłowych, Izba Ubezpieczeń Społecznych, Warszawa 1934.

Derdziuk Z.: Zakład Ubezpieczeń Społecznych – 80 lat ciągłości ubezpieczeń społecznych, w: Ubezpieczenia społeczne w procesie zmian, red. K.W. Frieske, E. Przychodaj, Warszawa: IPiSS 2014.

Jarzębowski M., Reforma ubezpieczeń społecznych, „Przegląd Gospodarczy” 1933, nr 8.

Jędrasik-Jankowska I.: Pojęcia i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego, Warszawa: LexisNexis 2009.

Jędrasik-Jankowska I.: Ubezpieczenie emerytalne. Trzy filary, Warszawa: Wydawnictwa Prawnicze PWN 2001.

Kąkol K.: Ubezpieczenia społeczne w Polsce, Łódź 1950.

Krupski A.: Proces scalania ubezpieczeń społecznych w okresie II Rzeczpospolitej − utworzenie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, „Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i Praktyka” 2012, nr 10.

Landau Z.: Ubezpieczenia społeczne w Polsce w latach kryzysu gospodarczego 1930-1935, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 1968, nr 10-11.

Liszcz T.: Ubezpieczenie społeczne i zaopatrzenie społeczne w Polsce. Zagadnienia prawne, Kraków: Zakamycze 1997.

Muszalski W.: Prawo socjalne, Warszawa: PWN 2010.

Muszalski W.: Ubezpieczenia społeczne, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2004.

Panejko J.: Spór o charakter prawny instytucji ubezpieczeń społecznych, „Przegląd Ubezpieczeń Społecznych” 1939, nr 3-4.

Piotrowski J.: Zabezpieczenie społeczne, Warszawa 1994.

Sadowska J.: Prawnoorganizacyjne podstawy ubezpieczenia na wypadek choroby w Polsce (1920-1939), „Studia i Materiały z Historii Ubezpieczeń Społecznych” 1993, z. 9.

Sprawozdanie z działalności Izby Ubezpieczeń Społecznych za rok 1934, Warszawa 1937.

Sprawozdanie z działalności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za rok 1935, Warszawa 1937.

System ubezpieczeń społecznych. Zagadnienia podstawowe, red. G. Szpor [i in.], Warszawa: Wolters Kluwer 2011.

Szyburska-Walczak G.: Ubezpieczenia społeczne. Repetytorium, Warszawa: Wolters Kluwer 2012.

Opublikowane
2020-03-06
Dział
ARTYKUŁY