The Origin of the Polish National Loan Fund and Its Operation on the Polish Lands

Eliza Komierzyńska-Orlińska

doi:10.18290/rnp.2018.28.3-4en

Eliza Komierzyńska-Orlińska Maria Curie-Skłodowska University in Lublin (UMCS), Faculty of Law and Administration https://orcid.org/0000-0002-3121-7443

DOI: https://doi.org/10.18290/rnp.2018.28.3-4en

Abstract

The idea of establishing the Bank of Poland as the central bank of the Second Polish Republic and introducing a new currency appeared shortly after Poland regained its independence. At the beginning of 1919, in the economic circles it was believed that one of the initial steps taken by the government would be to establish a new issuing bank in place of the Polish National Loan Fund, which had appeared on the Polish territory in an emergency situation—during the First World War, and which, contrary to the original (both German and Polish) plans survived for 7 years and was transformed after the war into the first bank of issue in the now independent Polish State.

The Polish National Loan Fund established by the Germans as an issuing institution by way of the ordinance of December 9, 1916 establishing the Polnische Landes Darlehnskasse was granted the privilege of issuing a new currency, that is a new monetary unit under the name marka polska. The German authorities were guided by various objectives when creating the new issuing institution—first of all, the aim was to limit the area of circulation of the German mark and to create an instrument that would draw in the occupied area of the Polish territory to finance the war, contrary to the assurances of the occupying authorities that the PKKP would be an institution supporting the economy and banking system of the country—the Kingdom of Poland, whose creation was envisaged after the end of World War I.

References

Baka, Władysław. Bankowość centralna. Funkcje—metody—organizacja. Warszawa: Biblioteka Menedżera i Bankowca, 2001.

Buczkowski, Tomasz J., and Henryk Nowak. Bank Polski, 1828–1928. Dla upamiętnienia stuletniego jubileuszu otwarcia. Warszawa: Drukarnia Banku Polskiego, 1928.

Czapska, Elżbieta. “Polska Krajowa Kasa Pożyczkowa.” Bank i Kredyt 5–6 (1988): 21–30.

Jezierski, Andrzej, and Cecylia Leszczyńska. Historia gospodarcza Polski. Warszawa: Wydawnictwo Key Text, 2001.

Jezierski, Andrzej. “Reformy pieniężne w Polsce w perspektywie historycznej.” Bank i Kredyt 10 (1994): 4–14.

Karpiński, Stanisław. Pamiętnik dziesięciolecia 1915–1924. Warszawa: Nakładem Księgarni F. Hoesicka, 1931.

Karpiński, Zygmunt. Bank Polski, 1924–1939. Przyczynek do historii gospodarczej okresu międzywojennego. Warszawa: Polskie Wydawnictwa Gospodarcze, 1958.

Karpiński, Zygmunt. Ustroje pieniężne w Polsce od roku 1917. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1968.

Kempner, Stanisław A. Dzieje gospodarcze Polski porozbiorowej w zarysie. Warszawa: Druk K. Kowalewskiego, 1922.

Kokociński, Lech. Pieniądz papierowy na ziemiach polskich. Warszawa: Rosikon Press, 1996.

Komierzyńska-Orlińska, Eliza. “The Foundation and Organization of the Bank of Poland Joint Stock Company.” Annales Universitatis Mariae-Curie-Skłodowska. Sectio G (Ius) 65, no. 1 (2018): 53–67.

Kosieradzka, Eliza. “Geneza banku centralnego na ziemiach polskich.” Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin-Polonia. Sectio G (Ius) 63, no. 1 (2016): 41–60.

Kulikowski, Józef. Kredyt w Polsce w dobie inflacji. Poznań: Fiszer i Majewski Księgarnia Uniwersytecka, Drukarnia Spółki Zjednoczenia Młodzieży, 1923.

Landau, Zbigniew. “Etatyzacja polskiej bankowości prywatnej w II Rzeczpospolitej.” Bank i Kredyt 5–6 (1991): 32–38.

Landau, Zbigniew. “Waluta polska w latach inflacji.” Wiadomości Narodowego Banku Polskiego 1 (1966): 24–29.

Leszczyńska, Cecylia. Zarys historii polskiej bankowości centralnej. Warszawa: Narodowy Bank Polski, Departament Edukacji i Wydawnictw, 2010. Accessed September 15, 2018. https://www.nbp.pl/en/publikacje/inne/history_of_polish_central_banking.pdf.

Mikos, Agnieszka. Ustrojowa pozycja banku centralnego w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck, 2006.

Morawski, Wojciech. Bankowość prywatna w II Rzeczypospolitej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej, 1996.

Morawski, Wojciech. “Polska bankowość prywatna w okresie inflacji 1918–1923.” Bank i Kredyt 5–6 (1991): 40–46.

Nowak, Henryk. Bankowość w Polsce. Warszawa: Skład Główny w “Domu Książki Polskiej,” 1932.

Roszkowski, Wojciech. Kształtowanie się podstaw polskiej gospodarki państwowej w przemyśle i bankowości w latach 1918–1924. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982.

Taylor, Edward. Inflacja polska. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 1926.