Kardynał Stefan Wyszyński wobec Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich

Stanisław Kawa

doi:10.18290/kip.2018.7.1-4

Stanisław Kawa Instytut Teologiczny im. św. Józefa Bilczewskiego we Lwowie

DOI: https://doi.org/10.18290/kip.2018.7.1-4

Słowa kluczowe: ZSRR; Kościół rzymskokatolicki; kompetencje; prymas Wyszyński

Abstrakt

Celem artykułu było przedstawienie refleksji kardynała S. Wyszyńskiego na temat systemu komunistycznego w ZSRR, bowiem skutecznie demaskował rzeczywistość socjalistyczno-komunistyczną tego totalitarnego ustroju. W związku z tym ukazano najważniejsze publikacje dotyczące socjalizmu i komunizmu. Następnie przedstawiono ocenę tego systemu władzy, która w opinii Prymasa była zagrożeniem dla cywilizacji zbudowanej na fundamentach chrześcijańskich. Kolejno ukazano, że w trudnych latach przymusowej i powszechnej ateizacji przeprowadzanej brutalnie w ZSRR polski kardynał heroicznie wspierał tam Kościół, utrzymywał kontakty ze świeckimi i duchownymi, a nawet udzielał święceń kapłańskich i biskupich. Wśród duchownych działających w ZSRR, przeważnie w tajemnicy, był uważany i darzony wielkim szacunkiem jako ich Głowa Kościoła.

Bibliografia

„Beatyfikacja ks. Władysława Bukowińskiego 11 września 2018.” http://niedziela.pl/artykul/20213/Beatyfikacja-ks-Wladyslawa-Bukowinskiego [dostęp: 24.03.2018].

Basza, Maria. 2015. „Wielki i skromny człowiek. 105. rocznica urodzin ks. prof. Henryka Mosinga (1910-1999).” Kurjer Galicyjski (30 listopada – 17 grudnia 2015), nr 22 (242): 12-13.

Grajewski, Andrzej. 2017. „Świadek z Moskwy. Margarita Szarowa (1921-2008).” Biuletyn IPN. Pismo o najnowszej historii Polski 11 (144):119-27.

Grajewski, Andrzej. 2018. „Polacy w Kazachstanie o beatyfikacji ks. Bukowińskiego. Nie tylko katolicy z Kazachstanu pielgrzymowali do Karagandy.” http://gosc.pl/doc/3439538.Polacy-w-Kazachstanie-o-beatyfikacji-ks-Bukowinskiego [dostęp: 24.03.2018].

Hessen, Sergjusz, i Mikołaj Hans. 1934. Pedagogika i szkolnictwo w Rosji Sowieckiej. Rozwój szkolnictwa sowieckiego i zmiany komunistycznej polityki oświatowej od rewolucji październikowej do końca planu pięciolecia. Tłumaczenie Adam Zieleńczyk. Wyd. 8. Lwów: Książnica Atlas.

Kardasz, Tadeusz, i Tomasz Cieszyński. 2018. [brak informacji o tytule]. Gazeta Lekarska. Pismo Izb Lekarskich. http://spolecznosc.gazetalekarska.pl/gazeta-lekarska-archiwum-wydan/2000/numer-2000-02/henryk-mosing-epidemiolog,-spolecznik,-kaplan [dostęp: 20.03.2018].

Mikołajczuk, Krzysztof. 2014. Uprawnienia Kardynała Stefana Wyszyńskiego wobec Kościoła Greckokatolickiego w archiwaliach Prymasa i Konferencji Episkopatu Polski. Lublin: Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej Gaudium.

Niemiec, Jan. 2001. „Wiem, że naszego zaufania nie zawiódł. Ksiądz Henryk Mosing (1910-1999) – doktor nauk medycznych.” W Pasterz i Twierdza. Księga jubileuszowa dedykowana księdzu biskupowi Janowi Olszańskiemu ordynariuszowi diecezji w Kamieńcu Podolskim, red. Józef Wołczański, 135-79. Kraków-Kamieniec Podolski: Biblioteka Historyczna Archiwum Metropolii Lwowskiej Obrządku Łacińskiego w Krakowie.

Nitecki, Piotr. 2009. „Ksiądz Stefan Wyszyński w perspektywie rozpoznania komunizmu.” Studia Prymasowskie UKSW 3:39-49.

Poniński, Antoni. 2001. „Realista i prorok. Zarys poglądów ks. Stefana Wyszyńskiego na socjalizm i komunizm.” Ateneum Kapłańskie t. 136, z. 3 (553): 455-68.

Salamon, Oleg. 2015. „Ks. Henryk Mosing „Ojciec Paweł” (1910-1999).” W Kościół katolicki w Europie Środkowo-Wschodniej w obliczu dwóch totalitaryzmów (1917-1990), red. Mariusz Krzysztofiński, i Józef Wołczański, 187-99. Rzeszów-Stalowa Wola-Lwów: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Oddział w Rzeszowie.

Spotkałem człowieka. Ks. Władysław Bukowiński w pamięci wiernych i przyjaciół. Zebrał i opracował Witold Józef Kowalów. Cz. 2. Biały Dunajec-Ostróg: Biblioteka „Wołania z Wołynia”.

Sviderska, Yulija. 2013. Ksiądz Henryk Mosing (1910-1999) lekarz, pedagog, duszpasterz. Maszynopis w Archiwum Uniwersyteckim KUL.

Szczepański, Władysław. 2018. „Całe życie w służbie ludziom. Wspomnienie o ks. prof. Henryku Mosingu.” http://www.lwow.home.pl/rocznik/mosing.html [dostęp: 20.03.2018].

Sztor, Paulina. 2012. „Prymas Wyszyński wobec dwóch totalitaryzmów II wojny światowej.” Studia Prymasowskie UKSW 6:155-62.

Wodyński, Stanisław. 2012. „Tajny biskup ze Złoczowa.” Kurier Galicyjski (14 grudnia 2012 – 14 stycznia 2013), nr 23-24 (171-172): 38-39.