Austriacka szkoła ekonomii i jej przedstawiciele

  • Mariusz Janik Instytut Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk
Słowa kluczowe: szkoła austriackia; liberalizm gospodarczy; Ludwig von Mises; Friedrich von Hayek; monetarny cykl koniunkturalny; teoria aktywności; subiektywizm; krytyka państwa opiekuńczego

Abstrakt

Szkoła austriacka przeżywała okresy świetności oraz zastoju. Pierwsza fala ekonomistów austriackich, takich jak C. Menger, F. Wieser, E. Böhm-Bawerk zdobyła tak duże uznanie, iż większość jej założeń zostało praktycznie wcielonych do głównego nurtu. Następne pokolenie, czyli F. von Hayek oraz L. von Mises, również cieszyło się dużym uznaniem wśród ekonomistów, jednak większość ich życia przypadła na okres, kiedy niesłychaną popularność zdobywały teorie J.M. Keynesa, wskazując łatwą drogę wyjścia z kryzysu lat 1929-1935, będącego rzekomo kryzysem gospodarki kapitalistycznej, tak propagowanej przez Hayeka czy Misesa. Szkoła austriacka odzyskała swą renomę w latach siedemdziesiątych dwudziestego wieku, kiedy najbardziej rozwinięte gospodarki świata zostały dotknięte przez największy kryzys gospodarczy od lat trzydziestych. Kryzys ten polegał na jednoczesnym występowaniu wysokiej inflacji oraz bezrobocia, tj. stagflacji. W teorii Keynesa zjawisko to nie miało wytłumaczenia. Również w latach siedemdziesiątych Nagrodą Nobla z ekonomii wyróżniony został Hayek, co spowodowało wzrost zainteresowania szkołą austriacką. W tym samym czasie ogromną pracę dla rozwoju i popularyzacji szkoły austriackiej wykonali działający na amerykańskich uniwersytetach naukowcy: I. M. Kirzner oraz M. Rothbard.

Bibliografia

Butler E., Ludwig von Mises – kompendium myśli ekonomicznej, Fundacja Instytut Globalizacja, Warszawa 2010.

Carl Menger, Biografia, www.mises.pl

Godłów- Legiędź J., Doktryna społeczno- ekonomiczna Friedricha von Hayeka, PWN, Warszawa 1992.

Gwiazdowski R., AntyMarks, www.wprost.pl

Hayek i Nagroda Nobla, www.mises.pl

Hayek von F., Indywidualizm a porządek ekonomiczny, Znak, Kraków 1998.

Instytut Misesa, Czym jest „ekonomia austriacka”, www.mises.pl

Kacperski J., Szkoła austriacka wobec socjalizmu i współczesnych problemów wolnego rynku, Prohibita, Warszawa 2009.

Kaczmarczyk H., Debata socjalistyczna i problem planowania w gospodarce – wkład Misesa i Hayeka, „Pieniądze i Więź” 2010, nr 1.

Kaczmarczyk H., Liberalna teoria ładu spontanicznego – wkład Friedricha Augusta von Hayeka, „Pieniądze i Więź” 2010, nr 4.

Kaczmarczyk H., Rządy prawa a nie ludzi: poglądy F. A. von Hayeka na temat instrumentalizacji prawa, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego, Kielce 2011.

Kaczmarczyk H., Szkoła austriacka w ekonomii i naukach społecznych, „Pieniądze i Więź” 2008, nr 4.

Menger C., O naturze i pochodzeniu pieniądza, www.mises.pl

Mises i Rothbard o suwerenności konsumenta, www.mises.pl

Mises von L., Cykl koniunkturalny i ekspansja kredytowa: gospodarcze skutki taniego pieniądza, www.mises.pl

Mises von L., Ekonomia i polityka, Fijorr Publishing, Warszawa 2004.

Mises von L., Wspomnienia, Fijorr Publishing, Warszawa 2007.

Rothbard Murray N., Uczony ekstremista – Juan de Mariana, www.mises.pl

Schulak E.M., Eugen von Böhm-Bawerk – ekonomista, minister, arystokrata, www.mises.pl

Soto de Huerta J., Szkoła austriacka, Fijorr Publishing, Warszawa 2010.

Stankiewicz W., Historia myśli ekonomicznej, PTE, Warszawa 2007.

Temkin G., Dyskusje o gospodarce socjalistycznej: Marks–Lange–Mises–Hayek, PTE, Warszawa 2008.

Opublikowane
2020-03-05
Dział
ARTYKUŁY