Zmiany i adnotacje w księgach metrykalnych z uwzględnieniem kwestii problematycznych w tej materii w obowiązujących przepisach o ochronie danych osobowych w Polsce

Słowa kluczowe: kancelaria parafialna; księgi metrykalne; księga ochrzczonych; ochrona danych osobowych; status kanoniczny wiernych

Abstrakt

Prowadzenie ksiąg metrykalnych stanowi niezwykle istotną część pracy kancelaryjnej proboszcza i jego współpracowników. Jest to związane z możliwością potwierdzenia statusu kanonicznego każdego wiernego, który przyjmował sakramenty w danej parafii oraz dokonywał istotnych aktów, które wpłynęły na jego sytuację kanoniczną. Dlatego prowadzenie ksiąg metrykalnych powinno być zawsze rzetelne, staranne i z zachowaniem przepisów prawa.

W świetle obowiązujących przepisów o ochronie danych osobowych w Kościele katolickim w Polsce należy również uwzględnić podstawowe prawa przysługujące wiernym co do prowadzenia ksiąg metrykalnych. Jednak z różnych względów zapisy zawarte w księgach metrykalnych różnią się często ze stanem faktycznym, dlatego niezbędne jest dokonywanie zmian metrykalnych, które mogą odbyć się za zgodą kompetentnej władzy kościelnej. W tej materii pojawiają się niektóre kwestie problematyczne, które wymagają szczególnej uwagi i znajomości procedur przewidzianych prawem ze strony odpowiedzialnych za prowadzenie kancelarii parafialnej. Wśród tych kwestii należy wymienić sprawy: apostazji, przysposobienia dziecka, transseksualizmu i obojnactwa, zasady zgodności z dokumentami cywilnymi, która jednak może dopuszczać wyjątki.

Troska o właściwe prowadzenie ksiąg metrykalnych i realizacja obowiązku dokonywania zmian metrykalnych na wniosek zainteresowanego i zgodnie z prawem jest troską o właściwe przetwarzanie danych osobowych przechowywanych w księgach metrykalnych. Naruszenie praw dotyczące ochrony danych osobowych związane jest z możliwością otrzymania sankcji kościelnych wynikających z przepisów prawa powszechnego, jak i prawa partykularnego.

Biogram autora

Bartosz Trojanowski

Ks. dr Bartosz Trojanowski – Kuria Metropolitalna Wrocławska

Bibliografia

Adamczyk, Jerzy. 2017. „Wizytacja dziekańska w aspekcie kanoniczno-duszpasterskim.” Prawo Kanoniczne 60, nr 3:73-105. doi: 10.21697/pk.2017.60.3.04

Chiappetta, Luigi. 2011. Il Codice di Diritto Canonico. Commento giuridico-pastorale. Vol. 2. Ed. 3. Bologna: Dehoniane.

Gręźlikowski, Janusz. 2014. „Trydencka reforma i odnowa Kościoła. Refleksje w 450. rocznicę od zakończenia obrad Soboru Trydenckiego (1545-1563).” Studia Włocławskie 16:126-46.

Janczewski, Zbigniew. 1997. „Prawodawstwo Konferencji Episkopatu Polski i Prymasów w zakresie sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego.” Prawo Kanoniczne 40, nr 3-4:125-202.

Kotecki, Radosław. 2009. „Rejestracja metrykalna wiernych w świetle potrydenckiego ustawodawstwa Kościoła Katolickiego (ze szczególnym uwzględnieniem prawodawstwa diecezji Chełmińskiej, Gnieźnieńskiej, Płockiej i Włocławskiej).” Nasza Przeszłość 112:135-79.

Kufel, Robert R. 2005. Kancelaria, Registratura i archiwum parafialne na ziemiach polskich od XII do początku XXI wieku. Zielona Góra: Księgarnia Akademicka Bogusław Mykietów.

Kumor, Bolesław. 1966. „Metryki parafialne w archiwach diecezjalnych.” Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 14, z. 1:65-75.

Kurpas, Józef. 1961. „Początki ksiąg metrykalnych.” Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne 11:5-41.

Moskal, Tomasz. 2005. „Historia ksiąg metrykalnych Kościoła katolickiego na ziemiach polskich.” Archiwariusz. Biuletyn Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu 1:55-83.

Różański, Mieczysław. 2005. „Księgi metrykalne w prawodawstwie polskim.” Archiwariusz. Biuletyn Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu 1:133-42.

Sztafrowski, Edward. 1992. „Ponadparafialni współpracownicy biskupa diecezjalnego.” Prawo Kanoniczne 35, nr 3-4:25-56.

Wenz, Wiesław. 2008. Kancelaria parafialna jako przestrzeń kościelnego posługiwania. Studium kanoniczno-pastoralne. Wrocław: PWT Wrocław.

Wenz, Wiesław. 2013. „Kancelaria parafialna.” W Parafia w prawie kanonicznym i w prawie polskim, red. Sławoj L. Głódź, Józef Krukowski, i Mirosław Sitarz, 217-62. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Opublikowane
2020-05-04
Dział
Artykuły