Obostrzenie wymiaru kary w prawie kanonicznym oraz polskim prawie karnym

Abstrakt

Ustawodawca kościelny w kan. 1326 § 1 i 2 KPK/83 zawarł okoliczności, które wprawdzie fakultatywnie, ale jednak mogą skutkować surowszym ukaraniem przestępcy. Uregulowania, przewidujące obostrzenie wymiaru kary przewidział również ustawodawca świecki w art. 64 § 1 i 2, art. 65 § 1, art. 57a § 1 i 2 oraz art. 91 § 1, 2 i 3 Kodeksu karnego. Systemy te nie funkcjonują jednak w próżni. Odnoszą się do konkretnych podmiotów, które są jednocześnie wiernymi Kościoła katolickiego i obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej. Niniejszy artykuł ma na celu scharakteryzowanie instytucji obostrzających wymiar kary oraz wskazanie podobieństw i różnic pomiędzy tymi systemami. Prawo kanoniczne i świeckie zawierają systematyczne uregulowania podobne dla nich obu (jak ma to miejsce w przypadku recydywy), jak i je różniące, których jest więcej. Głównym powodem takiego stanu rzeczy jest to, że prawo karne jest prawem o wysokim stopniu abstrakcji, bowiem jest skierowane do wszystkich obywateli Rzeczypospolitej Polskiej, a także osób przebywających na jej terenie. Jego celem jest ukaranie sprawcy w sposób zgodny z oczekiwaniami społeczeństwa oraz prewencja generalna i ogólna. W przypadku prawa kanonicznego odnosi się ono do konkretnych podmiotów będących wiernymi Kościoła katolickiego. Ponadto kieruje się ono zasadą miłosierdzia kościelnego wymiaru kary zawartą w kan. 1349 KPK/83.