Sprawy Kościoła prawosławnego, kościołów ewangelickich i gmin wyznaniowych żydowskich w praktyce prawnej Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919-1939

Marek Tkaczuk

doi:10.18290/kip21101-14

Marek Tkaczuk Uniwersytet Szczeciński, Polska https://orcid.org/0000-0001-9511-813X

DOI: https://doi.org/10.18290/kip21101-14

Słowa kluczowe: Skarb Państwa, zastępstwo prawne, ochrona prawna interesów publicznych i majątkowych

Abstrakt

W lutym 1919 r. na mocy dekretu Tymczasowego Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego utworzono Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej. Sejm Ustawodawczy uchwaloną w lipcu 1919 r. ustawą utrzymał w ustroju państwa Prokuratorię i scentralizowany model ochrony interesów prawnych i majątkowych państwa. Sejm Ustawodawczy powierzył Prokuratorii także ochronę interesów majątkowych kościołów. Ochrona Prokuratorii przyjmowała postać pomocy prawnej w drodze zastępstwa prawnego lub czynności konsultacyjnych albo opiniodawczych. Ochrona Prokuratorii, traktowana przez kościoły jako forma nadzoru państwowego, została zniesiona w 1926 r. Agendę prowadzoną przez Prokuratorię po 1925 r. w kategorii określanej jako sprawy wyznaniowe wypełniały czynności zmierzające do ochrony interesów publicznych i majątkowych państwa w stosunkach z kościołami i innymi związkami religijnymi.

Bibliografia

Borecki, Paweł. 2006. „Sytuacja prawna Kościoła prawosławnego w II Rzeczypospolitej.” Elpis 8, nr 13/14:93-108.

Buczyński, Krzysztof, i Paweł Sosnowski. 2016. Prokuratoria Generalna. 200 lat tradycji ochrony dobra publicznego, red. nauk. Leszek Bosek. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.

Krasowski, Krzysztof. 1988. Związki wyznaniowe w II Rzeczypospolitej. Studium historycznoprawne. Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Organiściak, Wojciech. 2002. „Utworzenie Prokuratorii Generalnej w II Rzeczypospolitej.” Miscellanea Iuridica, t. 1, 141-54.

Sitek, Bronisław. 2014. „Historia ochrony prawnych interesów Skarbu Państwa w Polsce.” Journal of Modern Science 23, nr 4:249-62.

Sitek, Bronisław. 2020. Wybrane systemy prawnej i instytucjonalnej ochrony praw i interesów państwa. Warszawa: Difin.

Tkaczuk, Marek. 2001. „Powstanie Oddziału Prokuratorii Generalnej RP w Poznaniu.” W Przez tysiąclecia: państwo – prawo – jednostka, red. Adam Lityński, i Marian Mikołajczyk, t. 2, 151-60. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Tkaczuk, Marek. 2006 „Organizacja systemu ochrony i pomocy prawnej Skarbu Państwa w Polsce XX w.” W Podstawy materialne państwa Zagadnienia prawno-historyczne, red. Daniel Bogacz, i Marek Tkaczuk, 725-37. Szczecin: Wydział Prawa i Administracji US.

Tkaczuk, Marek. 2007. „Akcja Oszczędnościowa i jej wpływ na reorganizację ustroju i zmianę kompetencji Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej w 1924 r.” Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego, t. X, 285-302.

Tkaczuk, Marek. 2020. „Sprawy Kościoła katolickiego w praktyce prawnej Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej w dwudziestoleciu międzywojennym.” Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie XIII, nr 2: 515-31.