Rola dziedzictwa i wspólnej historii w kształtowaniu tożsamości kulturowej Polonii

Abstract

W kulturze każdego narodu (społeczności etnicznej) można wyróżnić trzy grupy czynników, desygnatów tożsamości, poprzez które identyfikują się z sobą jego członkowie: 1) dziedzictwo i wspólną historię; 2) wspólne działania społeczne (ideologie, organizacje, instytucje); 3) symbole, sztukę, literaturę.

Wszystkie czynniki tożsamości kulturowej mogą się wzajemnie wspierać i łączyć tworząc odpowiednie systemy kulturowe, ale niektóre mogą też istnieć niezależnie od innych. Może nie być własnej prasy, organizacji ani instytucji (parafii, szkół), ale mogą być zachowywane zwyczaje, tradycje, wierzenia, wzory zachowań, dzięki którym będzie się utrzymywała w jakimś stopniu własna, odrębna tożsamość kulturowa danej zbiorowości osób. Sformalizowane działania wspólne, będąc ściślej powiązane z tworzeniem i wykorzystaniem dobra wspólnego, mają większą siłę oddziaływania społecznego, poprzez dobro wspólne bardziej wiążą jednostkę z grupą społeczną, wyrabiają postawę zaangażowania, natomiast desygnaty dziedzictwa, będąc mniej społecznie zobowiązujące, niezależne od społecznych układów, są bardziej „prywatne” i z tej racji mogą być bardziej trwałe, bardziej odporne na presje społeczne i na asymilację. Zasługują zatem na szczególną uwagę.