Przestępstwo profanacji rzeczy świętej w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 roku

  • Edyta Nafalska Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji
Słowa kluczowe: kara; profanacja; przestępstwo; rzecz święta; wina nieumyślna; wina umyślna

Abstrakt

Pojęcie rzeczy świętej nie jest opisane przez prawodawcę w KPK/83 w szczegółowy sposób. Prawodawca stanowi tylko, iż kompetentny organ poprzez akt poświęcenia lub błogosławieństwa nadaje rzeczy charakter sakralny. Skutkiem takiego aktu jest wyłączenie rzeczy z użytku publicznego i nadanie jej szczególnego charakteru, a także objęcie jej ochroną.

Prawo Kościoła do karania tych wiernych, którzy dopuszczają się czynów przez niego zabronionych nadane jest mu przez jego założyciela i przynależy Kościołowi z uwagi na jego społeczny charakter. Kościół może wymierzać sankcje karne tylko swoim wiernym. Człowiek staje się wiernym Kościoła i podmiotem jego praw i obowiązków w momencie przyjęcia chrztu świętego lub w momencie formalnego do niego wstąpienia. Podmiotem przestępstwa profanacji, w rozumieniu prawa kanonicznego, jest tylko osoba fizyczna, która jest poczytalna, czyli świadoma swojego czynu w chwili jego dokonania i działająca w sposób wolny. Profanacja zaś polega na użyciu rzeczy świętej do celu świeckiego lub niewłaściwego. Karą jaką prawodawca przewidział za profanację rzeczy ruchomej i nieruchomej jest kara sprawiedliwa, która ma być wymierzona przez sędziego lub przełożonego kościelnego zgodnie z zasadą proporcjonalności kary do przestępstwa. Ma ona uwzględniać również okoliczności czynu oraz indywidualne cechy sprawcy. 

Bibliografia

Bakalarz, Józef. 1986. Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. T. 3, Miejsca i czasy święte. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Bączkowicz, Franciszek, Józef Baron, i Władysław Stawinoga. 1958. Prawo Kanoniczne. Podręcznik dla duchowieństwa. T. 3, wyd. 3. Opole: Wydawnictwo Diecezjalne św. Krzyża.

Gajda, Piotr M. 2008. Sankcje karne w Kościele w świetle Kodeksu Jana Pawła II oraz późniejszych zmian i uzupełnień. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos.

Gniewek, Edward. 2014. Prawo rzeczowe. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.

Ignatowicz, Jerzy, i Krzysztof Stefaniuk. 2012. Prawo rzeczowe. Warszawa: LexisNexis Polska.

Lempa, Florian. 1987. „Sankcje w Kościele. Część szczegółowa.” W Walenty Wójcik, Józef Krukowski, i Florian Lempa. 1987. Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. T. IV: Księga V. Dobra doczesne Kościoła. Księga VI. Sankcje w Kościele, 219-280. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Krukowski, Józef. 1987. „Sankcje w Kościele. Część ogólna.” W Walenty Wójcik, Józef Krukowski, i Florian Lempa. 1987. Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. T. IV: Księga V. Dobra doczesne Kościoła. Księga VI. Sankcje w Kościele, 119-218. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Krukowski, Józef. 2011. „Miejsca i czasy święte.” W Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. T. III/2: Księga IV. Uświęcające zadanie Kościoła. Część. I. Sakramenty. Część II. Pozostałe akty kultu Bożego. Część III. Miejsca i czasy święte, red. Józef Krukowski, 428-476. Poznań: Pallottinum.

Leszczyński, Grzegorz. 2004. „Pojęcie poczytalności w prawie karnym Kościoła.” Prawo Kanoniczne 47, nr 1-2:93-110.

Michiels, Gommar. 1934. De delictis et de poenis. Commentarius Libri V Codicis Iuris Canonici. Vol. 1: De delictis. Canones 2195-2213. Lublin–Brasschaat.

Miziński, Artur G. 2005. „Poczytalność subiektywnym elementem przestępstwa.” Roczniki Nauk Prawnych 15, nr 1:417-435.

Miziński, Artur G. 2009. „Kary poprawcze w aktualnych przepisach Kościoła łacińskiego.” W Gaudium in litteris. Księga Jubileuszowa ku czci Księdza Arcybiskupa Profesora Stanisława Wielgusa, red. Stanisław Janeczek, Wanda Bajor, i Michał Maciołek, 573-591. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Miziński, Artur G. 2014. „Zasada celowości w ustanawianiu kar w przepisach Kościoła łacińskiego.” W Universitati serviens. Księga pamiątkowa ku czci Księdza Profesora Stanisława Wilka SDB, red. Jan Walkusz, i Marzena Krupa, 371-380. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Myrcha, Marian. 1974. „Problem winy w karnym ustawodawstwie kanonicznym.” Prawo Kanoniczne 17, nr 3-4:141-205.

Myrcha, Marian. 1986. „Problem grzechu w karnym ustawodawstwie kanonicznym.” Prawo Kanoniczne 29, nr 1-2:43-80.

Pawluk, Tadeusz. 1986. Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II. T. 2: Lud Boży jego nauczanie i uświęcanie. Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne.

Pawluk, Tadeusz. 1990. Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II. T. 4: Doczesne dobra Kościoła. Sankcje w Kościele. Procesy. Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne.

Pietrzykowski, Krzysztof. 2008. Kodeks cywilny. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.

Syryjczyk, Jerzy. 1985a. „Pojęcie przestępstwa w świetle Kodeksu Prawa Kanonicznego Jana Pawła II.” Prawo Kanoniczne 28, nr 1-2:85-96.

Syryjczyk, Jerzy. 1985b. „Wymiar kar „latae sententiae” w świetle przepisów Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r.” Prawo Kanoniczne 28, nr 3-4:41-64.

Syryjczyk, Jerzy. 1991. „Niektóre gwarancje sprawiedliwego wymiaru kar w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r.” Prawo Kanoniczne 34, nr 3-4:147-164.

Syryjczyk, Jerzy. 2003. Kanoniczne prawo karne, część szczególna. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.

Syryjczyk, Jerzy. 2008. Sankcje w Kościele, część ogólna, komentarz. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.

Sztafrowski, Edward. 1970. Miejsca i czasy święte. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.

Sztafrowski, Edward. 1986a. Podręcznik Prawa Kanonicznego. T. 1. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.

Sztafrowski, Edward. 1986b. Podręcznik Prawa Kanonicznego. T. 4. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.

Tymosz, Stanisław. 2004. „Ewolucja karania w Kościele katolickim.” Prawo – Administracja – Kościół 16-17, nr 1-2:131-147.

Witczak, Hanna, i Agnieszka Kawałko. 2012. Prawo rzeczowe. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.

Opublikowane
2020-02-28
Dział
Artykuły