What Is the Subject Matter of Liturgical Theology?
Abstract
[Abstrakt tylko w j. polskim / Abstract only in Polish]
Teologia liturgiczna usiłuje łączyć teologię liturgii i teologię z liturgii. Nie wolno jej jednak zredukować do tych dwóch wymiarów. Nie można oddzielać teologii liturgicznej od jej życia rytualnego i podtrzymywać ją przy życiu za pomocy sztucznych akademickich respiratorów. Struktura, kod, gramatyka liturgii są tu odkrywane, nie na nowo wynajdywane. Leitourgia Kościoła, jak mówił Aleksander Schmemann, jest pełną i dostateczną epifanią tego, w co wierzy Kościół. Każda teologia winna być liturgiczna, nie w sensie czynienia liturgii wyłącznym przedmiotem studiów (jak to czyniły teologia liturgii i teologia z liturgii), ale w sensie teologii mającej swój ostateczny kres odniesienia w tym, co Kościół objawia liturgicznie. Liturgia ma strukturę teologiczną i jest ucieleśnieniem chrześcijańskiego schematu interpretacyjnego. Nie jest ona po prostu zwykłym doświadczeniem Boga, które następnie wydziela ryty i teologie. Teologia reflektuje nad tym, co się stało – co stało się, kiedy Bóg przeszedł przez Ur Chaldejczyków, krzew gorejący na Synaju lub stajnię za betlejemską gospodą. Teologia liturgiczna zastanawia się nad tym, co zdarzyło się po tym, gdy wierzący poznał, że Bóg przechodzi sakramentalnie przez jego lub jej życie. Teologia biblijna reflektuje nad tym, co się stało na kalwarii lub w Betlejem. Teologia dogmatyczna pokazuje znaczenie tego faktu dla nauki Kościoła. Teologia liturgiczna, łącząc to wszystko, ukazuje te prawdy w ich konkretnej, sakramentalnej aktualizacji.
References
Bonaccorso G.: Il rito e l’altro. La liturgia come tempo, linguaggio e azione. (Monumenta Studia Instrumenta liturgica 13). Città del Vaticano 2000.
Bouyer P.L.: La Vie de la liturgie. Paris 1956.
Czerwik S.: Liturgika na tle innych dyscyplin teologicznych [Liturgics against the Background of other Theological Disciplines]. “Roczniki Teologiczne” 46: 1999 fasc. 8 pp. 85-97.
De Clerck P.: Zrozumieć liturgię [Understanding the Liturgy]. Kielce 1997.
De Clerck P.: «Lex orandi, lex credendi». Un principe heuristique. “La Maison-Dieu” 56:2000 No. 222 pp. 61-78.
Driscoll J.: Theology at the Eucharistic Table. Roma 2003.
Driscoll J.: What Happens at Mass. Chicago (IL) 2005. [Co się wydarza podczas Mszy. Transl. E.E. Nowakowska. Kraków 2004].
Evdokimov P.: The Struggle with God, New Jersey: Paulist Press 1966. Reprinted by St Vladimir’s Seminary Press under the title Ages of the Spiritual Life.
Fagerberg D.: A Century on Liturgical Asceticism. “Diakonia” 31:1998 fasc. 1 pp. 31-60.
Farina R.: Metodologia. Avvenimento alla tecnica del lavoro scientifico. (Biblioteca di Scienze Religiose 6). Zürich–Roma 1973.
Giraudo C.: Eucaristia per la Chiesa. Prospettive teologiche sull’eucaristia a partire dalla “lex orandi”. Roma 1989.
Grillo A.: Teologia fondamentale liturgia. Il raporto tra immediatezza e mediazione nella riflesione teologia. Padova 1995.
Kavanagh A.: Eastern Influences on the Rule of Saint Benedict, In: Monasticism and the Arts. Red. T. Verdon, Syracuse (NY): Syracuse University Press 1984 pp. 57-58.
Kavanagh A.: On Liturgical Theology. New York: Pueblo Press 1984.
Lukken G.: Nella liturgia la fede si realizza in modo insostituibile. “Concilium” (Italian version) 9:1973 fasc. 2 pp. 31-42.
Mersch E.: The Whole Christ. Milwaukee: Bruce Publishing 1938.
Michel V.: The Liturgy of the Church, according to the Roman Rite. New York: Macmillan 1937.
Migut B.: Liturgia współczesnym wyzwaniem teologii fundamentalnej [Liturgy as a Contemporary Challenge for Fundamental Theology]. “Roczniki Teologiczne” 53:2006 fasc. 9 s. 59-80.
Nakagaki F.: Metodo integrale. Discorso sulla metodologia nell’interpretazione dei testi eucologici. In: Fons vivus. Miscellanea liturgica in memoria di Don Eusebio M. Vismara. Red. A. Cuva. (Bibliotheca Theologica Salesiana. Series I. Fontes 6). Zürich 1971 fasc. 269-286.
Pott T.: La réforme liturgique byzantine. Étude du phénomène de l’évolution non-spontanée de la liturgie byzantine. (Bibliotheca Ephemerides Liturgicae. Subsidia 104). Roma 2000.
Schmemann A.: Liturgy and Theology. “The Greek Orthodox Theological Review” 17:1972 pp. 86-100.
Schmemann A.: Of Water and the Spirit. Crestwood: St. Vladimir’s Seminary Press 1974 pp. 12.
Schmemann A.: Théologie liturgique. Remarques méthodologiques. In: La liturgie: son sens, son esprit, sa méthode. Liturgie et Théologie. Conférences Saint-Serge. XXVIIIe Semaine d’études liturgiques. Paris, 30 juin – 3 juillet 1981. Red. A.M. Triacca, A.Pistoia. (Bibliotheca Ephemerides Liturgicae. Subsidia 27). Roma 1982 pp. 303-304.
Schmemann A.: Current Spirituality. Orthodoxy. In: The Study of Spirituality. Red. Ch. Jones, G. Wainwright, E. Yarnold. London 2000 pp. 519-524.
Schmemann A.: The Journals of Father Alexander Schmemann 1973-1983. Crestwood: St. Vladimir’s Seminary Press 2002.
Špidlík T.: The Spirituality of the Christian East. Kalamazoo: Cistercian Publications 1986.
Taft R.F.: The Liturgical Year. Studies, Prospects, Reflections. “Worship” 55:1981 pp. 2-23.
Taft R.F.: Oltre l’oriente e l’occidente. Per una tradizione liturgica viva. Roma 1999.
