Models of Interaction Between the Rulings of Ecclesiastical and Common Courts on Matrimonial Matters
Abstract
The paper examines issues regarding the models of interaction between the rulings adjudicated by ecclesiastical and common courts on marriage cases. Pope Francis’ reform in the matrimonial proceedings offers an incentive for a deep reflection on the models of interaction between the rulings of ecclesiastical and common courts, from the automatic model, through the controlled model, and on to the autonomous model as regards the scope of the jurisdiction of ecclesiastical tribunals in declarations nullity of marriage. Special attention will be paid to the model of interaction between the rulings of ecclesiastical and common courts concerning matrimonial matters in Poland.
References
Adamczewski, Witold. 1999. Małżeństwo w konkordacie. Warszawa: Wydawnictwo Kontrast.
Andrzejewska, Marzena, i Maciej Andrzejewski. 2014-2015. „Czy sąd kościelny jest innym sądem lub organem w rozumieniu art. 44 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych?” Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL. Prawo 1 (10-11):5-17.
Andrzejewski, Maciej. 2020. „Emergence of Contradiction in the Process to Declare the Nullity of Marriage.” Biuletyn Stowarzyszenia Kanonistów Polskich 33:7-21.
Bar, Józef. 2009. „Współpraca sądów kościelnych z innymi podmiotami życia publicznego.” W Finis legis Christus. Księga pamiątkowa dedykowana Księdzu Profesorowi Wojciechowi Góralskiemu z okazji siedemdziesiątej rocznicy urodzin, t. 1, red. Józef Wroceński, i Jan Krajczyński, 223-39. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Bartczak, Adam. 2014. „Sądowa jurysdykcja nad małżeństwem w Polsce.” Łódzkie Studia Teologiczne 2 (23):27-38.
Beal, John. 2015. „Mitis ludex Canons 1671-1682, 1688-1691: A Commentary.” The Jurist 2 (75):467-538.
Brzemia-Bonarek, Aleksandra. 2007. „Pomoc sądowa pomiędzy sądami kościelnymi a państwowymi w celu uzyskania dokumentów niedostępnych dla strony w kanonicznym procesie małżeńskim (Analiza prawna zagadnienia i propozycje de lege ferenda).” W Sędzia i Pasterz. Księga pamiątkowa w 50-lecie pracy ks. Remigiusza Sobańskiego w Sądzie Metropolitalnym w Katowicach (1957-2007), red. Honorata Typańska, 41-52. Katowice: Księgarnia św. Jacka.
Bzdyrak, Grzegorz 2017. „Prawne gwarancje autonomii i niezależności Kościoła katolickiego w Polsce w zakresie władzy jurysdykcyjnej w sprawach małżeńskich.” Przegląd Sejmowy 4 (141):19-37.
De Diego-Lora, Carmelo. 2011. „Postępowanie sądowe w ogólności.” W Codex Iuris Canonici. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. Powszechne i partykularne ustawodawstwo Kościoła katolickiego. Podstawowe akty polskiego prawa wyznaniowego. Edycja polska na podstawie wydania hiszpańskiego, red. Piotr Majer, 1047-50. Kraków: Wolters Kluwer Polska.
Erlebach, Grzegorz. 2007. „Niektóre procesy specjalne.” W Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. T. V: Księga VII Procesy, red. Józef Krukowski, 337-72. Poznań: Pallottinum.
Góralski, Wojciech, i Andrzej Pieńdyk. 2000. Zasada niezależności i autonomii państwa i Kościoła w konkordacie polskim z 1993 roku. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Hess, Agnieszka. 2003. Państwo a kościół, doświadczenia austriackie. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Krukowski, Józef. 1995. Konkordaty współczesne – doktryna, teksty (1964-1994). Warszawa: Civitas Christiana.
Krukowski, Józef. 2000. „Konkordat jako instrument normalizacji stosunków między Kościołem a demokratycznym państwem świeckim.” Prawo Kanoniczne 43, nr 3-4: 387-402.
Krukowski, Józef. 2016. „Państwo polskie a Kościół katolicki w ujęciu historycznym.” Roczniki Nauk Prawnych 26, nr 2:83-100.
Majer, Piotr. 2007. „Uznawanie przez państwo wyroków sądów kościelnych w sprawach małżeńskich. Czy byłoby pożyteczne przyjęcie takiego systemu w Polsce?” W Funkcje publiczne związków wyznaniowych. Materiały III Ogólnopolskiego Sympozjum Prawa Wyznaniowego (Kazimierz Dolny, 16-18 maja 2006), red. Artur Mezglewski, 414-31. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Misztal-Konecka, Joanna. 2020. „Dokonywanie czynności procesowych przed sądem kościelnym jako okoliczność wyłączająca odpowiedzialność za naruszenie dóbr osobistych. Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 12 stycznia 2017 r., I ACA 676/16.” Studia z Prawa Wyznaniowego 23:421-40.
Nowicka, Urszula. 2016. Proces o nieważność małżeństwa po Mitis Iudex Dominus Iesus w pytaniach i odpowiedziach. Warszawa: Drukarnia Garmond.
Piasecki, Kazimierz. 2011. Prawo małżeńskie. Warszawa: LexisNexis.
Rakoczy, Bartosz. 2002. „Glosa do wyroku SN z dnia 17 listopada 2000 r., V CKN 1364/00.” Państwo i Prawo 1:110-14.
Romanko, Agnieszka. 2018. „System państw świeckich na przykładzie wybranych państw europejskich.” Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1 (15):127-41.
Rozkrut, Tomasz. 2005. „Zagadnienia procesowe w przemówieniach rotalnych papieża Jana Pawła II.” W Urzędy sądowe – władza i służba. Materiały z ogólnopolskiego spotkania pracowników sądownictwa kościelnego w Gródku nad Dunajcem w dniach 11-12 października 2004 roku, red. Tomasz Rozkrut, 101-24. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos.
Rozkrut, Tomasz. 2009. „Właściwość sądu kościelnego w osądzaniu małżeństwa kanonicznego w optyce współczesności.” W Finis legis Christus. Księga pamiątkowa dedykowana Księdzu Profesorowi Wojciechowi Góralskiemu z okazji siedemdziesiątej rocznicy urodzin, t. 1, red. Józef Wroceński, i Jan Krajczyński, 691-708. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Rynkowski, Michał. 2013. Sądy wyznaniowe we współczesnym europejskim porządku prawnym. Wrocław: Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa.
Ryguła, Piotr. 2019. „Autonomia trybunałów kościelnych w Polsce w orzekaniu nieważności małżeństwa kanonicznego: przyczynek do analizy zagadnienia.” Roczniki Nauk Prawnych 29, nr 4:155-72.
Sheehy, Gerard. 1995. The Canon Law: Letter & Spirit: A Practical Guide to the Code of Canon Law. London: G. Chapman.
Sosnowski, Andrzej. 2015. „Art. 1/ Tytuł I Właściwość sądu i trybunały.” W Praktyczny komentarz do Listu apostolskiego motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus papieża Franciszka, red. Piotr Skonieczny, 55-83. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos.
Stankiewicz, Antoni. 2007. „Instrukcja.” W Komentarz do Instrukcji procesowej „Dignitas connubii”, red. Tomasz Rozkrut, 17-34. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu.
Świto, Lucjan. 2012. „Rekwizycja cywilno-kanoniczna?: pomoc sądowa pomiędzy trybunałami kościelnymi a sądownictwem powszechnym w Polsce.” Prawo Kanoniczne 55, nr 2:145-66.
Wenz, Wiesław. 2016. Proces o nieważność małżeństwa według Motu Proprio Mitis Iudex Dominus Iesus Papieża Franciszka w tradycji kanonicznej. Wrocław: Papieski Wydział Teologiczny.
Copyright (c) 2021 Kościół i Prawo
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
