Relikt prawa patronatu w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 roku

Ryszard Pankiewicz

Ryszard Pankiewicz Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu

Słowa kluczowe: przywilej prezentacji na urząd kościelny; Kościół; regulacje prawne; wierni chrześcijanie

Abstrakt

However, patronage’s right is a “dead letter” because it is not regulated in biding legal provisions, it is still noticeable.

In the article it is described relict of patronage’s right in the Code of Canon Law of 1983 that is the privilege of the presentation for an ecclesiastical offices – designation the more qualified candidates to the unfilled vacancy. The Author presents the term of patronage’s right in the universal Church and in Poland both in historical and in legal dimension.

The lay Christian faithful, in the Code of Canon Law of 1983, can not get privilege of the presentation for an ecclesiastical office. It was regulated in the Code of Canon Law of 1917 differently, because the institution of patronage’s right was described and the privileges flowing from that rights, i.e. privilege of the presentation for an ecclesiastical office. At the same time, the legislator in the Code of Canon Law of 1917 prohibited the creation of this right in the future, regardless of legal basis.

Bibliografia

Abraham, Władysław. 1889. Początki prawa patronatu w Polsce. Lwów: nakładem Redakcyi „Przeglądu Sądowego i Administracyjnego”.

Abraham, Władysław. 1938. „Prawne podstawy królewskiego mianowania biskupów w dawnej Polsce.” W Studia historyczne ku czci Stanisława Kutrzeby, t. 1, 1-12. Kraków: nakładem Komitetu.

Arrieta, Juan Ignacio. 2011. „Prezentacja.” W Codex Iuris Canonici. Kodeks prawa kanonicznego. Komentarz. Powszechne i partykularne ustawodawstwo Kościoła katolickiego. Podstawowe akty polskiego prawa wyznaniowego. Edycja polska na podstawie wydania hiszpańskiego, red. Piotr Majer, 171-174. Kraków: Wolters Kluwer Polska.

Bączkowicz, Franciszek. 1932. Prawo kanoniczne. Podręcznik dla duchowieństwa. T. 1. Wyd. 2. Kraków: nakładem Księży Misjonarzy.

Feine, Hans Erich. 1964. Kirchliche Rechtsgeschichte. Die katholische Kirche. T. 4. Köln–Graz: Böhlau.

Gautier, Jerzy. 1913a. „Patronat w Polsce.” W Podręczna Encyklopedya Kościelna, red. Zygmunt Chełmicki, t. 29-30, 388-390. Warszawa: Wydawnictwo Biblioteki Dzieł Chrześcijańskich.

Gautier, Jerzy. 1913b. „Patronat.” W Podręczna Encyklopedya Kościelna, red. Zygmunt Chełmicki, t. 29-30, 384-388. Warszawa: Wydawnictwo Biblioteki Dzieł Chrześcijańskich.

Jedin, Hubert, hrsg. 1973. Handbuch der Kirchengeschichte. T. II/1. Freiburg–Basel–Wien: Herder.

Jedin, Hubert, hrsg. 1975. Handbuch der Kirchengeschichte. T. II/2. Freiburg–Basel–Wien: Herder.

Karasiewicz, Władysław, i Edmund Piszcz. 1974. „Polityka kościelna ostatnich Piastów.” W Historia Kościoła w Polsce, red. Bolesław Kumor, i Zdzisław Obertyński, t. 1, cz. 1, 227-233. Poznań–Warszawa: Pallottinum.

Krukowski, Józef. 2000. Kościół i państwo. Podstawy relacji prawnych. Wyd. 2. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Kumor, Bolesław, wydał. 1968. „Dokumenty fundacyjne diecezji smoleńskiej.” Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne 17:257-267.

Meurer, Christian. 1875. Der Begriff und Eigenthümer der heiligen Sachen. T. 2. Düsseldorf: Felix Babel.

Pawluk, Tadeusz. 2002. Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II. T. 1, Zagadnienia wstępne i normy ogólne. Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne.

Plöchl, Willibald Maria. 1953. Geschichte des Kirchenrechts. T. 1. Wien–München: Verlag Herold.

Rittner, Edward. 1912. Prawo kościelne katolickie. T. 1. Wyd. 4. Lwów: nakładem Samuela Bodeka.

Rykaczewski, Erazm, wyd. 1864. Relacye nuncyuszów apostolskich i innych osób o Polsce od roku 1548 do 1690. Wydanie Biblioteki Polskiej w Paryżu. T. 1. Berlin–Poznań: Księgarnia B. Behra (E. Bock).

Sobański, Remigiusz. 2003. „Prezentacja.” W Józef Krukowski, Remigiusz Sobański, Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. T. I: Księga I. Normy ogólne, red. Józef Krukowski, 248-253. Poznań: Pallottinum.

Szady, Bogumił. 2003. Prawo patronatu w Rzeczpospolitej w czasach nowożytnych. Lublin: Drukarnia Liber.

Sztafrowski, Edward. 1985. Podręcznik prawa kanonicznego. T. 1. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.

Tymosz, Stanisław. 2011. „Patronat, prawo patronatu.” W Encyklopedia Katolicka, t. 15, 60-63. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Włodarczyk, Tadeusz. 1986. Konkordaty. Zarys historii ze szczególnym uwzględnieniem XX wieku. T. 1. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Wójcik, Walenty. 1987. „Dobra doczesne Kościoła.” W Walenty Wójcik, Józef Krukowski, Florian Lempa, Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. T. IV: Księga V. Dobra doczesne Kościoła. Księga VI. Sankcje w Kościele, 11-108. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.