Kanoniczny wymóg konsultacji ze Stolicą Apostolską przed erygowaniem instytutu życia konsekrowanego

Łukasz Wacław

doi:10.18290/kip2091-3

Łukasz Wacław Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji https://orcid.org/0000-0001-7674-539X

DOI: https://doi.org/10.18290/kip2091-3

Słowa kluczowe: instytuty życia konsekrowanego, konsultacje, kan. 579, Franciszek

Abstrakt

W 1906 r. papież Pius X w motu proprio Dei providentis, nałożył na biskupów pragnących erygować na swoim terytorium nowy instytut życia konsekrowanego obowiązek przeprowadzenia w tej materii konsultacji ze Stolicą Apostolską. Wymóg ten był powtarzany w wielu dokumentach kościelnych, w tym także został potwierdzony przez KPK/83 w kan. 579. Po promulgacji Kodeksu pojawiły się jednak wątpliwości dotyczące charakteru prawnego tych konsultacji. Dlatego mając na uwadze dobro Kościoła oraz aktualność problemu, toczący się spór o to, czy niezbędne konsultacje są wymagane ad validitatem czy ad liceitatem ostatecznie rozstrzygnął papież Franciszek w 2016 r. postanawiając, iż brak konsultacji uczyni akt erygujący nowy instytut życia konsekrowanego nieważnym.

Bibliografia

Bar, Joachim R. 1977. Prawo zakonne po Soborze Watykańskim II. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.

Bar, Joachim R., i Julian Kałowski. 1985. Prawo o instytutach życia konsekrowanego. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.

Bartoszewski, Gabriel. 2012. „Powoływanie do życia nowych instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego oraz ich zatwierdzanie w świetle prawa kanonicznego i praktyki kościelnej.” http://www.zyciezakonne.pl/dokumenty/referaty-konferencje-artykuly/zagadnienia-prawne/bartoszewski-g-ofmcap-powolywanie-do--zycia-nowych-instytutow-zycia-konsekrowanego-i-stowarzyszen-zycia-apostolskiego-oraz-ich-zatwierdzanie-w-swietle-prawa-kanonicznego-i-praktyki-koscielnej-30159/ [dostęp: 21.08.2019].

Bączkowicz, Franciszek. 1932. Prawo kanoniczne. Podręcznik dla duchowieństwa. T. 1.Kraków: Nakładem Księży Misjonarzy.

Bączkowicz, Franciszek. 1957. Prawo zakonne (kan. 487-681). Przygot. do druku i uzup. Józef Baron, i Władysław Stawinoga. Kraków: Drukarnia związkowa.

Bogdan, Franciszek. 1988. Prawo zakonów, instytutów świeckich i stowarzyszeń życia apostolskiego. Poznań: Pallottinum.

Carballo, Iosepho R. 2016. „Articulus explanans rescriptum quoad erectionem institutorum Dioecesanorum iuxta can. 579 CIC a Exc.mo. «Un Dono fatto a tutta la Chiesa».” Communicationes 48:128-31.

Chrapkowski, Arnold, i Józef Krzywda. 2006. „Sekcja I. Instytuty Życia Konsekrowanego.” W Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. T. II/2: Księga II. Lud Boży. Część III. Instytuty życia konsekrowanego i stowarzyszenia życia apostolskiego, red. Józef Krukowski, 9-185. Poznań: Pallottinum.

Gambari, Elio. 1998. Życie zakonne po Soborze Watykańskim II. Kraków: Wydawnictwo Karmelitów Bosych.

Grabowski, Ignacy. 1948. Prawo kanoniczne. Warszawa: Gebethner i Wolff.

Hylla, Bernard, i Kazimierz Wójtowicz. 2003. Miłość Doskonała. Perfectae caritatis – tekst dwujęzyczny, wprowadzenie, komentarz i apendyks. Kraków: Wydawnictwo Zmartwychwstańców Alleluja.

Kałowski, Julian. 1991. „Ewolucja prawodawstwa kościelnego dotyczącego instytutów zakonnych o ślubach prostych.” Prawo Kanoniczne 34, nr 3-4:75-103.

Majer, Piotr. 2013. „Konsekwencje prawne zatwierdzenia instytutu zakonnego na prawie papieskim.” W Servabo legem Tuam in toto corde meo. Księga pamiątkowa dedykowana Księdzu Profesorowi Józefowi Krzywdzie CM, Dyrektorowi Instytutu Prawa Kanonicznego UPJPII z okazji 70. rocznicy urodzin, red. Arkadiusz Zakręta, i Andrzej Sosnowski, 339-50. Kraków: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II. Wydawnictwo Naukowe.

Marszałek, Mariusz. 2016. „Stowarzyszenia publiczne wiernych dążące do uzyskania statusu instytutu zakonnego według obowiązującego prawa kanonicznego.” Kościół i Prawo 1 (18): 33-51.

McDermott, Rose M. 2000. „Institutes of consecrated life and societies of apostolic life.” W New Commentary on the Code of Canon Law, red. John P. Beal, James A. Coriden, i Thomas J. Green, 741-79. New York–Mahwah: Paulist Press.

Pasternak, Ferdynand. 1985. „Ordynariusz miejsca a wspólnoty zakonne w nowym prawie kanonicznym.” W Duszpasterstwo w świetle nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego, red. Jerzy Syryjczyk, 95-116. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.

Pawluk, Tadeusz. 2010. Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II. T. 2: Lud Boży jego nauczanie i uświęcanie. Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne.

Rincón-Pérez, Tomás. 2001. La vida consegrada en la Iglesia Latina. Pamplona: Universidad de Navarra.

Rincón-Pérez, Tomás. 2011. „Instytuty Życia Konsekrowanego i Stowarzyszenia Życia Apostolskiego.” W Codex Iuris Canonici. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. Powszechne i partykularne ustawodawstwo Kościoła katolickiego. Podstawowe akty polskiego prawa wyznaniowego. Edycja polska na podstawie wydania hiszpańskiego, red. Piotr Majer, 480-576. Kraków: Wolters Kluwer Polska.

Skorupa, Ambroży. 2002. Słuszna autonomia instytutów zakonnych w Kościele łacińskim. Kraków: Wydawnictwo Salwator.

Sobański, Remigiusz. 2005. „Tytuł I. Ustawy kościelne.” W Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. T. 1: Księga I. Normy ogólne, red. Józef Krukowski, 54-78. Poznań: Pallottinum.

Wroceński, Józef. 2001. „Kościół partykularny a Instytuty Życia Konsekrowanego i Stowarzyszenia Życia Apostolskiego.” Prawo Kanonicze 44, nr 1-2:47-69.

Zubert, Bronisław W. 1990. Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. T. 2. Cz. 3: Księga II. Lud Boży. Część III. Instytuty życia konsekrowanego i stowarzyszenia życia apostolskiego. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.