Polscy duchowni katoliccy przełomu XIX i XX wieku jako promotorzy rodzinnej gospodarki

Abstrakt

Artykuł traktuje o szeroko rozumianych zagadnieniach gospodarczych na tle rzeczywistości niewoli oraz pierwszych lat niepodległości narodu polskiego. Omawia zwłaszcza zagadnienia związane z obszarami rodzimego rzemiosła, przemysłu i handlu. Autorzy wypowiedzi, przedstawiciele polskiego duchowieństwa katolickiego, akcentowali konieczność podnoszenia polskiego stanu posiadania jako condicio sine qua non zarówno dla samowystarczalności narodu w wymiarze ogólnogospodarczym, jak też – pośrednio – dla odzyskania przezeń samostanowienia. W związku z powyższym starano się wykazać, że duchowni apelowali nie tylko o czynne zaangażowanie rodaków w funkcjonowanie różnorakich instytucji o profilu społeczno-gospodarczym. Żywą troską otaczali oni także ludzi młodych, mając na względzie odpowiednią ich edukację w kontekście konieczności stałego rozwijania stanu posiadania narodu polskiego. W nich bowiem dostrzegano potencjał i pokładano nadzieję na lepsze jutro ojczyzny, zachęcając do pracowitości oraz odwagi w podejmowaniu inicjatyw. Analiza wypowiedzi duchowieństwa dotyczących kwestii gospodarczych prowadzi do wniosku, iż odgrywali oni istotną rolę w dziele uświadamiania społecznego rodaków. Zatem, polskich duchownych katolickich przełomu XIX i XX wieku słusznie zaliczyć należy do grona szermierzy sprawy narodowej.