Father Piotr Ściegienny’s Radical Democratism and His Vision of a Social Revolution

  • Marcin Konarski Warsaw Management University
Keywords: Poland during the partitions; Piotr Ściegienny; social revolution; democracy

Abstract

The article is an attempt to present a synthetic approach to the work and activities of the first Polish priest and revolutionary – Piotr Ściegienny. His views, which are of a radical democratic nature, had roots in the poverty he experienced as a child in the Polish countryside and were also the outcome of his encounter with the ideas that formed the basis of the social revolution in France at the end of the 18-th century, such as “equality”, ”liberty” and “brotherhood”. In historiography, priest Ściegienny is considered as one of the promoters of socialist principles in the spirit of respect for human dignity and a representative of the political trend in 19-th century Poland which linked national independence to a simultaneous revolution of a social character.

References

Balicka, Zofia. 1929. „Ksiądz Piotr Ściegienny.” W Księga Pamiątkowa ku uczczeniu 25-letniej działalności naukowej prof. Marcelego Handelsmana, red. Henryk Bachulski, 77-91. Warszawa: Nakł. uczniów.

Bender, Ryszard. 1996. „Ksiądz Piotr Ściegienny i jego rodzina w Ordynacji Zamoyskiej.” W Ksiądz Piotr Ściegienny – epoka, dzieło, pokłosie, red. Wiesław Caban, 127-36. Kielce: Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Jana Kochanowskiego w Kielcach.

Borejsza, Jerzy Wojciech. 1977. „Rewolucjonista polski – szkic portretu.” W Polska XIX wieku: państwo, społeczeństwo, kultura, red. Stefan Kieniewicz, 253-311. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Djakow, Włodzimierz Anatoljewicz. 1974. Piotr Ściegienny: ksiądz-rewolucjonista. Warszawa: Książka i Wiedza.

Djakow, Włodzimierz Anatoljewicz, Stefan Kieniewicz, i Wiktoria Śliwowska, red. 1981. Rewolucyjna konspiracja w Królestwie Polskim w latach 1840-1845. Edward Dembowski. Wrocław: Zakład Narodowy Ossolińskich.

Gach, Piotr Paweł. 1996. „Ksiądz Piotr Ściegienny o swoich nauczycielach i kolegach ze szkół kieleckich.” W Ksiądz Piotr Ściegienny – epoka, dzieło, pokłosie, red. Wiesław Caban, 143-50. Kielce: Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Jana Kochanowskiego w Kielcach.

Kalembka, Sławomir. 1988. „Problemy państwa w polskiej myśli politycznej okresu międzypowstaniowego.” W Państwo w polskiej myśli politycznej, red. Wojciech Wrzesiński, 7-19. Wrocław: Polska Akademia Nauk.

Koberdowa, Irena. 1987. „Kształtowanie się wizji socjalizmu w polskiej myśli politycznej w latach 1830-1886.” W Wizje socjalizmu w Polsce do 1948 roku, red. Jan Tomicki, 9-56. Warszawa: Książka i Wiedza.

Konarski, Marcin. 2016. „Myśl polityczno-prawna Louisa de Saint-Just (1767-1794).” Studia Prawnicze i Administracyjne 2:15-34.

Mencel, Tadeusz. 1972. „Między dwoma powstaniami (1831-1864).” W Lubelszczyzna w dziejach narodu i państwa polskiego. Referaty na sesję naukową organizowaną przez Instytut Historii UMCS 29 października 1972 roku, red. Kazimierz Myśliński, 127-46. Lublin: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej.

Meslier, Jan. 1955. Testament. Tłumaczenie Zbigniew Bieńkowski. Kraków: Polskie Wydawnictwo Naukowe.

Niebelski, Eugeniusz. 1996. „Mieczysław Żywczyński o księdzu-spiskowcu.” W Ksiądz Piotr Ściegienny – epoka, dzieło, pokłosie, red. Wiesław Caban, 269-78. Kielce: Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Jana Kochanowskiego w Kielcach.

Pańków, Irena. 1990. Filozofia utopii. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Penkalla, Adam, i Jerzy Szczepański. 1996. „Rodzina księdza Piotra Ściegiennego w świetle nieznanych źródeł.” W Ksiądz Piotr Ściegienny – epoka, dzieło, pokłosie, red. Wiesław Caban, 137-41. Kielce: Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Jana Kochanowskiego w Kielcach.

Rok 1846 w Galicji. Materiały źródłowe. 1958. Opracowanie Józef Sieradzki, i Czesław Wycech. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Sikora, Adam. 1981. „Wstęp.” W Piotr Ściegienny. Ewangelia i rewolucja: wybór pism. Wybór i wstęp Adam Sikora, V-XLVII. Warszawa: Książka i Wiedza.

Skowronek, Jerzy. 1981. „Piotr Ściegienny a polski „populizm romantyczny”.” W Rewolucyjna konspiracja w Królestwie Polskim w latach 1840-1845. Edward Dembowski, red. Włodzimierz Anatoljewicz Djakow, Stefan Kieniewicz, i Wiktoria Śliwowska, 107-23. Wrocław: Zakład Narodowy Ossolińskich.

Sobieszewska, Marta. 2010. „Karol Fourier i jego wizja organizacji społecznej.” Studia Iuridicia Lublinensia 14:125-33.

Sowiński, Adolf. 1948. Ściegienny. Wikary z Wilkołazu. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Ściegienny, Piotr. 1981a. „Aforyzmy o urządzeniu społeczeństwa ludzkiego.” W Piotr Ściegienny. Ewangelia i rewolucja: wybór pism. Wybór i wstęp Adam Sikora, 72-104. Warszawa: Książka i Wiedza.

Ściegienny, Piotr. 1981b. „Krótki a prawdziwy wykład nauki Jezusa Chrystusa.” W Piotr Ściegienny. Ewangelia i rewolucja: wybór pism. Wybór i wstęp Adam Sikora, 105-46. Warszawa: Książka i Wiedza.

Ściegienny, Piotr. 1981c. „Trzeba tylko chcieć. Volenti nihil difficile.” W Piotr Ściegienny. Ewangelia i rewolucja: wybór pism. Wybór i wstęp Adam Sikora, 162-77. Warszawa: Książka i Wiedza.

Ściegienny, Piotr. 1981d. „Zakon chrześcijan.” W Piotr Ściegienny. Ewangelia i rewolucja: wybór pism. Wybór i wstęp Adam Sikora, 183-209. Warszawa: Książka i Wiedza.

Ściegienny, Piotr. 1981e. „Złota książeczka, czyli historia rodu ludzkiego.” W Piotr Ściegienny. Ewangelia i rewolucja: wybór pism. Wybór i wstęp Adam Sikora, 3-41. Warszawa: Książka i Wiedza.

Świętochowski, Aleksander. 1910. Utopie w rozwoju historycznym. Warszawa: G. Gebethner i Spółka.

Trynkowski, Jan. 1996. „Niektóre szczegóły i aspekty pobytu księdza Piotra Ściegiennego i jego towarzyszy na zesłaniu we Wschodniej Syberii.” W Ksiądz Piotr Ściegienny – epoka, dzieło, pokłosie, red. Wiesław Caban, 225-34. Kielce: Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Jana Kochanowskiego w Kielcach.

Tyrowicz, Marian. 1948. Sprawa ks. Piotra Ściegiennego. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Książka”.

Wycech, Czesław. 1955. Powstanie chłopskie w roku 1846. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

Zahajkiewicz, Marek Tomasz. 2005. Dzieje Archidiecezji Lubelskiej (1805-2005). Lublin: Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej Gaudium.

Published
2020-02-28
Section
Articles