Ewolucja kodeksowych uregulowań dotyczących duszpasterskiej opieki nad małżeństwami mieszanymi

Malwina Kędracka

doi:10.18290/kip.2018.7.2-8

Malwina Kędracka Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji https://orcid.org/0000-0002-6943-8268

DOI: https://doi.org/10.18290/kip.2018.7.2-8

Słowa kluczowe: małżeństwo mieszane; duszpasterska opieka; ekumenizm; rodziny międzywyznaniowe; prawo kanoniczne

Abstrakt

Podczas obowiązywania Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1917 r. działalność duszpasterska w przypadku małżeństw mieszanych była raczej ograniczona. Dla Kościoła katolickiego najważniejsza była ochrona wiary katolickiej oraz chrzest i katolickie wychowanie dzieci. Przyszli małżonkowie musieli złożyć odpowiednie rękojmie, aby otrzymać dyspensę od przeszkody odmiennego wyznania. Po Soborze Watykańskim II Kościół katolicki dostrzegł inne potrzeby małżeństw mieszanych: kształtowanie postaw moralnych, pielęgnowanie wiary i wiedzy religijnej, organizację praktyk religijnych i świąt, właściwe relacje z Kościołem drugiej strony. Zgodnie z Kodeksem Prawa Kanonicznego z 1983 r. małżonkowie powinni otrzymywać pomoc w utrzymaniu jedności życia małżeńskiego i rodzinnego. Ustawodawca zrezygnował również z rękojmi strony katolickiej, zastępując ją deklaracją i przyrzeczeniem. Podstawą opieki powinny być nie tylko zobowiązania strony katolickiej, ale przede wszystkim to, co małżonków łączy – wspólny chrzest i wspólne wartości moralne. Obecnie Kościół katolicki widzi w małżeństwach mieszanych potencjał do ekumenicznej działalności. Ponadto zobowiązuje duszpasterzy do nawiązania współpracy z kapłanami innych wyznań.

Bibliografia

Adamowicz, Leszek. 2014. „Bonum prolis w małżeństwach mieszanych. W W orbicie zasady „odpowiedzialnego rodzicielstwa”, red. Andrzej Pastwa, 65-80. Katowice: Wydawnictwo Księgarnia św. Jacka.

Biskupski, Stefan. 1956. Prawo małżeńskie Kościoła rzymskokatolickiego. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.

Dzierżon, Ginter. 2008. Ewolucja doktryny oraz dyscypliny dotyczących przeszkody różności religii w kanonicznym porządku prawnym. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.

Gierat, Krzysztof. 2000. „Problematyka małżeństw mieszanych w kontekście wypełniania istotnych praw-obowiązków małżeńskich.” Ius Matrimoniale 11, nr 5:63-101.

Glemp, Józef. 1972. „Niektóre zagadnienia związane z zastosowaniem mоtu proprio Matrimonia mixta do warunków krajowych.” Prawo Kanoniczne 15, nr 1-2:19-36.

Góralski, Wojciech. 2010. „Zawarcie małżeństwa między katolikiem i niekatolikiem ochrzczonym w KPK z 1983 r. oraz w KKKW.” W Zagadnienia międzywyznaniowe w realizacji misji uświęcającej Kościoła, red. Józef Krukowski, Mirosław Sitarz, i Krzysztof Dziub, 147-94. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Góralski, Wojciech. 2011. Małżeństwo kanoniczne. Warszawa: LexisNexis.

Gwóźdź, Monika. 2015. Religijne wychowanie potomstwa w małżeństwach mieszanych. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Kałwa, Piotr. 1928. „Małżeństwa mieszane.” W Małżeństwo w świetle nauki katolickiej, praca zbiorowa profesorów Uniwersytetu Lubelskiego, 146. Lublin: Towarzystwo Wiedzy Naukowej.

Kijas, Zdzisław. 2000. „Kwestia małżeństw mieszanych we współczesnym dialogu ekumenicznym.” W Małżeństwa mieszane, red. Zdzisław Kijas, 19-27. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.

Krajczyński, Jan. 2007. Prawo rodziny do opieki duszpasterskiej. Ząbki: Apostolicum.

Szymczak, Mieczysław. 1978-1981. Słownik języka polskiego. T. 1-3. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Tofiluk, Jerzy. 2000. „Problem małżeństw mieszanych z prawosławnego punktu widzenia.” W Małżeństwa mieszane, red. Zdzisław Kijas, 29-41. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.