Iudex Suspectus or Inhabilis? a Case Study

  • Henryk Streit Wydział Zamiejscowy Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL w Tomaszowie Lubelskim
Keywords: iudex suspectus, iudex inhabilis

Abstract

The judge’s impartiality in all kinds of court procedures, and especially impartiality in penal procedure, is one of the most important trial guarantees. The ideal impartiality that is expressed in eliminating any external elements from the judge’s mental process, is not possible, since any judge, as a human being, is infected with emotions and private views that he is entitled to, which makes it impossible to eliminate external elements, that are not connected with the matter of the case, from his mental process. The interest in impartial and objective hearing of every case, which has a social dimension and cannot be reduced to the judge’s and the parties’ individualized interests, requires unambiguous legal regulations by the State that would eliminate cases of making a ruling by a iudex suspectus. As long as the trial situations, in which it is a priori known that the judge will not be - for he cannot be - impartial, will only constitute circumstances defined as iudex suspectus, and not iudex inhabilis, the impartiality of making a ruling, and hence “the rule of rules” - of the material truth that may never be harmed in the least degree, will at least be exposed to such a detriment.

References

Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego oraz ustawa o świadku koronnym. Komentarz, wyd. V, Warszawa: Wolters Kluwer Polska - LEX 2008. Jankowski M., Instytucja wyłączenia sędziego w polskim procesie karnym, „Nowe Prawo” 1986, nr 9.

Kubicki L., Kunicka-Michalska B., Zasady odpowiedzialności karnej w prawie polskim w świetle międzynarodowych standardów praw człowieka, [w:] Standardy praw człowieka a polskie prawo karne, red. J. Skupiński, Warszawa 1995.

Łabno-Jabłońska A., Zasada bezpośredniego obowiązywania konstytucyjnych praw i wolności jednostki. Analiza prawno-porównawcza, [w:] Podstawowe prawa jednostki i ich sadowa ochrona, red. L. Wiśniewski, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe 1997.

Pułła A., Idea konstytucjonalizmu w systemie zasad prawa konstytucyjnego, „Przegląd Sejmowy” 1996, nr 5.

Siwek M., Glosa do wyroku SN z 29.08.2006 r., sygn. V KK 107/05, „Prokuratura i Prawo” 2007, nr 11, s. 163-169.

Siwek M., Wyłączenie sędziego na wniosek w kodeksie postępowania karnego, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 75(2002), nr 2.

Skrętowicz E., Iudex inhabilis i iudex suspectus w polskim procesie karnym, Lublin: Wydawnictwo UMCS 1994.

Skrętowicz E., Strzelec P., Glosa do uchwały Sadu Najwyższego z dnia 26.04.2007 r. - I KZP 9/07, „Ius Novum” 3(2008).

Skrętowicz E., Podstawy wyłączenia sędziego z mocy prawa w świetle orzecznictwa i doktryny, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, sec. G, 1969, vol. XVI, s. 345-346.

Skubiszewski K., Stosowanie i przestrzeganie prawa międzynarodowego w państwie, „Państwo i Prawo” 1984, z. 9.

Streit H., Iudex suspectus i jego wyłączenie jako gwarancja sprawiedliwego procesu w średniowiecznym prawie świeckim i kanonicznym, [w:] Kościół i Państwo w dziejach, źródłach i studiach nad przeszłością, red. M. Stawski, Warszawa: Szkoła Wyższa Przymierza Rodzin 2008.

Szymoszek E., Iudex suspectus w poglądach legistów i kanonistów XII- -XIII w., „Acta Universitatis Wratislaviensis”, Prawo CX, 1982, nr 642.

Tobor Z., Pietrzykowski T., Bezstronność jako pojecie prawne, [w:] Prawo a wartości. Księga jubileuszowa profesora Józefa Nowackiego, red. I. Bogucka, Z. Tabor, Kraków: Zakamycze 2003.

Published
2020-08-26
Section
Articles