Problematyka niezdolności konsensualnej do zwarcia małżeństwa w pracach Papieskiej Komisji do Rewizji KPK w fazie konsultacji (1975-1978) oraz ponownego rozpatrzenia projektu nowych kanonów (1978-1980)

Wojciech Góralski

doi:10.18290/rnp22324.7

Wojciech Góralski Emerytowany Profesor https://orcid.org/0000-0001-6548-4120

DOI: https://doi.org/10.18290/rnp22324.7

Keywords: małżeństwo, niezdolność konsensualna, Papieska Komisja do Rewizji KPK, Zespół konsultorów De matrimonio

Abstract

Rozpoczęta po zakończeniu Soboru Watykańskiego II reforma prawa kanonicznego objęła m.in. prawo małżeńskie. Najistotniejszym obszarem kodyfikacji w tym zakresie była zgoda małżeńska, która jest przyczyną małżeństwa. W szczególności chodziło o skodyfikowanie normy o niezdolności konsensualnej wywodzącej się z prawa naturalnego. Po pierwszym etapie prac kodyfikacyjnych prowadzonych przez Papieską Komisję ds. Rewizji KPK (przy pomocy Zespołu konsultorów De matrimonio) kontynuowano prace kodyfikacyjne w kolejnych etapach: konsultacje opracowanych projektów z konsultantami (1975-1978), a następnie ponowne rozpatrzenie tych projektów przez Komisję Papieską i jej konsultorów (1980-1981). W wyniku tych prac kan. 1095, nn. 1-3, został zatwierdzony w 1983 r. przez Jana Pawła II.

References

Amati Angelo, Maturità psico-affettiva e matrimonio (can. 1095, 2-3 del Codice di Diritto Canonico), Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 2001.

Betti Umberto, In margine di nuovo Codice di diritto canonico, ,,Antonianum” 58 (1983), s. 625-634.

Catozzella Francesco, I lavori di codificazione del Titolo ,,De matrimonio”. Studio introduttivo, [w:] Il matrimonio nell’iter di revisione del Codice di diritto canonico. Atti editi e inediti, red. F. Catozzella, L. Sabbarese, Roma: Urbaniana Univesity Press 2021, s. 13-49.

Codex Iuris Canonici auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus. Kodeks Prawa Kanonicznego. Przekład zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu Polski, Poznań: Pallotinum 1984.

D’ostilio Francesco, La storia del nuovo Codice di Diritto Canonico. Revisione – promulgazione – presentazione, Città sel Vaticano: Liberia Editrice Vaticana 1983.

Dzierżon Ginter, Geneza kan. 1095, nn. 1-3 KPK, [w:] W. Góralski, G. Dzierżon, Niezdolność konsensualna do zwarcia małżeństwa kanonicznego (kan. 1095, nn. 1-3 KPK), Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego 2001, s. 59-102.

Felici Pericle, La revisione del Codice di Diritto Canonico, ,,L’Osservatore Romano” z 26.07.1981, s. 2.

Fumagalli Carulli Ombretta, Innovazioni conciliari e matrimonio canonico (A proposito della evoluzione post-conciliare della giurisprudenza rotale), ,,Il Diritto Ecclesiastico” 89 (1978), nr 1, s. 331-425.

Góralski Wojciech, Kodyfikacja prawa w Kościele Łacińskim po Soborze Watykańskim II, Płock: Płockie Wydawnictwo Diecezjalne 1983.

Gullo Carlo, Spunti critici in tema di incapacità ad assumere gli oneri coniugalim, ,,Diritto di Famiglia e delle Persone” 7 (1978), s. 819-628.

Huizing Peter, Some proposals for the formation of matrimonial law: impediments, consent, form, I, II, ,,The Heythrop Journal” 7 (1966), s. 161-182 i 269-286.

Litterae convocationis, 22 augusti 1981, prot. n. 4747/81 [w:] Pontificium Consilium De Legum Textibus, Acta et documenta, s. 27-28.

Navarrete Urbano, Schema iuris recogniti ,,De matrimonio”. Textus et observationes, ,,Periodica” 63 (1974), s. 611-658.

Pontificia Commissio Codici Iuris Canonici Recognoscendo, Acta et documenta. Caetus studii ,,De matrimonio”, ,,Communicationes” 9 (1977), s. 117-139.

Pontificia Commissio Codici Iuris Canonici Recognoscendo, Codex Iuris Canonici. Schema novissimum iuxta placita Patrum Commissionis emendatum atque Summo Pontifici praesentatum, Città del Vaticano: Typis Polyglottis Vaticanis 1982

Pontificia Commissio Codici Iuris Canonici Recognoscendo, De labore a Commissione peracto et peragendo, ,,Communicationes” 12 (1980), nr 2, s. 224-225.

Pontificia Commissio Codici Iuris Canonici Recognoscendo, Schema Codicis Iuris Canonici iuxta animadvesiones S.R.E. Cardinalium, Episcoporum Conferentiarum, Dicasteriorum Curiae Romanae, Universitatuum Facultatumque ecclesiasticarum necnon Superiorum Institutorum vitae consecratae recognitum, Città del Vaticano: Liberia Editrice Vaticana 1980.

Pontificia Commissio Codici Iuris Canonici Recognoscendo, Novissima redactio Schematis Codicis Iuris Canonici fructus est [...], ,,Communicationes” 12 (1980), s. 221;

Relatio complectens synthesim animadversionum ab Em.mis atque Exc.mis Patribus Commissionis ad novissimum Schema Codicis Iuris Canonici exhibitarum, cum responsionibus a Secretaria et Consultoribus datis, Città del Vaticano: Typis Polyglottis Vaticanis 1981.

Rybczyk Józef, Projekt reformy prawa małżeńskiego (część I: kanony 1012-1034), „Prawo Kanoniczne” 20 (977), nr 1-2, s. 201-211.

Rybczyk Józef, Projekt reformy prawa małżeńskiego (część II: kanony 1035-1080), „Prawo Kanoniczne” 20 (1977), nr 3-4, s. 149-165.

Sessio I (dd. 16-21 maii 1977 habita). Adunatio III (18 maii), [w:] Il matrimonio nell’iter di revisione del Codice di diritto canonico. Atti editi e inediti, red. F. Catozzella, L. Sabbarese, Roma: Urbaniana Univesity Press 2021, s. 556.

Sessio III (dd. 16-21 maii 1977 habita), Adunatio III (18 maii), [w:] Il matrimonio nell’iter di revisione del Codice di diritto canonico. Atti editi e inediti, red. F. Catozzella, L. Sabbarese, Roma: Urbaniana Univesity Press 2021, s. 556.

Sessio V die 24 octobris 1981 [Ceterce questiones], Questio VIII, [w:] Il matrimonio nell’iter di revisione del Codice di diritto canonico. Atti editi e inediti, red. F. Catozzella, L. Sabbarese, Roma: Urbaniana Univesity Press 2021, s. 651

Sinossi – la formulazione dei canoni dal CIC 17 AL CIC 83, [w:] Il matrimonio nell’iter di revisione del Codice di diritto canonico. Atti editi e inediti, red. F. Catozzella, L. Sabbarese, Roma: Urbaniana Univesity Press 2021, s. 717-718

Stankiewicz Antoni, L’incapaità psychica nel matrimonio: terminologia, criteri, ,,Ephemerides Iuris Canonici” 36 (1980), s. 246-256.

Xuereb Edward, A Historical Approach to the Question of psychic incapacity, https://www.edu.mt/library/oar/bitsream/123456789/32330/1/A/_historical_approach_to_the_question_of_psychic_incapacity_2006.pdf [dostęp: 23.09.2021].

Villeggiante Sebastiano, L’incapacità psicologica come causa di nullità del matrimonio in diritto canonico, Roma: Pliniana 1974.