Roczniki Ekonomii i Zarządzania

Oddziaływanie rynku walutowego na poziom stóp procentowych rynku międzybankowego oraz aktywność kredytową węgierskich gospodarstw domowych

Jacek Bednarz, Stanisław Gędek — pią, 06 mar 2020 11:18:37 +0100

W artykule podjęto próbę oszacowania wpływu zjawisk zachodzących na rynku forinta na poziom stóp procentowych węgierskiego rynku międzybankowego i obserwowaną aktywność kredytową sektora gospodarstw domowych. Przeprowadzona analiza jednoznacznie wykazała przepływ przyczynowości w sensie Grangera w obrębie mechanizmu transmisji monetarnej od rynku walutowego do aktywności kredytowej węgierskich gospodarstw domowych, zwłaszcza w okresach umownych powyżej jednego roku oraz powyżej pięciu lat. Jednocześnie transmisja informacji między rynkiem walutowym forinta (EUR/HUF) a węgierskim rynkiem międzybankowym wykazywała dwukierunkowość oddziaływania impulsów.

Rozwój społeczno-gospodarczy Lublina na tle miast wojewódzkich Polski Wschodniej w latach 2012-2017

Robert Pankiewicz — pią, 06 mar 2020 00:00:00 +0100

Miasta wojewódzkie odgrywają zasadniczą rolę w rozwoju społeczno-gospodarczym każdego regionu. Skupiają one większość aktywności gospodarczej i społecznej regionu. Rozwój gospodarczy miast wpływa na rozwój sąsiednich obszarów, a wielkość tego wpływu zależy w dużej mierze od rangi ośrodka. Celem artykułu jest analiza porównawcza poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego miast wojewódzkich Polski Wschodniej na podstawie wybranych cech diagnostycznych (zmiennych). Materiał źródłowy do badań stanowiły dane z Banku Danych Lokalnych GUS za lata 2012 i 2017.

Znaczenie startupów dla polskiej gospodarki w kontekście rozwoju mikro i małych przedsiębiorstw

Marek Tomczuk — pią, 06 mar 2020 11:20:16 +0100

Przedsiębiorstwo typu startup jest często rozumiane przede wszystkim jako mikro lub mała, nowa firma, natomiast pomiędzy tymi rodzajami przedsiębiorczości jest znaczna różnica. Najpopularniejszą obecnie definicję startupu sformułował Steve Blank, który przekonuje, że „startup to tymczasowa organizacja, która poszukuje powtarzalnego i skalowanego modelu biznesowego”. Blank uważa, że „startup to nie jest mała wersja dużej firmy”. Obecnie Polska jest na etapie zmiany modelu gospodarczego, przesuwania się w kierunku konkurencyjności pozacenowej, do czego potrzebne są kreatywność i innowacyjność. W tym kontekście startupy – ze swoim dynamizmem i umiejętnością przedefiniowywania całych obszarów – są bardzo pożądane.

Polityka spójności w Polsce – założenia vs efekty (wybrane aspekty ilościowe)

Dorota Jegorow — pią, 06 mar 2020 11:20:46 +0100

Artykuł podejmuje rozważania nad ilościowymi efektami polityki spójności w Polsce, mierzonymi poziomem PKB per capita oraz wielkością pozyskanych funduszy pochodzących z budżetu UE w podstawowym układzie NUTS 2. Przeprowadzona analiza, bazująca na publicznych danych statystycznych sięgających 2004 roku, wykazała, że dystans rozwojowy poszczególnych regionów i podregionów jest względnie stały, a ponadto pozostaje w silnej pozytywnej zależności z wielkością pozyskanych dotacji. Najwięcej funduszy europejskich trafiało dotychczas do województw o najwyższym PKB per capita.

Ocena opłacalności projektu inwestycyjnego z użyciem opcji realnej

Krzysztof Bednarz — pią, 06 mar 2020 11:21:22 +0100

Tradycyjne podejście do oceny rentowności projektu inwestycyjnego charakteryzuje się statyczną formułą. Polega na tym, że raz przyjęte założenia i obliczenia związane z inwestycją są stałe i pozostają niezmienne. Dlatego zarówno literatura, jak i praktyka wykorzystują tzw. realną wycenę opcji (ROV), która charakteryzuje się pewną elastycznością w podejściu do pierwotnych założeń. Zaistniała więc potrzeba wyceny takiej elastyczności, która pojawia się w większości projektów inwestycyjnych. Podejście opcyjne przedstawione w artykule (opcje rzeczywiste) daje menedżerom większe możliwości podejmowania decyzji, ponieważ eliminuje podstawowe wady tradycyjnych obliczeń, w których po przyjęciu określonych założeń już nic nie można zmienić. W artykule przedstawiono praktyczne zastosowanie wybranej wyceny rzeczywistej opcji w odniesieniu do konkretnego projektu inwestycyjnego.

Klasyfikacja ryzyka w zamówieniach publicznych

Mirosław Urbanek — pią, 06 mar 2020 11:21:59 +0100

Ryzyko jest nieodłącznym elementem wszelkiej aktywności. Dotyczy również jednostek sektora finansów publicznych. Nałożony przez ustawodawcę obowiązek wprowadzenia mechanizmów kontroli zarządczej wymusił systemowe podejście również do zarządzania ryzykiem. Jest ono szczególne w odniesieniu do wydatkowania środków realizowanych w procesie zamówienia publicznego. Zarządzanie ryzykiem jest procesem. Jego istotnym elementem jest identyfikacja i klasyfikacja ryzyka. Celem artykułu jest zaproponowanie metodologii klasyfikacji ryzyka w zamówieniach publicznych. Autor opisał rynek zamówień publicznych, wskazując na zasady go kształtujące. Zaprezentował pojęcie, cel i etapy kontroli zarządczej. Na tym tle przedstawił koncepcję klasyfikacji ryzyka w zamówieniach publicznych. Zdaniem autora wiedza o możliwych zagrożeniach występujących w postępowaniu o zamówienie publiczne, skutkach ich wystąpienia oraz oddziaływaniu na realizowane przez jednostkę cele jest niezwykle istotna. Jednak jej odpowiednie usystematyzowanie, uporządkowanie i sklasyfikowanie może usprawnić proces zarządzania ryzykiem. Zaproponowana metoda klasyfikacji ryzyka w zamówieniach może być elastycznie adaptowana w różnych JSFP, poprawiając skuteczność zarządzania ryzykiem.

Znaczenie otwartych funduszy emerytalnych dla polskiego rynku finansowego

Wojciech Wyszyński — pią, 06 mar 2020 11:22:39 +0100

Działające od dwóch dekad otwarte fundusze emerytalne (OFE) są częścią zarówno ubezpieczeń społecznych, jak i rynku finansowego. W ciągu tego czasu były poddawane wielu zmianom, z czego najbardziej istotna była reforma z roku 2014. OFE miały istotny i pozytywny wpływ na rozwój całego rynku finansowego, a w szczególności przyczyniły się do umacniania pozycji Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie oraz spółek akcyjnych tam notowanych. Od czasu reformy w 2014 roku, OFE nie mogą lokować w instrumenty emitowane lub gwarantowane przez Skarb Państwa, dlatego zaangażowanie w krajowe instrumenty udziałowe w tym czasie wynosiło 75-80% zarządzanych aktywów. Niestety, OFE w znacznie mniejszym stopniu przyczyniły się do rozwoju innych kategorii instrumentów finansowych.

Wpływ dzierżaw na zrównoważenie gospodarstw typu uprawy polowe regionu Mazowsze i Podlasie

Mirosław Machnacki — pią, 06 mar 2020 11:23:13 +0100

Celem opracowania jest określenie stanu zrównoważenia ekonomicznego, społecznego i ekologicznego gospodarstw typu uprawy polowe (roślinne) rejonu Mazowsza i Podlasia na tle całego kraju oraz wpływu dzierżaw na wskaźniki opisujące zrównoważenie gospodarstw. Gospodarstwa rejonu Mazowsza i Podlasia charakteryzują się mniejszą powierzchnią UR oraz mniejszym udziałem dzierżaw, co wpływa negatywnie na efektywność pracy i zaangażowanego kapitału. Większy udział pracy własnej i gospodarowanie na gruntach własnych skutkuje jednak wyższą efektywnością nakładów materiałowych.