Measures of Proofs’ Consideration in the Canonical Trial of Nullity of Marriage

  • Wojciech Witkowski The John Paul II Catholic University of Lublin, Faculty of Law, Canon Law and Administration
Keywords: canonical trial; moral certitude; parties; judge; legal presumption

Abstract

Evidentiary procedure is elementary part of every court process. The judge derives moral certitude (which is necessary to pronounce the sentence) from the proofs. Cumulation of the evidences is not enough – the judge needs to weigh them. The procedural canon law uses two different systems of weighing proofs: system of formal truth and system of free appraisal of evidence. The number of evidences and their sources demands pointing the way they were verified. The first measure is usefulness of evidence for the case. The first analysis of usefulness should be done by the parties, who adduce or deliver such a proof. The judge can decide that some of proofs have no connection with the case. Next measure of proofs is licitness. When the proof is not licit or it was gained indecent way, it cannot be used in trial. Very similar measure to licitness is legitimacy. As far as evidentiary prohibitions, validity of legal acts and penal protection of evidentiary means are concerned legitimacy is seen in the same way as licitness. Another criteria is presumption of certain proof’s probative force which coming from legal presumptions included in legal provisions. Important group of legal criterions are formal requirements such as time, form and way of adducing the proofs. There can be applied means which enhance proof’s credible for confirmation of proof’s probative force. The personal evidentiary means as declaration of the parties and testimonies should be strengthen by an oath and testimonial letters. Meanwhile for the material proofs as documents it is needed presumption that they arose in tempore non suspecto.

References

Brzemia-Bonarek Aleksandra, Dopuszczalność dowodów zdobytych w sposób niegodziwy w kanonicznym procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa, Katowice 2007.

Calabrese Antonio, Diritto penale canonico, Città del Vaticano 1996.

Czaja Arkadiusz M., Skuteczność zeznań świadka w kanonicznym procesie spornym, Toruń 2010.

De Paolis Velasio, Cito Davide, Commento al Codice di Diritto Canoni-co Libro VI, Roma 2001.

De Paolis Velasio, Falso, delitto di (Delictum falsi), w: Nuovo dizionario di diritto canonico, a cura di C.C. Salvador, V. De Paolis, G. Ghirlanda, San Paolo 1993, s. 484-486.

Del Amo León, Tytuł IV. Dowody, w: Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. Powszechne i partykularne ustawodawstwo Kościoła katolickiego. Podstawowe akty polskiego prawa wyznaniowego. Edycja polska na podstawie wydania hiszpańskiego, red. P. Majer, Kraków 2011, s. 1147-1190.

Dzięga Andrzej, Zasada poszukiwania prawdy obiektywnej w procesie kanonicznym, w: Kościelne Prawo Procesowe. Prawo Rodzinne. Materiały i Studia, t. IV. red. A. Dzięga, M. Greszata, P. Telusiewicz, Lublin 2007, s. 169-188.

Greszata Marta, Kanoniczny proces zwyczajny w ujęciu Księdza Profesora Jerzego Grzywacza, Lublin 2007.

Kacprzyk Wiesław, Prawo do prywatności w prawie kanonicznym i w prawie polskim, Lublin 2008.

Kołecki Hubert, Pojęcie dokumentu publicznego, autentycznego i oryginalnego w polskim prawie karnym, cywilnym i administracyjnym oraz kryminalistyce, w: Księga pamiątkowa ku czci Profesora Andrzeja Szwarca, red. T. Hanausek, Z. Kegel, K. Sławik, Wrocław 2001, s. 119-131.

Kuryłowicz Marek, Słownik terminów, zwrotów i sentencji prawniczych łacińskich oraz pochodzenia łacińskiego, Zakamycze 2002.

Lempa Florian, Księga VI. Sankcje w Kościele. Część szczegółowa, w: Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r., t. IV, Lublin 1987, s. 219-280.

Pawluk Tadeusz, Kanoniczna praktyka procesowa w sprawach małżeńskich, Warszawa 1975.

Pawluk Tadeusz, Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II, t. IV, Olsztyn 1990.

Pelczar Józef, Prawo małżeńskie katolickie z uwzględnieniem prawa cywilnego, Kraków 1885.

Piórkowska-Flieger Joanna, Fałsz dokumentu w polskim prawie karnym, Zakamycze 2004.

Rozkrut Tomasz, Walor opinii biegłego w kanonicznym procesie małżeńskim, Tarnów 2002.

Rozkrut Tomasz, Tytuł VII. Dowody, w: Komentarz do Instrukcji procesowej „Dignitas connubii”, red. T. Rozkrut, Sandomierz 2007, s. 229-295.

Słownik łacińsko-polski, red. M. Plezia, t. III, Warszawa 1969.

Sobański Remigiusz, Czy dokumenty prywatne zdobyte w sposób niegodziwy są dopuszczalne jako dowody w kanonicznym procesie o nieważność małżeństwa, Ius Matrimoniale 8 (2003), s. 137-138.

Sondel Janusz, Słownik łacńsko-polski dla prawników i historyków, Kraków 2006.

Staniszewski Ireneusz, Godziwość jako kategoria kanoniczna, w: Koś-cielne prawo procesowe. Prawo rodzinne. Materiały i studia, t. IV, red. A. Dzięga, M. Greszata, P. Telusiewicz, Lublin 2007, s. 368-391.

Syryjczyk Jerzy, Kanoniczne prawo karne, Warszawa 2003.

Sztafrowski Edward, Podręcznik prawa kanonicznego, t. IV, Warszawa 1986.

Sztafrowski Edward, Prawo kanoniczne w okresie odnowy soborowej. Podręcznik dla duchowieństwa, t. II, Warszawa 1979.

Sztychmiler Ryszard, Oświadczenia stron jako środek dowodowy, w: Ecclesia et status. Księga jubileuszowa z okazji 40-lecia pracy naukowej profesora Józefa Krukowskiego, red. A. Dębiński, K. Orzeszyna, M. Sitarz, Lublin 2004, s. 563-579.

Sztychmiler Ryszard, Proces sporny, w: Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. Księga VII. Procesy, red. J. Krukowski, Poznań 2007, s. 123-315.

Wielec Marcin, Zakaz dowodowy tajemnicy spowiedzi w postępowaniu karnym, Warszawa 2012.

Witkowski Wojciech, Kryteria weryfikacji dokumentów w kościelnym prawie procesowym, w: Kościelne prawo procesowe. Prawo rodzinne. Materiały i studia, t. V, red. A. Dzięga, M. Greszata-Telusiewicz, Z. Jancewicz, P. Telu-siewicz, Lublin 2010, s. 487-511.

Published
2020-02-28
Section
Articles