Conditions for the Admissibility of Restrictions on the Ownership of Monuments in the Light of the Constitutional and Conventional Standards of Ownership Protection
Abstract
The issue of restrictions imposed on ownership of a monument is an excellent example illustrating the tension between the unrestricted use of a property and the public interest manifested by the necessity to protect historical monuments. Monuments represent one of the most fundamental elements of the State’s cultural heritage. The protection of this heritage is an element of raison d’état, including the need to foster the memory of the cultural identity of the nation. The aim of the article is to pinpoint the basic problems connected with the balancing of the conflicting values concerning the protection of ownership rights and those regarding the assurance of continuity of the cultural heritage of the State and whole huanity. The Author addresses the issue of monument ownership restrictions from the perspective of the basic standards of ownership protection enshrined in the Polish Constitution and the European Convention on Human Rights. The considerations make reference to the notion of a restricted right of ownership (with particular regard to the principle of proportionality) and the problem of compensation for having one’s monument ownership restricted.
References
Banaszkiewicz, Bolesław. “Konstytucyjne prawo do własności.” In Konstytucyjne podstawy systemu prawa, edited by M. Wyrzykowski, 27–54. Warsaw: Instytut Spraw Publicznych, 2001.
Chlebny, Jacek. “Ochrona własności w sprawach administracyjnych na podstawie EKPCz.” Europejski Przegląd Sądowy 9 (2008): 39–44.
Czarnik, Zbigniew. “Istota i zakres władztwa planistycznego gminy.” Administracja. Teoria. Dydaktyka. Praktyka 3 (2010): 5–30.
Czarnik, Zbigniew. “Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jako podstawa wykonywania własności nieruchomości.” Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 2 (2006): 42–50.
Dąbek, Dorota. Prawo miejscowe. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2015.
Drela, Monika. “Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 8 X 2007 r., K 20/07.” Państwo i Prawo 11 (2008): 138–42.
Drela, Monika. Własność zabytków. Warsaw: Wydawnictwo C.H. Beck, 2006.
Dybowski, Tomasz. “Ochrona prawa własności na tle konstytucyjnej koncepcji źródeł prawa w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego.” In Trybunał Konstytucyjny. Księga XV-lecia, edited by F. Rymarz and A. Jankiewicz, 110–22. Warsaw: Biuro Trybunału Konstytucyjnego, 2001.
Garlicki, Leszek. “Komentarz do art. 64 Konstytucji.” In Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, edited by L. Garlicki, 3: 1–21. Warsaw: Wydawnictwo Sejmowe, 2003.
Garlicki, Leszek. Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu. Warsaw: Wolters Kluwer, 2015.
Jagielska-Burduk, Alicja. Zabytek ruchomy. Warsaw: Wolters Kluwer, 2011.
Jakimowicz, Wojciech. “Władztwo planistyczne gminy – kompetencje, zadania, wolności.” Administracja. Teoria. Dydaktyka. Praktyka 1 (2012): 5–53.
Jarass, Hans D. “Artikel 14 GG.” In Grundgesetz für die Bundesrepublik Deutschland. Kommentar, edited by H. Jarass and B. Pieroth, 380–418. Munich: C.H. Beck Verlag, 2010.
Jarosz-Żukowska, Sylwia. Konstytucyjna zasada ochrony własności. Kraków: Zakamycze, 2003.
Jaśkowska, Małgorzata. “Uznanie administracyjne a inne formy władzy dyskrecjonalnej administracji.” In Instytucje prawa administracyjnego, 213–304. Vol. 1 of System prawa administracyjnego, edited by R. Hauser, Z. Niewiadomski, and A. Wróbel. Warsaw: Wydawnictwo C.H. Beck, 2010.
Kowalski, Wojciech, and Katarzyna Zalasińska. “Strategia regulacji prawa ochrony dziedzictwa kulturowego.” In Prawo ochrony zabytków, edited by K. Zeidler, 56–80. Warsaw–Gdańsk: Wolters Kluwer, 2014.
Łukaczyński, Jakub. “Wybrane zagadnienia prawnej ochrony dziedzictwa kulturowego w krajach Unii Europejskiej.” Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji 89 (2012): 21–38.
Mik, Cezary. “Ochrona prawa własności w prawie europejskim.” In O prawach człowieka – w podwójną rocznicę paktów. Księga pamiątkowa w hołdzie profesor Annie Michalskiej, edited by C. Mik and T. Jasudowicz, 209–34. Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa, 1996.
Mik, Cezary. “Prawo własności w europejskiej konwencji praw człowieka.” Państwo i Prawo 5 (1993): 25–34.
Nakielska, Izabela. Prawo do własności w świetle Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2002.
Niewiadomski, Zygmunt, Krzysztof Jaroszyński, Anna Szmytt, and Łukasz Złakowski, “Artykuł 6.” In Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. Komentarz, edited by Z. Niewiadomski, 52–67. Warsaw: Wydawnictwo C.H. Beck, 2013.
Nowicki, Marek A. Europejska Konwencja Praw Człowieka. Wybór orzecznictwa. Warsaw: Wydawnictwo C.H. Beck, 1998.
Nowicki, Marek A. Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór orzeczeń. Warsaw: Wolters Kluwer Polska, 2012.
Ossenbühl, Fritz. “Rechtliche Gebundenheit und Ermessen der Verwaltung.” In Allgemeines Verwaltungsrecht, edited by H. U. Erichsen, 181–205. Berlin–New York: Walter de Gruyter, 1995.
Ossenbühl, Fritz. Staatshaftungsrecht. München: C.H. Beck Verlag, 1998.
Parchomiuk, Jerzy. “Zasada równości wobec ciężarów publicznych.” In Ius et Fides. Księga jubileuszowa z okazji siedemdziesiątych urodzin Profesora Jana Świtki, edited by T. Guz and M. Kuć, 359–377. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2006.
Ruszkiewicz, Beata. “Wpływ decyzji wojewódzkiego konserwatora zabytków na wykonywanie własności zabytków nieruchomych.” In Prawo ochrony zabytków, edited by K. Zeidler, 319–328. Warsaw–Gdańsk: Wolters Kluwer, 2014.
Sienkiewicz, Tomasz. Pozwolenie w ochronie zabytków. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2013.
Sienkiewicz, Tomasz. “Wywóz zabytków za granice w świetle polskich regulacji prawnych.” In Prawo ochrony zabytków, edited by K. Zeidler, 373–94. Warszawa–Gdańsk: Wolters Kluwer, 2014.
Sługocki, Janusz. Opieka nad zabytkiem nieruchomym. Problemy administracyjnoprawne. Warsaw: Wolters Kluwer Polska, 2014.
Sommer, Jerzy. “Prawo własności a ochrona środowiska w warunkach gospodarki rynkowej.” In Ochrona środowiska a prawo własności, edited by J. Sommer, 11–27. Wrocław: Wydawnictwo Prawo Ochrony Środowiska, 2000.
Sześciło, Dawid. “Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 29 marca 2011 r. w sprawie Potomska i Potomski v. Polska (skarga nr 33949/05).” Samorząd Terytorialny 9 (2011): 81–83.
Trzciński, Maciej. “Definicja zabytku archeologicznego – problemy i kontrowersje wokół stosowania prawa.” In Prawo ochrony zabytków, edited by K. Zeidler, 115–22. Warszawa–Gdańsk: Wolters Kluwer, 2014.
Trzciński, Maciej. “Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 października 2007 r.” Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 2 (2008): 167–74.
Wojtyczek, Krzysztof. Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP. Kraków: Zakamycze, 1999.
Wolff, Hans. “Gesetzesgebundenheit und Verwaltungsspielräume.” In Verwaltungsrecht I, by Hans Wolff, Otto Bachoff, Rolf Stober, 358–86. Munich: C.H. Beck Verlag, 1994.
Wróbel, Andrzej. “Protokół nr 1 do Konwencji. Art. 1. Ochrona własności.” In Komentarz do artykułów 19–59. Vol. 2 of Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, edited by L. Garlicki, 468–545. Warsaw: Wydawnictwo C.H. Beck, 2011.
Zalasińska, Katarzyna. “Glosa do wyroku TK z dnia 8 października 2007 r., K 20/07.” Gdańskie Studia Prawnicze – Przegląd Orzecznictwa 2 (2008): 57–67.
Zalasińska, Katarzyna. Prawna ochrona zabytków nieruchomych w Polsce. Warsaw: Wolters Kluwer Polska, 2010.
Zalasińska, Katarzyna. “Rola państwa i obywatela w ochronie zabytków.” Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji 89 (2012): 49–59.
Zdyb, Marian. “Administracyjnoprawne ograniczenia praw rzeczowych.” In Prawo administracyjne materialne, 531–618. Vol. 7 of System prawa administracyjnego, edited by R. Hauser, Z. Niewiadomski, and A. Wróbel. Warsaw: Wydawnictwo C.H. Beck, 2012.
Zeidler, Kamil. Prawo ochrony dziedzictwa kultury. Warsaw: Wolters Kluwer Polska, 2007.
Zoll, Fryderyk. “Prawo własności w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka z perspektywy polskiej.” Przegląd Sądowy 5 (1998): 24–33.
Copyright (c) 2017 Roczniki Nauk Prawnych
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
