Parent’s Personal Interests in the Form of Family and Emotional Relationship with a Child Affected by Parenting Time Inference – the Problem of Monetary Compensation Due to Violation

Słowa kluczowe: konflikt rodzinny; zerwanie więzi; kryteria subiektywne i obiektywne; funkcja kompensacyjna; funkcja represyjno-prewencyjna

Abstrakt

Dobro osobiste rodzica w postaci więzi rodzinnych i emocjonalnych z dzieckiem naruszone wskutek utrudniania kontaktów – problem kompensacji krzywdy doznanej w związku z jego naruszeniem w drodze zadośćuczynienia pieniężnego

Możliwość kwalifikacji więzi rodzinnych i emocjonalnych jako dobra osobistego oraz przyznania temu dobru ochrony na tle stanów faktycznych, w których dochodzi do celowego ograniczania lub też uniemożliwiania jednemu z rodziców kontaktów z dzieckiem, obecnie nie wywołuje już większych kontrowersji wśród sądowych powszechnych. Wątpliwości budzi natomiast ich zapatrywanie w aspekcie możliwości kompensacji krzywdy będącej wynikiem takiego zachowania w drodze zadośćuczynienia pieniężnego. Dlatego też jako cel niniejszej publikacji, obrano analizę stosunkowo ubogiego, ogólnodostępnego orzecznictwa sądów powszechnych w kontekście powyższego zagadnienia, jak również polemikę z zawartą w nich argumentacją, z perspektywy wymienionego wyżej sposobu kompensacji krzywdy. W jej treści, w oparciu o literaturę oraz ogólnodostępne orzecznictwo sądów powszechnych i Sądu Najwyższego przedstawiono zakres pojęciowy dobra osobistego rodzica w postaci więzi rodzinnych i emocjonalnych łączących go z dzieckiem oraz odgraniczono konsekwencje jego naruszenia w zakresie odnoszącym się do sfery zewnętrznej od jego skutków w ramach wewnętrznej sfery psychicznej, dokonano analizy funkcji instytucji zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę w nawiązaniu do treści zaprezentowanych judykatów, jak również omówiono subiektywne i obiektywne kryteria ustalenia wysokości „odpowiedniej sumy” tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Końcowo analiza orzecznictwa pozwoliła na sformułowanie interesujących wniosków, wśród których na pierwszy plan wysuwa się stwierdzenie, iż brak jednolitej linii orzeczniczej prowadzi do sytuacji, w której na gruncie tożsamych lub co najmniej zbliżonych stanów faktycznych zapadają rozstrzygnięcia oparte na skrajnie rozbieżnej argumentacji.

Bibliografia

Bosek, Leszek. 2015. „W sprawie kwalifikacji więzi rodzinnej jako dobra osobistego (uwagi krytyczne na tle aktualnego orzecznictwa Sądu Najwyższego).” Forum Prawnicze 29 (3):3-19.

Ignaczewski, Jacek. 2014. „Sprawy o kontakty z dzieckiem i o ich wykonanie.” W Komentarz do spraw rodzinnych, red. Jacek Ignaczewski, 68-165. Warszawa: LexisNexis.

Kopff, Andrzej. 1970. „Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 września 1968 roku, sygn. akt II CR 292/68.” Nowe Prawo 7-8:1185.

Kopff, Andrzej. 1982. „Ochrona sfery życia prywatnego w świetle doktryny i orzecznictwa.” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Prawnicze 100:35.

Krupa-Lipińska, Katarzyna. 2016. „Naruszenie dobra osobistego w postaci więzi rodzinnej poprzez utrudnianie kontaktów z dzieckiem.” W Dobro dziecka w ujęciu interdyscyplinarnym, red. Katarzyna Krupa-Lipińska, 7-26. Toruń: Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Księżak, Paweł. 2014. „Komentarz do art. 23-24.” W Kodeks cywilny. Komentarz. Część ogólna, red. Paweł Księżak, i Małgorzata Pyziak-Szafnicka, 267-352. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.

Michałowska, Kinga. 2017. Niemajątkowe wartości życia rodzinnego w polskim prawie cywilnym. Warszawa: C.H. Beck.

Panowicz-Lipska, Janina. 1975. Majątkowa ochrona dóbr osobistych. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.

Pietrzykowski, Henryk. 2014. Metodyka pracy sędziego w sprawach cywilnych. Warszawa: LexisNexis.

Radwański, Zbigniew. 1968. „Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 18 października 1967 roku, sygn. II CZ 94/67.” Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych 208.

Radwański, Zbigniew. 1968. „Roszczenie o zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej na rzecz Polskiego Czerwonego Krzyża w razie umyślnego naruszenia dóbr osobistych.” Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny 3:159-70.

Sokołowski, Tomasz. 2012. „Komentarz do art. 24 k.c.” W Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna, red. Andrzej Kidyba, 127-37. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.

Szczechowicz, Jarosław. 2012. „Prawne aspekty ochrony dóbr osobistych.” Media – Kultura – Komunikacja Społeczna 8:164-77.

Szpunar, Adam. 2003. „Uwagi o funkcjach odpowiedzialności odszkodowawczej.” Państwo i Prawo 1:17-26.

Telusiewicz, Piotr. 2013. Służebna rola zwrotu „rodzinny” w przepisach prawa polskiego. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Wałachowska, Monika. 2007. Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę. Toruń: Dom Organizatora.

Opublikowane
2020-06-10
Dział
Artykuły: Prawo